Məsələ 149: On iki şey nəcasatı pak edir. Bu şeylərə mütəhhirat (pak edicilər) deyilir. 1. Su. 2. Torpaq. 3. Günəş. 4. İstihalə. 5. İnqilab. 6. İntiqal. 7. İslam. 8. Təbiyyət. 9. Eyni nəcasətin aradan getməsi. 10. Nəcis yeyən heyvanın istibrası. 11. Müsəlmanın bir müddət gözdən qeyb olması. 12. Başı kəsilən heyvandan bir miqdar qan axması. (Yəni üzü qibləyə kəsilən heyvanın qanı).
Məsələ 150: Su, nəcis bir şeyi dörd şərtlə pak edər.
1. Su saf olsun, gülab suyu və söyüdün suyu kimi, muzaf olan bir su nəcis bir şeyi pak etməz.
2. Pak olsun.
3. Su, nəcis şeyi yuyarkən muzafa çevrilməsin və təkrar yumanın lazım olmadığı halda son yuyulmada su nəcasatın qoxu, rəng və ya dadını almış olmamalı; amma ondan qabaqkı yuyulmalarda dəyişməsinin bir zərəri yoxdur. Məsələn, iki dəfə yuyulması lazım olan bir şeyi, kürr və ya az su ilə yuduqda, birinci yuyulmada su dəyişməzsə, o şey pak olar.
4. Nəcis şeyi yuduqdan sonra, onda eyni nəcisin kiçik zərrələri qalmamalıdır. Nəcis şeyin az su, yəni kürrdən az olan su ilə paklanmasının digər şərtləri də vardır ki, onlar daha sonra açıqlanacaq.
Məsələ 151: Nəcis bir qabın iç hissəsi, az su ilə üç dəfə yuyulmalıdır. Həmçinin ehtiyat vacib olaraq kürr və ya axar suda da üç dəfə yuyulmalıdır. Amma içərisində itin su və ya buna bənzər axıcı bir şeyi yediyi qab, əvvəl pak bir torpaqla paklanmalı və sonra az, kürr və ya axar suda iki dəfə yuyulmalıdır. Yenə itin yaladığı qabda əgər bir şey qalmışdırsa, yumaqdan qabaq torpaqla sürtülməlidir. İçinə itin ağzının suyu töküldüyü qabın da ehtiyat lazım olaraq əvvəl torpaqla sürtülməsi və sonra üç dəfə su ilə yuyulması lazımdır.
Məsələ 152: İtin ağzını sürtdüyü qabın ağzı dardırsa, əvvəl içinə torpaq töküb o qabın içinin hər tərəfinə torpaq çatıncaya qədər şiddətlə silkələməli və sonra söyləndiyi şəkildə yuyulmalıdır.
Məsələ 153: Donuzun yaladığı və ya içində axıcı bir şey içdiyi və yaxud içində çöl siçanı öldüyü bir qab az, kürr və ya axar suda yeddi dəfə yuyulmalıdır; torpaqla sürtülməsi lazım deyil.
Məsələ 154: Şərabla nəcis olan bir qab digər nəcis qablar hökmündədir. Belə ki, müstəhəbb ehtiyata əsasən yeddi dəfə yuyulmalıdır.
Məsələ 155: Nəcis palçıqdan hazırlanmış və ya içinə nəcis su işlədilmiş dolçanı, əgər axar su və ya kürr suya buraxılarsa, suyun dəydiyi hər yer pak olur. Onun içinin də paklanmasını istərlərsə, kürr su və ya axar suda su hər tərəfinə dəyincəyə qədər qalmalıdır. Əgər o qabda onun içinə suyun toxunmasına mane olan bir rütubət varsa, qabaqca onu qurudub sonra axar və ya kürr suya qoymaları lazımdır.
Məsələ 156: Nəcis bir qabın az su ilə iki şəkildə yuyulması mümkündür.
1) Üç dəfə doldurub boşaltmaqla
2) Üç dəfə içərisinə bir az su tökülüb, hər dəfəsində su, qabın nəcis olan hər yerinə çatacaq şəkildə çalxalanıb tökülür.
