İbtidai icma cəmiyyəti

Bəşər tarixinin ilkin inkişaf pilləsi ibtidai icma cəmiyyəti adlanır. Qadim insanlann sürü va qəbilə icması halında birləşdikləri bu cəmiyyət ibtidai icma quruluşu adlanır. İbtidai icma cəmiyyəti həyat üçün əlverişli ərazilərdə (şirin su qaynaqlarının; təbii mağaraların; zəngin bitki və heyvanat aləminin olduğu isti yerlərdə ) daha tez yaranmışdır. Bu dövr, ümumilikdə 2-1,5 milyon il bundan əvvəldən - e.ə.III-İ minillikləri əhatə edir.
ibtidai icma dövrü tarixdə

Səciyyəvi əlamətləri:
1)İnsanlar ilk əmək alətlərini düzəltmiş və ilk dəfə oddan istifadə etmişlər.
2)Əmək alətləri sadə quruluşa malik olmuş, ya da daşdan ya da daşın köməyi ilə hazırlanmışdır.
3)Əmək məhsuldarlığı aşağı səviyyədə olmuşdur.
4)İnsanlar sürü və ya qəbilə halında birlikdə yaşamış birlikdə işləmiş, əmək məhsullarını bərabər bölmüşlər.
5)Ana xaqanlığı mövcud olmuş, qəbilənin həyatında qadınlar əsas rol oynamışlar.
6)Xüsusi mülkiyyət və istismar olmamışdır.

Daş dovru: 2-1.5 mil. il ə.- e.ə.VI minillik					Eneolit (mis-das dovru)	Tunc dovru: e.ə.IV minil.y.-II minil.s.
Poleolit : 2-1.5 mil.il ə.- e.ə.XII minillik			Mezolit	Neolit		Tunc dovru: e.ə.IV minil.y.-II minil.s.
Alt poleolit	Orta poleolit	Ust poleolit	Mezolit	Neolit		Erkən tunc	Orta tunc	Son tunc-erkən dəmir
2-1.5 mil.i.ə.- 100 m.i.ə.	100 m.i.ə.- 40 m.i.ə.	40 m.i.ə.-e.ə.XII minil.	e.ə.XII-VIII minil.	e.ə.VII-VI minil.	e.ə.VI-IV m.	e.ə.IVm.II y.-III m.s.	e.ə.III m.s.-II m.o.	e.ə.XIV-XII ə.-e.ə.XI-VIII ə.

Əsas mərhələlər: daş dövrü, mis – daş dövrü (eneolit) və tunc dövrü olmuşdur. Bəşər tarixinin ilk dövrü daş dövrü paleolit, mezolit va neolitə bölünür. Daş dövründə başlıca əmək alətləri va silahlar daşdan hazılanırdı. Daş dövrü iki milyon ildən artıq davam etmisdir.