Danninq-Kruqer effekti

1999-cu ilə Kornell Universitetinin psixologiya şöbəsindəki elm adamları (Danninq və Kruqer) maraqlı araşdırma aparırlar. Bu araşdırmaya görə 2000-ci ildə müəlliflərə Şnobel mükafatı təqdim olunur. Təcrübənin ilhamlandığı hadisə iki bankı qarət etmiş oğrunun üzünü limon suyu ilə islatdıqdan sonra kameralar tərəfindən gözəgörünməz olduğuna inanması olmuşdur.
 
Bu təcrübədə sübut olunur ki, səriştəsiz insanlar xəyali böyüklük (illusory superiority) halına düçar olaraq özlərinin olduqlardan daha çox çoxbilmiş hesab edirlər.
 
Digər nəticə isə ondan ibarətdir ki, qabiliyyətli insanlar öz qabilliyyətlərini kiçik görür və yanlış olaraq onlara asan gələn işlərin eyni zamanda hamıya da asan olduqlarını düşünür.
 
Danninq və Kruqer belə fikir irəli sürdülər ki:
1. Təcrübəsiz insan öz qabiliyyətinə ifrat dərəcədə çox dəyər verməyə meyillidir. 
2. Təcrübəsi olmayan birisi mütəxəssisin qabiliyyətini dərk edə bilmir.
3. Təcrübəsiz insan öz qabiliyyətsizliyinin ölçüsünü görmək iqtidarında deyil.
4. Əgər bu insanlara təhsil verilərsə keçmişdəki səhvlərini görüb qəbul edirlər.
 
Nəticə etibarilə bir insan bir mövzu haqqında nə qədər az bilirsə, həmin az bilik o insana hər şeyi bilirmiş kimi özünə arxayınlıq və özgüvən verir.
 
«Dünyanın dərdi, ağıllıların hər zaman şübhə içindəykən, avamların kobudcasına özlərindən əmin olmalarıdır.»
 Bertrand Russell

Araşdırma məqaləsi: http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/10626367