Məsələ 157: Qazan və küp kimi nəcis olmuş böyük bir qab su ilə doldurulub-boşaldılmaqla pak olur. Yenə əgər ona üç dəfə yuxarıdan aşağıya doğru hər tərəfinə yetişəcək şəkildə su tökərlərsə və hər dəfəsində dibində toplanan suyu çıxarıb atarlarsa pak olur. Sulan kənara çıxarmaq üçün işlədilən qabın ikinci və üçüncü dəfəsində yuyulması ehtiyat müstəhəbbdir.
Məsələ 158: Əgər nəcis mis və ona bənzər şeyləri su ilə doldurub və yuyarlarsa, onun zahiri pak olur.
Məsələ 159: Bövl ilə nəcis olan bir təndirə, hər tərəfinə yetişəcək şəkildə bir dəfə yuxarıdan aşağıya doğru su tökərlərsə, pak olar. Amma bu işin iki dəfə görülməsi ehtiyat-müsətəhəbbdir. Bövldən başqa bir şeylə nəcis olmuşdursa, nəcasatın özü aradan qaldırıldıqdan sonra, söyləndiyi şəkildə üzərinə bir dəfə su tökülməsi kifayətdir. Suların cəm olması üçün təndirin dibinə bir çuxur qazıb, orda cəm olan sulan çıxardıqdan sonra, o çuxuru pak bir torpaqla doldurmaq daha yaxşıdır.
Məsələ 160: Nəcis bir şey, nəcis olan yerlərin hər tərəfinə su çatacaq şəkildə, kürr və axar suya bir dəfə salınarsa, pak olar. Xalça, libas və buna bənzər şeyləri sıxmaq, tapdalamaq və ya təzyiq göstərmək lazım deyil. Amma bədən və ya libas bövl ilə nəcis olmuşdursa, kürr suda iki dəfə yuyulması lazımdır.
Məsələ 161: Bövl ilə nəcis olan, bir şeyi az su ilə yumaq istərlərsə, əgər bir dəfə üzərinə su tökülüb ondan su ayrıldıqdan sonra, o şeydə bövl qalmazsa, pak olur. Amma libas və xalçanın pak olmaları üçün üzərlərinə iki dəfə su tökülməsi lazımdır. Ancaq libas, xalça və bunlara bənzər şeylər az su ilə yuyulduğu təqdirdə, ğüsalənin çıxması üçün sıxılması lazımdır (Güsalə, yuyulan bir şeydən, yuyulduğu zaman və ya ondan sonra, öz-özünə və ya sıxılmaq nəticəsində, normal olaraq ayrılan suya deyilir).
Məsələ 162: Süd əmməkdə olub yemək yeməyə başlamamış, iki yaşına çatmayan oğlan və qız uşağının bövlü ilə nəcis olan bir şeyin üzərinə, nəcis yerlərin hər tərəfinə yetişəcək şəkildə bir dəfə su tökülərsə, pak olar. Amma ikinci dəfə üzərinə su tökmək müstəhəbb-ehtiyatdır. Libas və xalça kimi şeyləri sıxmaq da lazım deyil.
Məsələ 163: Bövldən başqa bir nəcislə bulaşan bir şeyin üzərinə, nəcis aparıldıqdan sonra bir dəfə az su tökülərsə, o su ondan axıb ayrıldıqdan sonra pak olar. Amma libas və buna bənzər şeylərin sıxılaraq ğüsaləsinin çıxarılması lazımdır.
Məsələ 164: Əgər iplə hörülmüş nəcis bir həsiri kürr və ya axar suya salarlarsa, eyni nəcis aradan aparıldıqdan sonra pak olur. Amma onu az su ilə yumaq istərlərsə, mümkün olan bir yolla, tapdalamaqla olsa belə, sıxılaraq ğüsaləsi çıxarılmalıdır.
Məsələ 165: Əgər buğda, düyü, sabun və buna bənzər şeylərin zahiri nəcis olursa, kürr və ya axar suya salınarsa, pak olurlar. Amma içləri nəcis olursa, kürr və ya axar su mütləq olaraq onların içinə dəysə, pak olar. Amma zahirən heç bir zaman sabun və buna bənzər şeylərin içinə mütləq su yetişdirmək mümkün deyil.
