Doğru bildiyimiz səhvlər

NTV nəşrlərindən çıxan 'cahillikləri kitabı' doğru bildiyimiz səhvləri ortaya qoyur.

Dünyanın ətrafını gəzən ilk insan kimdir?
Zənci Henry. Ferdinand Magellan dünyanın ətrafındakı dövrünü əsla tamamlaya bilmədi. 1521-ci ildə Filippində hələ turun yarısındaykən öldürüldü.
Magellan 1511-ci ildə Portuqaliyadan çıxıb Hind okeanını keçərək əvvəl Uzakdoğu'yu ziyarət etdi. Zənci Henryin 1511-ci ildə Malayziyadakı bir qul bazarında tapdı və onu gəldiyi yoldan Lissabona apardı. 1519'da çıxılan dünya dövrü cəhdi də daxil olmaq üzrə bundan sonrakı bütün səfərlərində Zənci Henry Magellanın yanında getdi. Bu səfər digər istiqamətdən yəni Atlas Okeanını və Böyük Okeanın keçərək reallaşdı buna görə 1521-ci ildə Uzaq şərqə çatdıqlarında Zənci Henry dünyanın ətrafını tam olaraq gəzmiş olan ilk insan oldu.

Ay necə qoxar?
Aydın olduğu qədəriylə Ay barıt kimi qoxar. Ayda yalnız on iki adam getdi və bunlardan heç biri xüsusi kosmos geyimləri səbəbiylə Ayı iyləyə bilmədi… Ancaq Ay səthindən kabinetə döndüklərində yanlarında bu tozlardan bol miqdarda aparırdılar. Astronavtlar Aydakı torpağın qara bənzədiyini barıt kimi iy verdiyini və dadının çox pis olmadığını söylədilər. Bu torpaq böyük ölçüdə Ayın səthinə çarpan meteoritlərin gətirib çıxardığı silikon dioksitten meydana gəlməkdədir; bunun yanında dəmir kalsium və maqnezium kimi minerallar da ehtiva edər.

İnsanoğlunun inşa etdiyi hansı quruluş Aydan görülə bilər?
Çin Səddinin «insanoğlunun inşa etdiyi və aydan görülə bilən tək quruluş» olduğu düşüncəsi çox məşhurdur amma bu doğru deyil. İnsan əliylə edilmiş heç bir şey aydan çılpaq gözlə görülə bilməz.

Dünyanın nə qədəri sudur?
Yer səthinin 70 faizi su ilə örtülü ola bilər amma su planetin kütləsinin 5 mində birindən daha azına bərabərdir təxminən olaraq yüzdə 0.1.

Çılpaq gözlə neçə qalaktika görülə bilər?
Beş min? İki milyon? On milyard? Xeyr dörd dənə görə bilərik. Əslində oturduğumuz yerdən yalnız iki dənə görə bilərik bunlardan bir dənəsi də içində olduğumuz boşluqdur.

Bu ana qədər yaşamış ən təhlükəli heyvan hansıdır?
Bu sualın cavabı açıq aşkar ağcaqanad… Bu ana qədər ölmüş olan insanların yarısını (ehtimalla 45 milyard qədər) dişi ağcaqanadlar tərəfindən öldürdü. İndiki vaxtda belə hər 12 saniyədə bir insan ağcaqanadlardan qaynaqlanan səbəblərlə həyatını itirir.

Kobaylar nə üçün istifadə edilər?
Kobaylar ya da hintdomuzları artıq az qala heç təcrübə heyvanı olaraq istifadə edilmir amma Perulular bunlardan hər il təxminən 65 milyon ədəd istehlak edir.. Ayrıca Kolombiya Bolivya və Ekvador'da da yeyilir.

Ən son Buzlaq Çağı nə vaxt başa çatdı?
Hələ son Buzlaq Çağı'nın içindəyik. Coğrafiyaçılar bir buzlaq çağını Dünyanın tarixində qütblərdə buz zaman gözəl daranmış olan bir dövr olaraq təyin edir. Mövcud iqlimimiz bir 'buzularası' dövrə əhatə edər. Bu 'buzlaq çağları arasında'olduğumuz mənasını verməz. Bu ifadə bir buzlaq çağı içində daha yüksək temperatur üzündən buzların çəkildiyi dövrü təyin etmək üçün istifadə edilər.
 
Üç saniyəlik yaddaşa sahib olan şey nədir?
Bu mövzuda hələ qəti bir nəticəyə çatılmış deyil. Ancaq məşhur qanının əksinə bir Yapon balığının yaddaşı bir neçə saniyəlik deyil. Edilən araşdırmalar Yapon balığının ən az üç aylıq bir yaddaşa sahib olduğunu və dəyişik şəkilləri rəngləri və səsləri ayırd edə bildiyini göstərdi.

Yaşayan ən böyük şey nədir?
Fil mavi balina ya da nəhəng Sekoya ağacı? Xeyr dünyadakı yaşayan ən böyük şey bir göbələk. Kəsilmiş bir ağac kötüyünün üzərində böyüyən bal göbələyindən (Armillaria ostoyae) bu ana qədər görülən və Oregondakı Malheur Milli Meşəsində olan ən böyük nümunə 890 hektarlıq bir sahəni örtür və yaşı 2000 ilə 8000 arasında təxmin edilir.

Roma yanarkən Neron nə edirdi?
Qətiliklə yanan şəhəri seyr edərkən oğurlayıb mahnı oxumurdu. Yanğın çıxdığı sırada Neron yanğının 56 km uzağında dəniz kənarındakı yazlıq Evindəydi. Neron xəbəri aldıqda sürətlə Romaya getdi və yanğın söndürmə səylərinin məsuliyyəti öz üzərinə götürdü.

Bir qırxayağın neçə dənə ayağı vardır?
Qırxayaq sözü Latınca «yüz ayaq» mənasını verən centipeda sözündən gəlməkdədir. Qırxayaqlar yüz ildən çox bir müddətdir əhatəli bir şəkildə yoxlanmalarına qarşı tam olaraq yüz ayağa sahib bir nümunəsinə rast gəlinməmişdir. Azəricə adlarına baxaraq bu heyvanların qırx ayaqlı olduqları da deyilə bilməz.

Döyüşdən üç qat daha təhlükəli olan şey nədir?
Çalışmaq; içki narkotik ya da döyüşdən çox daha çox insan öldürməktədir.Hər il təxminən iki milyon insan işlə əlaqədar qəzalar və xəstəliklər üzündən həyatını itirir; buna qarşı döyüşlərdə hər il 650 min adam ölür.Tək başına baxdıqda ən təhlükəli işin Bering dənizində çalışan Alaskalı xərçəng ovçularına aid olduğu deyirlər.

Acı bibərin ən acı qisimi haradır?
Acı bibərin ən acı qisiminin nüvələri olduğuna dair inancın tərsinə əsl acı olan qisim o nüvələrin tutunduğu mərkəzdəki pərdədir. Bu pərdə ən çox kapsaisin ehtiva edən qisimdir. Kapsaisin bibər ayırd edici acılığını verən rəngsiz qoxusuz biləşmədir.

Tutankamonun lənəti nə idi?
Elə bir şey yox idi. Bunu qəzetlər uydurmuştur.1922 'də Howard Carter tərəfindən kəşf edildiyində Tutankamonun məzarına girən hər kəsin qorxuya qapılmasına səbəb olan «fironun lənəti» hekayəsi Daily Express'in Qahirə müxbirinin işiydi. Bu hekayə daha sonra Daily Mail və New York Times tərəfindən təkrarlandı