Dəvə ətindən qədim zamanlardan isitifadə edilib. İslam dini dəvə ətini müsəlmanlar üçün halal sayır. Dəvə əti qədim zamanlardan əksər ölkələrin mətbəxində əsas qida vasitəsi sayılıb. Buna səbəb isə uzaq səfərlərə çıxan zaman ətin uzun müddət saxlanıla bilməsi olub. Dəvələr uzun müddət aclığa və susuzluğa davam gətirə bilən heyvanlardandır.
Səfərə çıxanlar özləri ilə həmişə dəvə götürürlərmiş. Səyyahlar dəvənin dözümlülüyündən həm nəqliyyat vasitəsi kimi, həm də qida vasitəsi kimi istifadə ediblər. Dəvə ətinin bütün dünya mətbəxlərinə yayılmasında səyyahların rolu olub.
Qədim zamanlarda İran və Romada dəvə ətindən delikates kimi istifadə edilib. Monqolustanda onun yağından istifadə olunub. Yaxın Şərqdə, Şimali Afrikada və Orta Asiyada dəvə ətindən daha çox istifadə edilir. Şərq ölkələrində dəvə ətinin impotensiyanı aradan qaldırması haqda söyləntilər var.
Qida sənayesində dəvə ətinin qovurmasından, kartof ilə bişirilmiş sousundan, delikates kimi istifadə edilir. Ondan dadlı qutab hazırlanır. Bəzi ölkələrin gündəlik qida rasionunda dəvə ətindən istifadə edilir. Ərəb ölkələrində dəvə ətindən müxtəlif dadlı yeməklər bişirilir. Dəvə ətini müxtəlif tərəvəzlər və göyərtilərlə qarışdırıb dadlı yeməklər hazırlamaq olur. Dəvə ətinin 100 qramında 160,2 qram kalori var. Onu bişirdikdə isə bu rəqəm 230 qrama qədər yüksəlir.
100 qram dəvə ətinin qüda dəyəri:
— Zülallar – 18,9 qr.
— Yağlar – 9,4 qr.
— Su – 70,7 qr.
— Kalori – 160,2 kKal.
Dəvə ətinin tərkibi kalium, fosfor, maqnium, B1, B2, PP, B9, C, A və E vitaminləri ilə zəngindir. Dəvə ətinin tərkibində olan xüsusi kimyəvi maddələr onun qiymətli olmasını sübut edir. Dəvə ətində olan züllalar və yağların tərkibində xolesterin azdır. Dəvə ətinin tərkibindəki bioloji aktiv maddələrin olması onu dietoloqların xüsusi tərtib olunmuş dietalarına daxil edib. Dəvə əti ən yaxşı dietik ətlərdən biri sayılır. Dəvə ətinin tərkibi mikroelementlər və dəmirlə zəngindir. Onun tərkibindəki dəmir orqanizm tərəfindən asanlıqla sorulur. Bu səbəbdən də uşaqlara dəvə əti yedirməkdə fayda var.
Bu qida onların inkişafına müsbət təsir edir və orqanizmlərinin infeksion xəstəliklərə qarşı müdafiə qüvvəsini artırır. Tərkibində olan kalsium və sink hüceyrələrin inkişafını sürətləndirir, saçları möhkəmləndirir və parlaq edir. Dəvə əti yemək dəri, selikli qişa və qan xəstəlikləri zamanı çox faydalıddır. Dəvə əti yemək qan azlığını aradan qaldırır, orqanizmin müdafiə qüvvəsini artırır, həzmi sürətləndirir. Onun tərkibində olan mikroelementlər qanda şəkərin miqdarını idarə edir. O iltihab əleyhinə, antioksidant, immun sistemi yüksəldici təsirə malikdir.
Dəvə ətinin qaraciyərində və böyrəklərində isə riboflovinin və B2 vitamininin miqdarı çox yüksəkdir. Bu orqanizmdə bütün orqanların işinə təsir edir və onların fəaliyyətini sürətləndirir. Dəvə əti yemək anemiyanın əlamətlərinin azalmasına səbəb olur. Ondan dadlı qutab bişirilir. Dəvə ətindən hazırlanan kotletlərin dadı çox gözəl olur. Dəvə ətinindan hazırlanan basdırmanın dadından isə doymaq mümkün deyil. Dəvə ətində aşağıdakı reseptlə dadlı paştet hazırlanı.
Lazım olanlar:
— 250 qram ət
— 40 qram göbələk
— 30 qram quyruq
— 1 baş soğan
— soya çubuqları
— soya sousu
— şərab
— sirkə.
Paşteti hazırlamaq üçün ət yuyulur və 30 dəqiqə ərzində bişirilir. Sonra o sümüklərdən azad edilir,soğan, zəncəfil kökü əlavə edilir və yenidən bişirilir. Ətin suyu çəkilib quru qaldığı zaman ona göbələk və üyüdülmüş quyruq əlavə edilir və qarışdırırlır. Sonra duz, istiot, şərab, sous və sirkə əlavə edilib yenidən 20 dəqiqə bişirilir. Zövqə görə keşniş əlavə edilir. Dəvə ətinin zərərli xüsusiyyətləri+ Dəvə ətinin istifadə edilməsi üçün xüsusi bir ölçü və qadağa yoxdur. Onun zərərləri barədə heç bir məlumata rast gəlinmir.
immunitet.az
Bəzi iddialara görə, dana ətinin üzərinə şəkər tozu əlavə etməklə, dəvə ətinin dadını almaq mümkündür. Ümumiyyətlə, dəvə qutabının hazırlanmasında istifadə edilən ətin mənşəyi barədə müxtəlif iddialar səsləndirilir. Qeyd edilir ki, Azərbaycanda o qədər dəvə yoxdur ki, illərlə satışı təşkil olunan dəvə qutabına bəs etsin.