Məsələ 166: Əgər insan, nəcis suyun sabunun içinə işləyib-işləmədiyindən şübhə edərsə, onun içi pakdır.
Məsələ 167: Əgər zahiri nəcis olan düyü, ət və bunlara bənzər şeyləri pak bir qaba qoyaraq, üzərinə bir dəfə su tökülüb boşaldılarsa, pak olur. Amma nəcis bir qaba qoyarlarsa, bu işi üç dəfə təkrarlamaq lazımdır. Bu zaman qab da pak olur. Əgər libas və buna bənzər sıxılması lazım olan bir şeyi qab içərisində yumaq istərlərsə, üzərinə su töküldüyü hər dəfəsində sıxılması və qabı əyərək içərisində cəm olan ğüsaləsi tökülməlidir.
Məsələ 168: Sinka və buna bənzər bir rənglə boyanmış olan nəcis bir libası, kürr və ya axar suda batırırlarsa və su libasın rəngilə muzaf halını almazdan qabaq onun hər tərəfinə yetişirsə, o libas pak olur. Əgər az su ilə yuyurlarsa, sıxılarkən ondan muzaf su tökülməzsə, pak olur.
Məsələ 169: Kürr və ya axar suda libası yuduqdan sonra onun üzərində su yosunu olduğu görünürsə, onun, suyun işləməsinə maneə olduğu ehtimal olunmazsa, o libas pakdır.
Məsələ 170: Əgər libas və buna bənzər şeyləri yuduqdan sonra üzərində gil və ya sabun parçası olduğu görünürsə, onun, suyun libasa yetişməsinə mane olduğu ehtimalmı verməzlərsə, o libas pakdır. Amma nəcis su, gilin və ya sabunun içinə işləmişdirsə, onların zahiri hissəsi pak, daxili hissəsi isə nəcisdir.
Məsələ 171: Nəcis bir şeydən eyni nəcis aparılmadıqca pak olmaz. Amma nəcasatın qoxu və ya rəngi onda qalırsa, bir işkalı yoxdur. Buna görə qanın özü libasdan aparılıb, libas yuyulduqdan sonra rəngi onda qalsa belə, libas pak olar. Lakin iy və rəng vasitəsi ilə o şeydə nəcasatın zərrələrinin qaldığına yəqin edər və ya ehtimal verirlərsə, o şey nəcisdir.
Məsələ 172: Bədəndə olan nəcasat kürr və ya axar suda aparılarsa, bədən pak olur. Bövldə isə bir dəfə yumaqla pak olmaz, amma sudan kənara çıxıb, təkrar suya girmək də lazım deyil. Əgər suyun içində əlini oraya çəkərək iki dəfə suyu bədənə çatdırarsa, kifayət edər.
Məsələ 173: Dişlərin arasında qalan nəcis yemək, ağıza su alınıb çalxalanaraq nəcis yeməyin hər tərəfinə çatdırılırsa, pak olur.
Məsələ 174: Saç və saqqalın tükü çox artıq deyilsə, ğüsalənin çıxması üçün sıxılması lazım deyil. Çünki öz-özünə normal miqdarda ayrılır.
Məsələ 175: Bədən və ya libasın bir yeri az su ilə yuyulduqda, o yerə bitişik olub, yuyulma zamanı suyun çatdığı yerlər də nəcis yerin pak olması ilə pak olar. Yəni nəcis yerin ətrafını ayrıca yumaq gərək deyil. Əksinə nəcis yer və onun ətrafı birlikdə pak olurlar. Yenə əgər nəcis bir şeyin yanma pak bir şey qoyulub və hər ikisinin də üzərinə su tökülürsə, hökm eynidir. Buna görə nəcis bir barmağı yumaq üçün barmaqların hamısının üzərinə su tökülüb, nəcis və pak su onların hamısına yetişirsə, nəcis olan barmaq pak olduğu zaman o biri barmaqlar da pak olur.
Məsələ 176: Nəcis olan ət və quyruq digər şeylər kimi yuyulur. Yenə suyun işləməsinə mane olmayacaq miqdarda, az yağlı olan bədən və libas da eyni hökmü daşıyır.
