'''Buzlaq quşları''' (Spheniscidae) — '''Buzlaq quşukimilər''' (''Sphenisciformes'') dəstəsinə aid quş fəsiləsi.
Cənub Qütbü, Yeni Zelandiya, Avstraliya, Cənubi Amerika, Cənubi Afrika və hətta Qalapaqos sahillərində yaşayırlar. Böyüklük baxımından 30 — 105 sm olurlar. 17-yə qədər növü bilinir. ən iriləri olan İmperator buzlaq quşları təxminən 45 kq ağırlığda olurlar. İsti bölgələrə doğru gedildikcə boyları kiçilər. Dənizlərdəki balıq və mürəkkəbböcəyi ilə qidalanarlar. Tükləri quş tüklərinə heç bənzəmir. Kürəkləri qara və ya boz, qarın hissələri ağ nazik tüklərlə örtülüdür. Növlər bir-birindən, başlarındakı rəngli tükləriylə seçilir. Quyruqları qısa və ayaqları bədənlərinin arxasında olduğundan asanlıqla ayaq üstə dayana bilərlər. Dənizdə, saatda 10 dəniz mili sürətlə üzə bilərlər. Hətta lazım olduğunda bu sürətlərini iki qat artıra bilirlər.
Qanadlarında uzun tüklər olmadığına görə uça bilmirlər. Buna qarşılıq üzərkən çox qüvvətli üzgəc vəzifəsi görər. Buzlaq quşları, buz üzərində çox yaxşı hərəkət edirlər. Sinələrinin üzərində yataraq üzgəc qanadlarının köməyiylə xizək kimi sürüşərək, quruda bir neçə yüz kilometr məsafə qət edə bilərlər. Təkcə artım mövsümlərində yumurtlamaq üçün quruya çıxırlar. Bədənlərini örtən sıx tüklər və dəri altlarındakı qalın yağ təbəqələri onları Antarktikanın dondurucu soyuqlarından qoruyur. Bədən istiliyini nizamlayan avtomatik bir mexanizmə sahibdirlər. Lazım olduğunda qan damarları ilə dəriyə gedən qanı azaldaraq, yüksəldərək və tüklərini dikləşdirərək bədən istiliklərini tənzimləyirlər.
Cənub Qütbü buzlaq quşları 40 °C-lik bədən istilikləri ilə -40 °C-lik Antarktika soyuğuna uyğunlaşıblar. Bədənlərindəki tük, yağ və qidalardan əldə etdikləri enerji və idarə mexanizmləri ilə 80 °C-lik istilik fərqinə dözə bilirlər.
Antarktikanın kral buzlaq quşları gündə ortalama 140 dəfə suya girərlər. Bunun ancaq yüzdə onunda ov tuta bilirlər. Tük dibləri dəriyə yaxın qisimdə istiliyə qarşı yalıtkan bir iç təbəqə meydana gətirərək bədəni soyuqdan təhlükəsizliklə qoruyar.
Bəzi növləri, kürt olduğu dövrlərdə dörd aya yaxın bir zamanda aclığa dözə bilirlər. Bu dövrdə çəkilərinin yarısını itirərlər. Antarktidadan başqa yerdə yaşayan buzlaq quşlarının su axıntıları və üzən buzlarla Cənub Qütbündən gəldikləri fərz edilir.
Artım dövrələrində bir qisimi yan-yana dayanaraq yüz minlərlə fərddən əmələ gələn ''kürt koloniyaları'' meydana gətirər. Yuva quranlar 2 ə 3 yumurta yumurtlayarlar. ''İmperator'' (Aptenodytes forsteri) və ''kral buzlaq quşu'' (Aptenodytes patagonica) isə yuva qurmurlar, bir yumurta yumurtlayır və tək yumurtalarını ayaqları üzərində və qarınlarının altındakı dərisinin altında mühafizə edərək soyuqdan qoruyurlar. Yuva edənlərin kişiləri, dişilərinə çaxıl daşları hədiyyə edərək pərəstişkarlıq edər. Dişi, qar əridikcə bu daşlarla yuvasını yüksəldər. Erkək və dişi növbə ilə kürt yatır. Kürt dövründə bir şey yemirlər. Balaların qayğısına ana və ataları birlikdə qalır.
Buzlaq quşları insandan qaçmadıqları üçün, yağlarından istifadə etmək istəyənlər çox miqdarda ovluyaraq istehlak edirlər. Çıxarılan qanunlarla nəsilləri qorunmağa çalışılır. Dünyanın bir çox zooparkına da uyğunlaşma təmin etdikləri görülmüşdür.
== Buzlaq quşlarını donmaqdan qoruyan antifriz sistemi ==
Normal şəraitdə bir insan üçün buzun üzərində yalın ayaqla gəzmək mümkün deyil. əgər tecrübədən keçirilsə belə bir müddətdən sonra buzda yalın ayaqla gezen adam, donma təhlükəsi ilə qarşılaşacaq.
Elə isə omür boyu buzun üzərində yalın ayaqla rahatlıqla gəzən, üstəlik bu şəkildə bədən tempraturunu tənzimləyən buzlaq quşları necə olur ki, donmurlarə
Allahın Munis sənətinin mözüzəsi olan və qutbdə yaşayan imperator buzlaq quşları həyatlarının böyük bir hissəsini buz üzərində gəzərək, qalan hissəsini isə okeanda qida axtararaq keçirirlər. Bəs insanlar üçün xüsusi qoruyucu vasitələr olmadan yaşamağın mümkünsüz olduğu qütbdə buzlaq quşları donmadan necə yaşayırlarə
[[Şəkil:Rookery King Penguin (Aptenodytes patagonicus).jpg|left|350px]]
== Buzlaq quşlarını isti saxlayan vasitələr ==
Buzlaq quşlarının bədənlərinin böyük bir hissəsi su keçirməyən tüklər vasitəsiylə soyuqdan qorunur. Dərilərinin altında olan qalın yağ təbəqəsi də istilik izolyasiyasına kömək edir. Hətda yağ təbəqəsi və tüklər birlikdə o qədər güclü istilik izolyasiyası yarada bilər ki, buzlaq quşu günəşli bir gündə həddən artıq istilənə bilər. Ancaq uca Allah yaşamaqları üçün buzlaq quşlarının bədənlərinin həddən artıq istilənməyinin qarşısını almaq üçün xüsusi vasitələr də yaratmışdır: Buzlaq quşlarının yalın olan dimdikləri və ayaqları istilik itirilməsinə səbəb olur və onların bədənlərinin sabit tempraturda qalmasına şərait yaradır.
Soyuq havalarda öncə əllərimiz və ayaqlarımız üşüyür. Bunun səbəbi qanın həyati orqanları isti saxlamaq üçün ayaqlardan və əllərdən çəkilməsidir. Qan dövranı sistemimizin bu möcüzəvi özəlliyinə bənzər bir xüsusiyyət buzlaq quşlərda da vardır. Nizamlı qan paylanması sayəsində buzlaq quşlarının ayaqları buz üzərində donmaz.
== Buzlaq quşlarının damarlarındakı xüsusi sistem ==
Buzlaq quşlarının ayaqlarında olan müəyyən arteriya damarları, buzlaq quşlarının ayaqlarındakı istiliyə uyğun olaraq qan dövranını nizamlayır. Arteriya damarları ayaqları donma səviyyəsindən bir neçə dərəcə yüksək istilikdə saxlamaq üçün lazım olan miqdarda qanla təmin edir. Elə bu tədbir sayəsində buzlaq quşlarının ayaqları donmur.
