Epilyasiya haqqında

Epilyasiyanın hansı növləri var? Cavab veririk: Hazırda bioepilyasiya, elektroepilyasiya, lazerli epilyasiya mövcudur. Köməkçi metodlar kimi ultrasəs və enzim prosedurlardan da istifadə edilir. Bəs, lazer epilyasiyası nədir və ondan istifadə nə dərəcədə effektivlidir və zərərsizdir? Lazer epilyasiyası sağ soğanağının işıq şüaları vasitəsilə məhv edilməsidir. İstifadə olunan dalğa uzunluğu ultrabənövşəyi şüalara malik deyil. Həmin dalğa uzunluğu işıq spektrinə aiddir və buna görə də, tamamilə zərərsizdir. Əgər lazer epilyasiyası qeyri-professional şəkildə aparılıbsa, o zaman dəridə müəyyən yanıqlar əmələ gələ bilər. Amma nəzərə almaq lazımdır ki, lazer epilyasiyasının effektivliyi tükün qalınlığından da asılıdır.

Epilyasiya proseduru elektroliz vasitəsilə də aparılır. Elektroliz proseduru belədir: tük soğanağına xüsusi iynə yeridilir və müvafiq tezlikdə və gücdə elektrik cərəyanı verilir. Şuqarinq proseduru da var. Adından da görünür ki, (sugaq-ingiliscə şəkər deməkdir) tüklərin məhv edilməsi prosesində şəkərtərkibli maddələrdən istifadə olunur.

Qadınları belə bir məsələ də maraqlandırır: tam epilyasiyaya nail olmaq üçün neçə prosedur keçmək lazımdır? Prosedurun sayı fərdidir, yəni o, bədənin hissəsindən, yaşdaş və hormonal fondan asılıdır. Amma qeyd etmək olar ki, prosedur minimum 3-4 dəfə aparılmalıdır. Narahat olmağa da dəyməz: bütün prosedurlar təhlükəsizdir.

Qadınları fotoepilyasiya proseduru da maraqlandırır. Doğrusu, qadınların əksəriyyəti fotoepilyasiya barədə kifayət qədər məlumata malik deyillər. Fotoepilyasiya geniş spektrli işıq şüalarının təsiri demədir. Onun köməyilə istənilən dəri və tük növünə müxtəlif kompinasiyalı təsir parametrlərini müəyyənləşdirmək mümkündür. Hamilə qadınların epilyasiya prosedurundan istifadə etmələri məsləhət deyil. Çünki epilyasiya prosesi ağrısız olmadığından hamilə qadınlar belə mümkün stressdən uzaq dayanmalıdırlar.

Mütəxəssislər lazer epilyasiya əməliyyatının; havaların hələ çox istilənmədiyi və günəşin özünü tez-tez göstərmədiyi bu aylarda etdirilməsini təklif edir. Dermatoloji həkimi Ayfer Aydın, “Lazerli epilyasiya üsulu” haqqında məlumat verdi.

Lazer epilyasiyası nədir?
Lazerli epilyasiya bədəndəki istənməyən tükləri ağrısız və dəriyə zərər vermədən yox edən qalıcı bir üsuldur. Xüsusi olaraq seçilən dalğa boyundakı lazer şüaları ət kökündə olan melanın pigmentini hədəf alar. Lazer şüasını əmən melanın pigmenti istilənər və ət kökü təxrib olar. Tüklərdəki melanın dəridəkinə görə daha konsentrədir. Bu da dərinin zərər görməsini önləyər. Lazerli epilyasiyadan təsirli nəticə ala bilmək üçün ən az 4 seans nizamlı olaraq davam etmək lazımdır. Seans sayı, dəri tipinə və tüklərdəki sıxlıq və rəngə görə dəyişər. Lazerli epilyasiyala uyğun inkişaf etmiş tüklər yox edildiyi üçün bu mərhələyə gəlməyən tüklərüçün uyğun mərhələ gözlənilər. Bu da seans sayının artmasına səbəb ola bilər. Dəri rəngi açıq, tükləri tünd olan kəslərdə olduqca sürətli və müvəffəqiyyətli nəticələndirər əldə edilməkdədir.