Məsələ 177: Nəcis olan bədən və ya qab, sonradan suyun yetişməsinə mane olacaq bir şəkildə yağlanırsa, o bədən və ya qabı yumaq istədikləri zaman, suyun qabın səthinə yetişməsi üçün yağın aparılması lazımdır.
Məsələ 178: Kürr suya bağlı olan krandan gələn su, kürr su hökmündədir.
Məsələ 179: Bir şeyi yuyub pakladığını yəqin etdikdən sonra, onun üzərindən eyni nəcisin aparılıb-aparılmadığından şübhə edərsə, eyni nəcisin aparılmasına yəqin etməsi üçün onu yenidən yuması lazımdır.
Məsələ 180: Üzərinə incə və qalın qumla qapalı olan yer kimi, suyun batdığı bir yer nəcis olursa, az su ilə də pak olur.
Məsələ 181: Daş və ya kərpiclə döşənmiş olan və ya suyun batmadığı sərt yer nəcis olursa, az su ilə pak olur; amma axıncaya qədər onun üzərinə su tökülməlidir. Bu halda əgər, onun üzərinə tökülən su bir çökəkdən kənara çıxmazsa və bir yerdə toplanırsa, oranın da pak olması üçün orada toplanan suyun bir parça və ya qabla kənara atılması lazımdır.
Məsələ 182: Duz daşı və buna bənzər şeylərin zahiri nəcis olursa, kürrdən az su ilə də pak olur.
Məsələ 183: Ərimiş nəcis şəkərdən hazırlanan qənd, kürr və ya axar suya qoyulmaqla pak olmaz.
Məsələ 184: Yer, dörd şərtlə nəcis olmuş ayaq və ayaqqabının altını pak edər.
1.Yer pak olmalı.
2.Ehtiyat olaraq quru olmalı.
3. Lazım-ehtiyat olaraq ayaq və ya ayaqqabının altı yeriməklə nəcis olmuş olmalı.
4. Ayağın və ya ayaqqabının altında tapılan qan və bövl kimi eyni nəcis və ya nəcis olmuş palçıq kimi, sonradan nəcis olan şey, yol yerimək və ya ayağı sürtməklə aradan qaldırılmalıdır; əgər nəcasat qabaqcadan aradan qaldırılarsa, lazım ehtiyat olaraq ayaq və ayaqqabının altı yol getmək və ya yerə sürtməklə pak olmaz. Həmçinin yer torpaq olmalı, daş və kərpiclə və ya bunlara bənzər şeylərlə döşənmiş olmalıdır. Xalça, həsir və çəmənlik üzərində yol getməklə nəcis olmuş ayaq və ya ayaqqabının altı pak olmaz.
Məsələ 185: Nəcis ayaq və ayaqqabının altının, asfalt və ya ağacla döşənmiş bir yer üzərində yeriməklə pak olması mübahisəlidir.
Məsələ 186: Ayaq və ayaqqabı altında olan nəcasat on beş ziradan (barmaq başından dirsəyədək) az yol getməklə və ya yerə sürtməklə aparılsa belə, ayaq və ya ayaqqabının pak olması üçün, on beş zira və ya daha artıq yol getmək daha yaxşıdır.
Məsələ 187: Nəcis olan ayaq və ayaqqabı altının yaş olması lazım deyil. Quru olsa belə, yol getməklə pak olur.
Məsələ 188: Nəcis olan ayaq və ya ayaqqabının altı yol getməklə pak olduğu zaman, normal miqdarda palçığa bulaşan kənarları da pak olur.
Məsələ 189: Əlləri və dizləri üzərində yeriyən kəsin, əl və ya dizləri nəcis olursa, onların yol getməklə pak olmaları mübahisəlidir. Habelə çəlik, süni ayağın altı, dördayaqlıların nalı, avtomobil təkərləri və faytonun təkərləri kimi və buna bənzər şeylər də eyni hökmü daşıyır.
Məsələ 190: Yol getdikdən sonra, ayaq və ayaqqabının altında nəcasatın gözlə görünməyən zərrəciklərinin, qoxusunun və ya rənginin qalmasının eybi yoxdur. Amma bunların da qalmamaları üçün yol getmək ehtiyat müstəhəbbdir.
