Kompleks bədən sistemlərinə sahib olan Akulalar

Kompleks bədən sistemlərinə sahib olan Akulalar

Ağ akulalar ovlarını gözləri ilə izləyərək tuturlar. İsti mərcan qayalıqlarında üzən bu canlılar ovlarını rahatlıqla görürlər. Ancaq soyuq okeanlarda akulaların soyuqdan görmə qabiliyyətlərinin zəifləyəcəyi düşünülür.

Normal şəraitdə soyuq suyun təsirindən kimyəvi proseslər yavaşladığı üçün heyvanın gözlərinin sürətlə hərəkət edən ovunu izləməsi çox çətin olmalıdır. Ancaq akulanın heç vaxt belə problemi olmur. Çünki ağ akulaların gözləri özləri kimi soyuqqanlı deyil. Akulanın bu növündə bədən əzələlərinin istiliyi birbaşa gözlərə ötürülür. Bunun sayəsində, onlar sürətlə hərəkət edən balıqları rahatlıqla tuta bilirlər.

Elektrik cərəyanlarına həssas akulalar
Bütün canlılar istilikdən başqa elektrik də yayırlar. Quruda yaşayan canlılar bu cərəyanları hiss edə bilmir, çünki hava elektriki keçirmir. Ancaq suyun içində vəziyyət fərqlidir. Elektrik təbii keçirici olan suyun içinə axır. Bu səbəbdən, bu elektriki hiss edən bir canlı çox həssas  duyğuya sahib olur. Akulalar da bu üstünlüyə sahib olan canlılardandır. Belə ki, sudakı bütün titrəyişləri, suyun temperaturundakı dəyişikliyi, duzluluq nisbətini və xüsusilə də hərəkət halındakı canlıların gətirib çıxardığı elektrik sahəsindəki kiçik dəyişiklikləri belə hiss edə bilirlər.

Akulaların bədənlərində içi jeleyə bənzər maddə ilə dolu çoxlu oyuq mövcuddur. Bu oyuqların əksəriyyəti akulanın başında yerləşir. Lorensini lampaları adlanan bu orqanlar mükəmməl elektrik qəbulediciləridir. Akulalar bu qəbuledicilərdən istifadə edərək ovlarını tapırlar. Bu orqanlar heyvanın başının uc hissəsinə və başın üstündə olan məsamələrə bağlı olub, çox həssas quruluşa malikdir. Belə ki, akulalar bir voltun 20 milyardda biri gücündəki cərəyanları belə hiss edirlər. Bu böyük bir gücdür.
Bunu bir nümunə ilə izah edək: evinizdəki batareyaları düşünün. 1.5 voltluq batareyaların ikisini bir-birindən 3000 kilometr uzağa qoysanız, akulalar bu batareyaların yaydığı cərəyanı hiss edəcəklər

Bu məlumatlar akulaların fövqəladə kompleks bədən sistemlərinə sahib olduqlarını göstərir. Akulalardakı sistem və orqanların bir çoxu bir-biri ilə əlaqəlidir. Biri olmadan digəri funksiyalarını yerinə yetirə bilməz. Məsələn, elektrik cərəyanlarını qəbul edən sistemin hissələrindən biri belə olmasa, ya da hər hansı biri funksiyasını yerinə yetirməsə, Lorensini lampaları heç bir işə yaramaz.

 

Top