Təchizat zəncirinə əsaslanmış aktivlər məhsulları və ya xidmətləri müştəriyə təqdim etmək üsullarına aiddir. Bu bölüşdürmə şəbəkəsi, ona nəzarət və güc mənbələridir.
Bölüşdürmə şəbəkəsi
Bölüşdürmə üzərində nəzarət Güc mənbələri Bölüşdürmənin nadirliyi
Sifarişin yerinə yetirilmə tarixi və təchizatın etibarlılığı Təchizat şəbəkəsi
Fiziki bölüşdürmə şəbəkəsi özlüyündə əsas aktiv ola bilər. Misal üçün, avtomobilləri kirayə vermək üzrə ixtisaslaşan Hertz kompaniyası öz uğurunda avtomobillərin kirayəyə verildiyi və götürüldüyü geniş mərkəz şəbəkəsinə minnətdardır, xüsusən də belə mərkəzlər ABŞ-da daha çoxdur. Belə şaxələnmiş şəbəkə lazımi yerdə lazımi xidmətlərin mövcudluğunu təmin etməklə müştərilərin istifadə rahatlığını artırır. Analoji qaydada, dövlət tənzimlənməsindən imtinadan sonra banderol və bağlama çatdırılması üzrə ixtisaslaşan müəssisələr arasında rəqabətin fəallaşması nəticəsində şaxələnmiş şəbəkə potensial müştərilərə yeni xidmətlər təqdim etməklə Böyük Britaniyanın poçt İdarəetməsinin əsas aktivinə çevrildi. Federal Express kompaniyasının yaratdığı təchizat zəncirindəki əməkdaşlıq əlaqələri, ona, poçtu bir gecəyə çatdırmağa təminat vermək imkanını verir.
Bir və ya bir neçə məhsul bölüşdürmə kanalının üzərində üstünlüyü ələ keçirməyə imkan verən investisiya qoyuluşu vacib aktiv ola bilər. Mars kompaniyası bazara uşaq şirniyyatı kimi buraxdığı firma uzunsov-dondurması keflərinə əziyyət verməyən böyüklər üçün cazibəli yeməyə çevrildi. Bu vaxtdan bir çox rəqiblər bu strategiyadan istifadə ediblər. Beş ildən sonra bu məhsul artıq mənfəət gətirmədi (Mitchell, 1995). Unileverə məxsus Walls rəqib-kompaniya vacib bölüşdürmə kanallarına “malikdir”: gecə yarısına kimi işləyən kiçik “münasib mağazalara”. Əslində, sözün hərfi mənasında Walls kompaniyası bu ticarət nöqtələrinin əksəriyyətində olan soyuducu kamera və vitrinlərə malikdir və o bunları öz rəqibləri ilə bölüşmək istəmir. Bölüşdürmə üzərində nəzarət əsas marketinq aktividir.
Məhsulun bölüşdürülməsi nöqtələri və kompaniyaları arasında seçilmiş, lakin, sıx əlaqələrin mövcudluğu güc mənbələrinin yaranmasını şərtləndirir. Bəzən kompaniya öz həcmindən və ya resurslarının məhdudluğu səbəbindən geniş bazara xidmət göstərə bilmir. Belə halda kompaniya coğrafi baxımdan bazarın spesifik regionlarında fəaliyyət göstərərək öz fəaliyyətlərini təmərküzləşdirməklə və yaxud da ayrı-ayrı bölüşdürmə nöqtərlərinə malik olmaqla güc mənbələri yarada bilər (Morrisons supermarketlərinin bazsar mövqeyi Yorkşirdə xüsusən güclüdür).
Göstərilən metodlardan ikincisini seçən kompaniyalar –əksər sənaye bazarlarında ayrı-ayrı distryibutorlara və ya hətta son istehlakçılara əsaslanaraq davamlı mövcudluğun təmini – tez-tez əsas müştərilərə əsaslanmış marketinqin köməyilə öz güc mənbələrini yaradırlar, yəni ki, hər
bir əsas müştəri üzrə inkişafın tam məsuliyyətini kompaniyada kifayət qədər yüksək mövqe tutan konkret icraçıların boynuna qoyur. Güc mənbələri, adətən, seçilmiş distribyutorlarla əlaqələlərin davamlılığına əsaslanır və uyğun olaraq da əlaqələrin inkişafını təmin edən qabaqlayıcı marketinq strategiyasının tətbiqini tələb edir.