Məsələ 191: Ayaqqabının içi yol getməklə pak olmaz. Corabın altının da, dəri və buna bənzər şeylərdən deyilsə, yol getməklə pak olması mübahisəlidir.
Məsələ 192: Günəş beş şərtlə yeri, binanı və divan pak edər.
1. Nəcis olan şey, başqa bir şeydən ona dəydiyi zaman yaşlığı ona təsir edəcək qədər yaş olmalıdır. Buna görə, əgər qurudursa, günəşin onu qurutması üçün bir yolla onu islatmaq lazımdır.
2. Üzərində eyni nəcis varsa, günəşin onu qurutmasından qabaq aradan qaldırılmalıdır.
3. Bir şey günəşin şüalarına mane olmamalıdır. Buna görə günəş pərdə, bulud və buna bənzər şeyin arxasından saçaraq nəcis olan şeyi qurudursa, o şey pak olmaz. Amma əgər, bulud günəşin saçmasına mane olmayacaq qədər zəif olursa, eybi yoxdur.
4. Nəcis şeyi yalnız günəşin qurutması lazımdır. Əgər, nəcis şey günəşin və eyni zamanda küləyin vasitəsilə quruyursa, pak olmaz. Amma əgər külək nəcis şeyin qurumasına kömək etdi, — deyilməyəcək qədər yüngül olarsa, eybi yoxdur.
5. Günəş, yer və binanın nəcasatın təsir etdiyi hissəsini bir dəfəyə qurutmalıdır. Əgər günəş birinci dəfə nəcis yer və binanın üzərini qurudub və ikinci dəfə də altını qurudursa, yalnız onların üzü pak olur. Altı isə nəcis qalır.
Məsələ 193: Günəş nəcis həsiri pak edər, lakin həsir iplə toxunmuşdursa, onun iplərinin də pak olması mübahisəlidir. Həmçinin, ağacın, bitkinin, qapı və pəncərənin günəşlə pak olması mübahisəlidir.
Məsələ 194: Günəş nəcis bir yerə saçdıqdan sonra, əgər insan, günəş saçdığı anda o yerin islaq olub-olmadığından və ya islaqlığının günəş vasitəsi ilə quruyub-qurumadığından şübhə edərsə, o yer nəcisdir. Yenə günəşin saçmasından qabaq, o yerdən eyni nəcisin aparılıb-aparılmadığından və ya günəşin şüalarına bir şeyin mane olub-olmadığından şübhə edərsə, hökm eynidir.
Məsələ 195: Əgər günəş, nəcis divarın bir tərəfinə saçar və bunun nəticəsində, divarın günəşin saçmadığı digər tərəfi də quruyursa, hər iki tərəfin də pak olması uzaq bir görüş deyil.
Məsələ 196: Əgər nəcis olan bir şeyin cinsi dəyişərək pak bir şeyin şəklini alırsa, pak olur. Məsələn, nəcis bir ağacın yanıb kül olması və ya itin duzlağa düşüb duza dönməsi kimi. Amma əgər nəcis şeyin cinsi dəyişməzsə (nəcis buğdadan un hazırlanması və ya çörək bişirilməsi kimi) pak olmaz.
Məsələ 197: Nəcis gildən hazırlanan kuzə və buna bənzər şeylər nəcisdir. Amma nəcis odundan əldə edilən kömür, əvvəlki xüsusiyyətlərindən heç biri onda olmazsa, pakdır.
Məsələ 198: İstihalə olub-olmadığı bəlli olmayan nəcis bir şey nəcisdir.
Məsələ 199: Şərab, öz-özünə və ya içinə sirkə və duz kimi şeyin qatılması səbəbi ilə dəyişib sirkə olursa pakdır.
Məsələ 200: Nəcis üzüm və ona bənzərdən hazırlanan şərab və ayrı bir nəcisin dəymiş olduğu şərab, dəyişib sirkə olmaqla pak olmaz.
Məsələ 201: Nəcis xurma, kişmiş və üzümdən hazırlanan sirkə nəcisdir.