Lazer əməliyyatı necə tətbiq olunar?
Lazer, Selektif Foto-Termoliz (işıq istiliyiylə seçici təxrib) adı verilən bir mexanizm üzərindən təsir göstərər. Dəriyə lazer atışı edildiyində, işıq millisaniyələr içində dəridən əmilmədən keçər ancaq ət kökü və ət gövdəsi tərəfindən əmilər və ət kökü içində yüksək istilik meydana gətirərək ət kökünün təxrib olmasına gətirib çıxarar.

Lazerin bədənə hər hansı bir zərəri vardırmı?
Lazer tətbiqləri çox vaxt radiasiya kimi qəbul edilməkdə və zərərli təsir edər meydana gətirə biləcəyi düşünülməkdədir. Halbuki lazer ilə radiasiya arasında bir əlaqə yoxdur. Lazer tətbiqi əsnasında dəri altındakı təbəqə və orqanlara hər hansı bir təzyiq göstərdiyinə dair bir təsir müşahidə edilməmişdir. Lazerlə bədəndə ancaq ət kökü səviyyəsinə qədər çatıla bilər.

Tətbiq əsnasında ağrı hiss edilir mi?
Lazer əməliyyatı əsnasında tüklərin maqqaşla çəkildiyində meydana gələn ağrının bənzəri bir hiss qəbul edilər. Bədənin bəzi bölgələri daha həssas olduğundan, təbii olaraq bəzi bölgələrdə bu hiss daha güclü hiss edilə bilər. Ancaq lazer soyuducu ilə birlikdə istifadə edilməkdə olduğundan dərinin istiləşməsinə bağlı bir ağrı-acı meydana gəlməz. Soyuducu, əməliyyat əsnasında lazer atışı əvvəli-atış sırası və sonrasında dəriylə davamlı təmas halında tutularaq əməliyyat bölgəsini soyudar və dərinin üst təbəqəsini lazerin istiliyindən qoruyar. Soyuducu sayəsində ət kökündəki reaksiya da nisbətən az hiss edilər.

Lazerli epilyasiya hansı bölgələrdə tətbiq olunar?
Lazer, bütün bədənə tətbiq oluna bilər. Üz, peysər, qulaqlar, boyun, qol, qoltuqaltı, qıç, omba, kürək, göbək, çiyinlər və bel bölgələri və sinə və bikini xətti kimi həssas bölgələrdə də rahatlıqla tətbiq oluna bilər.

Əməliyyatlar nə qədər çəkət?
Lazer epilyasiya əməliyyatı tətbiq edilən bölgənin genişliyinə görə dəyişər.

Neçə dəfə edilər?
Əməliyyat köklərin böyümə mərhələsində 4-6 həftə aralıqla ya da tüklər çıxdıqca edilir. Cəmi əməliyyat sayı bədən bölgəsinə görə dəyişdiyi kimi, genetik faktorlar, yaş, cinsiyyət, hormonal profil kimi xüsusiyyətlərinizə bağlı olaraq da fərqliliklər göstərər. Müalicə məqsədinizi həkiminizə bildirdiyinizdə sizə görə uyğun bir müalicə sxemi nizamlanacaq.

Müalicədən sonra dəridə nə kimi bir dəyişiklik müşahidə edilir?
Həssas dərilərdə yüngül çəhrayılıq və ya qızarıqlıqlar ola bilər. Ancaq güclü bir soyuducu ilə birlikdə istifadə edilən lazerlərdə, əməliyyat sonrası çəhrayılıq-qızarıqlıq az qala heç görülməzdir.

Əməliyyat sonrası losyon-krem ya da dərman istifadəsi lazımlıdırmı?
Qızarıqlıq meydana gəlməyən bir müalicədən sonra hər hansı bir qoruyucu krem istifadəsinə gərək qalmaz. Qızarma meydana gəldiyi təqdirdə qoruyucu və bərpaedici kremlər istifadə edilməlidir.

Lazer müalicələri əsnasında günəşə çıxmaq təhlükəlidirmi?
Müalicə müddətin tərəfindən günəşdən çəkinmək tövsiyə edilər.

Üzə tətbiq olunan bir müalicədən sonra makiyaj edilə bilərmi?
Tətbiq sonrası dəridə qızarıqlıq meydana gəlmədiyi təqdirdə makiyaj vəsaitləri icra olunan bölgəyə rahatlıqla tətbiq oluna bilər ancaq dəridə qızarıqlıq meydana gətirən bir lazer müalicəsindən sonra kimi makiyaj vəsaitlərinin istifadəsi təhlükəli ola bilər.