Bölüşdürməyə əsaslanmış aktivlər məqsədli bazarı orijinal və ya novator üsullarla tuta bilmək bacarığına əsaslanmış nadirliyə əsaslana bilərlər. Misal üçün, Şimal İngiltərədə Ringtons kompaniyası çay və kofeni evə çatdırmaqla satışı ilə məşğuldur, Avon kosmetika kompaniyası isə “Avon çağırır” (Avon calling) şüarı altında keçirdiyi aksiya nəticəsində kosmetikanın evə çatdırılmaqla satışı güclü biznesini yaratmağa nail olmuşdu.
Analoji qaydada Dell Computers kompaniyası birbaşa bölüşdürmə tətbiq etməklə fərdi kompüterlər bazarında həddən artıq güclü mövqe tutmağa nail olmuşdur. Bu metod demək olar ki, bütün satılan kompüterlərin spesifik sifarişlərə uyğun yığılmasını təmin etməyə imkan verdi ki, bu da Dell kompaniyasınınrəqiblərinə nisbətən öz əmtəə dövriyyəsini artırmağına səbəb oldu. Dell kompaniyası ilə 20%-lik artım tempinə malik bazarda 50%-lik artım tempinə nail oldu və indi, dünyada ən iri kompüter istehsalçıları siyahısında beşinci yeri tutur (Economist, 5 oktyabr 1996-cı il)
Sifarişin yerinə yetirilmə müddəti ən azı üç əsas amildən asılıdır – fiziki-coğrafi mövqe, istehsal sistemləri bazasında sifarişlərin realizasiyası və sifarişlərin yerinə yetirilməsinə dair kompaniyanın siyasəti. Tez-tez elə situasiya yaranır ki, keyfiyyətin aşağı düşməsinə imkan verməmək şərtilə cəld reaksiya göstərmək qabiliyyəti böyük əhəmiyyət kəsb edir. Tez reaksiya vermək qabiliyyətinin yaradılması əhəmiyyətli marketinq aktivi ola bilər (bax, Stalk, 1988).
Elə həmin qaydada, xüsusən də alıcı-kompaniya üçün təchizatçının təklifi xüsusi əhəmiyyətli olduğu qeyri-stabil bazarlarda təchizata təminat vermək imkanı marketinqin ən vacib aktivlərindən biri ola bilər. Sifarişin yerinə yetirilmə müddətində olduğu kimi belə bacarıq bir neçə amildən asılıdır, lakin yəqin ki, onlardan ən vacibi təchizatçının razılaşdırılmış müddətə və şərtlərə riayət etmək arzusudur.
Təchizat zəncirinin digər tərəfində isə, əsas təchizatçılarla yaxşı inkişaf etmiş və ya nadir əlaqələr vacib marketinq aktivi ola bilər. Bu, razılaşdırılmış qiymətdə tələb olunan standarta uyğun xammal və ya yarımfabrikat tədarükatının fasiləsizliyini təmin edir. Misal üçün, yapon avtomobilqayırma kompaniyası Nissan-ıntəchizatçılar və distribyutorlarla kompüterləşdirilmiş əlaqəsi mövcuddur. Kompaniya müştərilərinin sayının 80% artdığını bildirir, onun müştəriləri arzularını müəyyənləşdirdikdən sonrakı 48 saat ərzində dilerlərin təqdim etdiyi fərdi xüsusiyyətlərə tamamilə uyğun gələn avtomobil əldə edirlər. Müştərilərin fərdi tələbatlarına belə dəqiqliklə riayət etmə potensial rəqabətli üstünlük hesab olunur və nəticədə təchizat zəncirində mal ehtiyatlarının yığılması müşahidə olunmur (Tighe, 1997)