Məsələ 202: Əgər üzümün və xurmanın çör-çöpü onların içində olursa və eləcə sirkə hazırlanarsa zərəri yoxdur. Həmçinin, onların içinə sirkə olmadan qabaq belə, xiyar,
badımcan və bunlara bənzər şeyləri də tökərlərsə, sirkə olmadan qabaq sərxoş edici olmadığı təqdirdə, eybi yoxdur.
Məsələ 203: Üzüm suyu, odda və ya özü-özündən qaynayarsa, haram olar. Amma əgər qaynayaraq üçdə ikisi gedib üçdə biri qalarsa, halal olur. Bununla birlikdə 114-cü məsələdə üzüm suyunun qaynamaqla nəcis olmadığına dair hökm zikr edildi.
Məsələ 204: Qaynamadan üçdə ikisi azalan bir üzüm suyunun qalan hissəsi qaynayarsa, əgər ona şirə deyil, üzüm suyu deyilirsə, lazım ehtiyat olaraq haramdır.
Məsələ 205: Qaynayıb-qaynamadığı bilinməyən bir üzüm suyu halaldır, amma əgər qaynayarsa, insan, onun qaynayaraq üçdə ikisinin azaldığını yəqin etməsə halal olmaz.
Məsələ 206: Əgər, bir salxım yetişməmiş üzümdə bir miqdar üzüm dənəsi tapılırsa, ondan alınan suya üzüm suyu deyilmirsə, qaynadığı təqdirdə haram olmaz.
Məsələ 207: Əgər odda qaynamaqda olan bir şeyin içərisinə bir üzüm dənəsi düşərsə və qaynadığı halda yox olmazsa, yalnız o üzüm dənəsini yemək haramdır.
Məsələ 208: Bir neçə ayrı qazanlarda şirə qaynadarkən, qaynamış qazanın qarışdırıldığı kəfkir ilə qaynamamış qazanın qarışdırılması caizdir.
Məsələ209: Qora və ya üzüm olduğu bilinməyən bir şey qaynayarsa, halaldır.
Məsələ 210: Əgər insanın və ya sıçrayan qanı olan bir heyvanın qanını, ağcaqanadın insan və ya heyvanın bədənindən sorduğu kimi, öz bədəninə cəzbetməsinə, ürfə görə qanı olmayan bir heyvan sorarsa, o qan pak olur və buna intiqal deyilir. Amma müalicə üçün, zəlinin insandan sorduğu qan, onun bədəninin bir parçası sayılmayıb, ona insan qanı deyildiyindən nəcisdir.
Məsələ211: Əgər insan, bədəninə qonan bir ağcaqanadı öldürür və ağcaqanadın ondan çəkdiyi qan xaricə çıxarsa, zahir odur ki, o qan pakdır. Baxmayaraq ki, hər nə qədər qanın sorulması və ağcaqanadın öldürülməsi arasındakı məsafə çox az idisə də, o qan ağcaqanada qida olma halında idi. Bununla birlikdə, o qandan çəkinmək ehtiyat müstəhəbbdir.
Məsələ 212: Əgər kafir olan biri, kəlimeyi-şəhadəti deyərsə, yəni Allahın tovhidinə və Xatəmül-Ənbiya Həzrət Muhəmməd ibn Əbdullahın (s.ə.v) nübuvvətinə şəhadət gətirirsə, hansı dil ilə söyləyərsə söyləsin, müsəlman olar və hər nə qədər qabaqcadan nəcis idisə də, müsəlman olduqdan sonra, artıq onun bədəni, ağzının və burnunun suyu və təri pak olar. Anma əgər, müsəlman olduğu zaman, onun bədənində eyni nəcis olarsa, onu aradan qaldırıb, yerini pak etməsi lazımdır. Hətta bədənində olan eyni nəcis, müsəlman olmazdan qabaq aradan aparılmışsa belə, vacib ehtiyat olaraq onun yerini su ilə yuması vacibdir.
Məsələ 213: Əgər, kafir olduğu zamanda libası islaq olaraq bədəninə dəymişdirsə istər müsəlman olduğu zaman, o libas üzərində olsun və ya olmasın, vacib ehtiyat olaraq o libasdan çəkinməlidir.
