Qida məhsulları içərisində ətin konservləşdirilən növləri xüsusi çəkiyə malikdir. Ət konservləri müxtəlif çeşidlərdə olur. Ən geniş yayılan ət konservləri mal, donuz, qoyun, quş ətindən hazırlanır və realizə olunur. Bundan əlavə sağlamlıq problemi olan insanlar üçün dietik, heyvan və süd məhsullardan hazırlanan konservlər də istehsal olunur.
Ət konservlərinin keyfiyyətini orqanoleptik dadımların, fiziki-kimyəvi analizlərin və lazım gəldikdə mikrobioloji analizlərin nəticələrinə görə təyin edirlər. Həmçinin, konservlərin qablaşdırılması da qiymətləndirilir. Bu çeşid ət konservlərini araşdırarkən etiketdəki məlumatlara, markalanmasına, qabın səthində mümkün ola bilən defektlərə, pas ləkələrinə, lehimlərin yığıntı ölçülərinə, rezinin, yaxud pastanın vəziyyətinə diqqət yetirirlər.
Qabların daxili səthində sterilizə zamanı göy rəngli ləkələr əmələ gələ bilər. Şüşə bankalarda isə dəmir sulfidin tünd rəngli təbəqəsi əmələ gələ bilər. Bu təbəqə ziyansızdır. Lakin konservlərin xarici görünüşünü korlayır. Konservlərin keyfiyyətini təyin edərkən ilk növbədə qabın vəziyyətinə, etiket və markalanmaya diqqət yetirilir. Bu zaman dəmir bankalar təmiz olmalı, deformasiyaya uğramamalı, cızıqsız, tikişi bütöv olmalı, dibi və qapağı düz olmalı, qabarmamalıdır.
Şüşə bankalar isə çat və köpüksüz olmalıdır. Bankadakı etiket bütöv, təmiz, doğru və səliqəli yapışdırılmalıdır. Qabın markalanması tam, dəqiq, doğru olmalıdır.
Bu tip konservlər üçün qablaşdırma tənəkə, şüşə, alüminium qatışıqları və polimer materiallardan hazırlanır. Ət konservləri 0,5 və 1 kq tutumu olan şüşə bankalara, 100 qramdan 3 kiloqrama qədər olan dəmir bankalara qablaşdırıla bilər.
Markalama zamanı qabın üzərində gərəkli olan bütün məlumatlar qeyd olunmalıdır. Bunlara istehsalçının adı, ünvanı, məhsulun istehsal və son istifadə tarixi, saxlanma temperaturu, tərkibi kimi göstəricilər aiddir. Bütün bu məlumatlar aydın şəkildə silinməyən rənglərlə yazılmalıdır.
Ət konservlərinin qapağının üzərində mütləq qabarıq şəkildə döymə üsulu ilə onun istehsal və son istifadə müddətini bildirən yazılar olmalıdır. Qabın əzilməsi, paslanması, yaxud üzərində yararlılıq müddətinin göstərilməməsi həmin konservlərin keyfiyyətinə ciddi şübhələr yaradır. Bu kimi məhsullarla rastlaşdıqda onları almaqdan çəkinin.
Ticarət şəbəkəsində ət konservlərini soyudulan və soyudulmayan anbarlarda saxlayırlar. Saxlanma zamanı konservlər aşağıdan-yuxarı səliqə ilə ardıcıllıqla düzülməlidir. Divardan, tavandan, soyutma cihazlarından aralıq məsafəsinə və keçid üçün məsafələrin normaya uyğun olmasına nəzarət edilir. Saxlanma kamerasının hər kvadrat metri üçün norma 0,6 tondur.
Bu məhsulları 0 — 20ºC arasında temperaturda və 75% nisbi nəmlik şəraitində saxlanmalıdır. Qablaşdırılmasından asılı olaraq bu konservləri 2-5 il saxlanma müddəti var. Çünki daha yüksək temperatur və nisbi nəmlik şəraitində korroziya prosesinin sürəti çoxalır. Bu zaman taraların xarab olması və məhsulun korlanması risqi artır. Hər bir istehlakçı bilməlidir ki, konservlərdə ciddi dəyişikliklər sterilizasiya və saxlanma zamanı baş verir. Sterilizə prosesi zülallararası möhkəm bağlılığa gətirir ki, bu da həzm prosesinin 20% aşağı düşməsinə səbəb olur.
Yəqin ki, istehlakçıların bir çoxu ticarət şəbəkəsində konserv qablarının şişməsini müşahidə edib. Şişmə prosesi mikrobioloji, kimyəvi və fiziki olur. Konservdə mikroorqanizmlərin inkişafı nəticəsində mikrobioloji şişmə əmələ gəlir. Bu əsasən məhsulun sterilizə rejimində problem, avadanlıqların, yaxudf qablaşdırmanın aşağı keyfiyyətli olması zamanı baş verir. Kimyəvi şismə zamanı qurğuşun, dəmir, alüminium duzlarının artıq olması ilə ətin dadında dəyişiklər olur ki, konservdən metal tamları gəlir. Bu zaman ətdə rəng dəyişiklikləri də baş verə bilər. Bütün hallarda ət konservlərində qapağın şişməsi onun keyfiyyətində problemlərin yaranmasına dəlalət edir. Ona görə də, bu kimi konservləri almaq məsləhət olmaz. Fiziki şişmə isə məhsulun qaba artıq yığılmasıdan, donmasından, yaxud qabın əzilməsindən baş verə bilər. Bu cür məhsulları nəzarət altında satışa buraxmaq olar. Şişmə prosesinin bir neçə səbəbi olduğundan məhsulların üzərində “Qapağı şişmiş qabları almayın” qeyd olunur.
Mənbə: anspress.com