Lazer tətbiqindən sonra əməliyyat bölgəsindəki tüklərə nə olar?
Əməliyyatdan sonrakı 3 gün içində tüklər səthə çıxmağa başlayar və tökülər. Bu müddət tüklərin səthə çixması və böyümədən tökülmələri üçün lazım olan bir müddətdir. Tökülmə tamamlandıqdan sonra o bölgədə bir neçə həftə müddətlə yeni tük çıxmaz. Yeni tüklər çıxması yeni bir seans lazım olduğu mənasını verməkdədir.

Lazer əməliyyatlarına başlamadan əvvəl nə edilməsi lazımdır?
Lazer əməliyyatlarına başlaya bilmək üçün o bölgədəki tükləri bir müddət kökdən almadan gözləmək lazımdır. Bu müddət içərisində uzanan tükləri kəsilə bilər ya da tük tökücü krem istifadə edilə bilər Əməliyyata başlamaq üçün tüklərin uzun olmaları lazım deyil, köklərin tük çıxarmış olması kifayətdir.

Epilyasiya tətbiqlərinə artıq yalnız qadınlar deyil, kişilər də tez-tez müraciət edir. Kişilərin ən sıx tətbiq etdirilən bölgələr çiyin, kürək, sinə, boyun- peysər və almacıq sümüklərinin üzərindəki saqqallardır. Kişilər, lazer epilyasiya tətbiqlərində qadınlara görə bəzi üstünlük və qeyri-üstünlüyə sahibdirlər. Üstünlükləri, kişilərin daha qalın və tünd rəng ət köklərinə sahib olmaları səbəbiylə, lazerə çox yaxşı cavab verərlər və çox daha müvəffəqiyyətli nəticələndirər alına bilər. Kişilərin qeyri-üstünlüyü isə strukturları gərəyi yüksək kişilik hormonları səbəbiylə davamlı yeni ət istehsalı ilə qarşı-qarşıya olmalarıdır. Bu vəziyyət tez-tez yeni tətbiqləri və zəruri etməkdədir. Doğru müalicə ilə istənilən nəticə əldə edə bilərsiniz.

Sağlam bir hormonal quruluş üçün beyindəki mərkəzlər, yumurtalıqlar, tiroid və böyrək üstü bezlərinin uyğunlaşma içində çalışması lazımdır. Həddindən artıq tüklənmə üz, sinə, qarın, kürək, qol və qıçların üst qisimində uzun qalın və sərt tüklərin çıxmasıdır. Bu vəziyyət kosmetik bir problemin yanında hormonal bir nizamsızlığı da göstərir. Ümumiyyətlə həddindən artıq tüklənmə qandakı androjenlərin (kişilik hormonları) artmasına bağlıdır.
Androgenler kişilərdə daha yüksək səviyyələrdə olmaq üzrə, həm kişi həm də qadında olan hormonlardır. Androgenler incə, zəif və qısa olan tüklərin sərt və uzun tüklərə çevrilməsinə səbəb olar. Edilən hormon testləri ilə qandakı androjen və digər hormonların səviyyəsi təyin olunar. Ayrıca edilən ultrasonografik araşdırma və xüsusi radyolojik araşdırmalar ilə yumurtalıq və ya böyrək üstü vəzlərdə şişlər təsbit edilə bilər.
Həddindən artıq tüklənmənin müalicəsində ən sıx istifadə edilən dərmanlar doğum idarə həbləridir. Bu həblərdəki östrojenlər qaraciyərdə androjenlərə bağlanaraq onların təsirini azaldır. Digər bir dərman olan Spironolakton androjenlərin dəridəki təsirinə mane olar. Böyrək üstü vəzlərin xəstəliklərinə bağlı həddindən artıq tüklənmənin müalicəsində kortizon istifadə edilər. Son illərdə GnRH analoqları deyilən bir qrup dərman ilə yumurtalıqlardan androjenə maneə törədilməklə həddindən artıq tüklənmə müalicə edilməkdədir. Hormon müalicəsi ilə yeni tük çıxmasına maneə törədilər. Əvvəldən çıxan tüklər hormon müalicəsi ilə tökülməzlər, müalicənin bitimindən sonra epilyasiya tətbiq olunaraq yox edilə bilərlər.

Mənbə nida.az və internet-resurslar