Məsələ 214: Əgər bir kafir kəlimeyi-şəhadəti deyərsə və insan onun qəlbən müsəlman olub-olmadığını bilməzsə pakdır. Hətta qəlbən müsəlman olmadığını bildiyi halda, ondan söylədiyi kəlimeyi-şəhadətə əks bir hərəkət görünməzsə də hökm eynidir.
Məsələ 215: Nəcis bir şeyin, başqa bir şeyin paklığı vasitəsilə pak olmasına təbəiyyət deyilir.
Məsələ 216: Şərab sirkə olursa, şərabın qabı da qaynadığı halda yetişdiyi yerə qədər pak olur. Normal olaraq onun üzərinə qoyulan bez parçası və başqa bir şey də onun rütubəti ilə nəcis olmuşsa, o da pak olur. Amma qabın zahirinə o şərab dəymişsə, şərabın sirkə olmasından sonra, vacib ehtiyat olaraq ondan çəkinməsi lazımdır.
Məsələ 217: İki yerdə kafirin uşağı təbəiyyət yolu ilə pak olur.
1. Bir kafir müsəlman olarsa, onun uşağı da paklıqda ona tabedir. Yenə əgər kafir uşağın anası, baba və nənəsi müsəlman olarsa, uşaq da pak olar. Amma bu təqdirdə, uşağın yeni müsəlmanın yanında və onun kəfaləti altında olması və ondan uşağa daha yaxın olan bir kafir uşağın yanında olmaması lazımdır.
2. Kafir bir uşaq, bir müsəlmanın əlində əsir olursa, onun yanında atası və ya babalarından biri yoxsa pak olur. Amma bu iki halda da uşağın təbəiyyat yolu ilə pak olması üçün, uşaq ağlıkəsəndirsə, kafir olduğunu izhar etməməlidir.
Məsələ 218: Üzərində meyit yuyulan taxta və ya daş, meyitin övrət yerinin örtülən parça və meyiti qüsl edənin əli, meyitin qüslü sona çatdıqdan sonra pak olur.
Məsələ 219: Əgər bir kimsə əli ilə bir şeyi yuyarsa, o şey pak olduqdan sonra onunla birlikdə yuyulan əli də pak olur.
Məsələ 220: Libas və bənzər şeyləri az su ilə yuyarlarsa, normal sıxılıb onun yuyulduğu suyu çıxarıldıqdan sonra, o libasdan qalan su pakdır.
Məsələ 221: Az su ilə yuyulan nəcis qabın üzərinə paklanması üçün tökülən suyun ayrılmasından sonra, onun üzərində qalan su damlaları pakdır.
Məsələ 222: Əgər bir heyvanın bədəninə qan kimi eyni nəcis və ya nəcis olan su kimi mütənəccis bulaşırsa, onlar aradan getdikdən sonra, o heyvanın bədəni pak olur. Ağız, burun və qulağın içi kimi insanın bədəninin batini də eyni hökmdədir. Yəni kənardan gələn bir nəcasat vasitəsi ilə nəcis olur və onun aradan getməsi ilə də pak olur. Dişlərin arasından gələn qan kimi, bədənin batin hissəsinə aid bir nəcasat bədənin batin hissəsinin nəcis olmasına səbəb olmaz. Həmçinin kənardan bir şey bədənin batinində daxili nəcasata dəyərsə nəcis olmaz. Buna görə də olan taxma dişə, digər dişin arasından gələn qan dəyərsə, onu su ilə yumaq lazım deyil, amma əgər nəcis bir yeməyə dəyərsə, onu yumaq lazımdır.
Məsələ 223: Əgər dişlərin arasında qalan yemək artıqlarına ağızın içinin qanı dəyərsə, onu nəcis etməz.
Məsələ 224: Göz qapaqlarının və dodaqların bağlandığı zaman bir-birinin üzərinə gələn miqdarı, bədənin batin hissəsi hökmündədir. Buna görə kənardan bir nəcis dəyərsə, onu yumaq lazım deyil, amma əgər bədəninin daxili və xarici hissəsindən olduğunu bilmədiyi bir yerinə, xaricdən bir nəcis dəyərsə, yuyulması lazımdır.
Məsələ 225: Əgər nəcis toz və ya torpaq qonan libas, xalça və bənzər şeylərdən silkələyərək ondan toz və torpaq tökülürsə, bir şey islaq olaraq dəyərsə, nəcis olmaz.
Məsələ 226: İnsan nəcasatını yeməyə adət etmiş bir heyvanın bövl və ğaiti nəcisdir. Onun pak olunması istənilirsə, istibra edilməsi lazımdır. Yəni nəcasat yeyən heyvan deyilməyəcək qədər bir müddət, onun nəcasat yeyən saxlanmalı və ona pak yemək verilməlidir. Bu müddətdən sonra ona bir daha nəcasat yeyə deyilməsə də, nəcasat yeyən dəvəni qırx gün, inəyi iyirmi gün, qoyunu on gün, ördəyi yeddi və ya beş gün, toyuğu üç gün nəcasat yeməkdən saxlamaq ehtiyat müstəhəbbdir.
Məsələ 227: Əgər balıq və ya ağlıkəsən bir müsəlmanın bədəni, libası və ya xalça və qab kimi, onun istifadə etdiyi bir şey nəcis olursa və o müsəlman bir müddət gözdən qeyb olursa, insan o müsəlmanın onu yuduğuna ehtimal verirsə pak olar. Amma aşağıdakı şərtlər olmazsa, onu pak saymaması ehtiyat müstəhəbbdir.
1. O müsəlman, bədən və ya libasını nəcis edən şeyi nəcis kimi qəbul etməlidir. Buna görə əgər, o müsəlmanın libası islaq olaraq kafirin bədəninə dəyərkən o müsəlman onu nəcis qəbul etməzsə, o müsəlmanın bir müddət gözdən qeyb olmasından sonra, insan onun libasını pak saymamalıdır.
2. O müsəlman bədən və ya libasının nəcis şeyə dəydiyini bilməlidir.
3. İnsan o müsəlmanın o şeyi paklığın şərt olduğu bir işdə istifadə etdiyini, məsələn, o libasla namaz qıdığını görməlidir.
4. O müsəlmanın da, o şeyi istifadə etdiyi işdə paklığın şərt olduğunu bildiyini, ehtimal verməlidir. Buna görə də o müsəlman, namaz qılanın libasının pak olmasını bilmədən, nəcis olmuş bu libasla namaz qılarsa, insan o libası pak saymamalıdır.
5. O müsəlmanın nəzərində nəcis olmanın fərqi olmalı, əgər o paklıq və nəcisliyə etina etməyən şəxsdirsə, insan o şeyi pak saymamalıdır.
Məsələ 228: Əgər insanın özü, nəcis olan bir şeyin pak olduğuna yəqin və ya xatircəm olarsa və yaxud iki adil şəxs şəhadət verərlərsə və onların şəhadəti pak olma səbəbini göstərərsə, o şey pakdır. Həmçinin əgər, yalançılıqda ittiham edilməyən bir kimsə, öz ixtiyarında olan nəcis bir şeyin pak olduğunu söyləyərsə və ya bir müsəlman nəcis olan bir şeyi yuyarsa, onun doğru olaraq yuyulub-yuyulmadığı bilinməsə də, o şey pakdır.
Məsələ 229: İnsanın libasının yumağı öz boynuna götürən bir kimsə, onu yuduğunu söyləyərsə və onun sözündən insana xatircəmlik gəlirsə, o libas pakdır.
Məsələ 230: Əgər insanda, nəcis bir şeyi yuyarkən onun pak edildiyinə yəqin etmədiyi bir hal varsa, xalqın yuduğu normal şəkildə yuyarsa kifayət edər.
Məsələ 231: 98-ci məsələdə açıqlandığı şəkildə, şəri üsullarla başı kəsilən heyvanın normal miqdarda qanı axdıqdan sonra, onun içində qalan qan pakdır.
Məsələ 232: Əvvəlki məsələdə göstərilən hökm ehtiyat olaraq, əti halal heyvanlara məxsusdur və əti haram heyvanlara aid deyil. Hətta ehtiyat müstəhəbb olaraq əti halal heyvanların yeyilməsi haram olan hissələrinə də aid deyil.