Rezyume (CV,tərcümeyi-hal,iş anketi) şəxsin təhsili, iş təcrübəsi və peşəkar bacarıqları haqqında məlumatların sistemli xülasəsidir. Rezyume reklamın bir formasıdır və onun məqsədi sizin müsahibəyə çağırılmanızı təmin etməkdir. Bu müsahibə müxtəlif mədsədlər üçün keçirilə bilər: yeni işə qəbul olmaq, karyera pilləsində irəliləmək, peşəkar təşkilata üzvlük əldə etmək, qeyri-hökumət təşkilatının idarə heyyətinə üzv seçilmək və s. Hər bir reklamda olduğu kimi, sizin məqsədiniz diqqəti ən yaxşı xüsusiyyətlərinizə cəlb etmək və zəif tərəflərinizi göstərməməkdir.
Əgər siz əmək bazarındasınızsa, rezyumenizin olması sizi daha məsuliyyətli və hazırlıqlı göstərir. İşlədiyiniz zaman rezyumenizi yeniləməyiniz sizə imkan verir ki, qarşınıza çıxan daha yaxşı iş imkanlarından istifadə edəsiniz. Əgər bir neçə il ərzində iş axtarmamısınızsa, rezyumenizi hazırlamanız sizi gələcək 2-3 il ərzində daha cəlbedici namizəd olmaq üçün nə etməli olduğunuz barədə daha məlumatlı edəcək. Rezyumenin yazılması sizin şəxsiniz ətrafında qurulan bir prosesdir: rezyumedə gözə çarpacaq şəxs Sizsiniz!
İş təklif edən şəxslər öz şirkətlərində gəncləri görmək istəyirlər. Onlara sizin yeniliyiniz və ruh yüksəkliyiniz lazımdır. İş təklif edən şəxslər sizin gördüyünüz işdə maraqlı və məsuliyyətli olmağınızı istəyirlər. Onlar sizdən uyğun iş təcrübəsi istəyirlər, çünki bu sizin məhz bu növ işlə məşğul olmaq istədiyinizi göstərir.
Məzmunun tərtib olunması
Potensial iş təklif edən şəxslərin çoxu müəyyən məqamların hər bir rezyumedə olmasını gözləyirlər. Bunlardan ən əsası ad, ünvan, təhsil və iş təcrübəsi barədə məlumatdır. Əmin olun ki, rezyumeniz sizin ən güclü tərəflərinizi vurğulayır. Rezyumenizdə nəyi işıqlandırmaq istədiyinizi düşünün. Siz elm sahəsində istedadlısınız? Siz yaxşı komanda rəhbərisiniz? Yaradıcı dahisiniz? Texnika ilə xariqələr yaradırsınız? Əgər hansı cəhətlərinizi göstərmək istədiyinizi müəyyən etsəniz, rezyumenizin hissələrini buna uyğun şəkildə hazırlaya bilərsiz. Güclü tərəflərinizi vurğulamaqla, faktları təhrif etmədən istənilən təəssuratı yarada bilərsiz.
Ad və Ünvan
İş təklif edən şəxsin bilməli olduğu ilk məlumat sizin kim olduğunuz və sizinlə necə əlaqə saxlamağın mümkünlüyüdür. Bu məlumatlara aiddir: sizin adınız, ünvanınız, telefon nömrəniz, elektron ünvanınız. Əgər sizinlə iki ünvan yaxud telefon nömrəsi vasitəsilə əlaqə saxlamaq mümkündürsə, onların hər ikisini qeyd etməlisiniz. Həmçinin, həm iş, həm də ev telefonunuz varsa, onların hər ikisini qeyd edin və hansının ev, hansının iş telefonu olduğunu qeyd edin. Bir çox rezyumelərin başlığı şəxsin vərəqin yuxarı hissəsində, mərkəzdə yerləşən adı və ünvanıdır. Başlıqda Rezyume sözünü yazmağınıza ehtiyac yoxdur. Lakin hər hansı bir konkret işə müraciət edirsinizsə, bunu başlıqda göstərə bilərsiz:
PR üzrə Peşəkar Mütəxəsis
Nə cür başlıqdan istifadə etməyinizdən asılı olmayaraq, əmin olun ki, rezyumenin oxucusu sizin kim olduğunuzu və sizinlə necə əlaqə saxlamaq lazım olduğunu dərhal başa düşsün.
Əgər sizin iki cür bacarığınız varsa, iki ayrı rezyume hazırlayın və hər birində müxtəlif karyera hədəfləri qeyd edin. Əgər qısamüddətli hədəfləriniz uzunmüddətli hədəflərinizdən fərqlənirsə, onların hər ikisini birgə qeyd edin:
Əgər geniş və fərqli təcrübələriniz varsa, bu zaman hədəflərinizi göstərməklə bərabər, ən güclü tərəflərinizi vurğulamaqla bacarıqlarınızın qısa xülasəsini də verə bilərsiz. Qısa və sadə söz birləşmələrindən istifadə edin:
Təhsil
Əgər siz hələ təhsil alırsınızsa, təhsiliniz barədə məlumat ən vacib məqamdır. Beləliklə, təhsiliniz barədə məlumatları detallı şəkildə yazın və “mövzunuza” dayaq olacaq faktları qeyd edin. Ən son təhsilinizdən başlamaqla, hər bir təhsil ocağının adını, yerləşdiyi məkanı, əsas və ikinci dərəcəli ixtisasınızı, təhsiliniz zamanı əldə etdiyiniz mühüm bacarıq və qabiliyyətləri, aldığınız elmi dərəcə və şəhadətnamələri qeyd edin. Sizi axtardığınız iş üçün lazımi bacarıqlarla təmin edən fənlərin siyahısını, əldə etdiyiniz mükafat və fərmanlarınızı rezyumenizə yazın.
Təhsil bölməsində həmçinin biznes, sənaye və hökumət tərəfindən təşkil edilən təlimlər də göstərilir. İştirak etdiyiniz əlaqədar seminar və təlimləri, əldə etdiyiniz şəhadətnamələri və digər sənədləri qeyd edin.
Seçdiyiniz sahədə bir yaxud daha çox il işləmisinizsə, bu zaman rezyumedə təhsil haqqında məlumata daha az yer verilir. Əgər iş təcrübəniz ən güclü keyfiyyətinizdirsə, təhsil bölməsini bundan sonra yerləşdirin və daha az detal qeyd edin.
İş təcrübəsi
Təhsil bölməsində olduğu kimi, iş təcrübəniz haqqında məlumat da diqqəti sizin ümumi hədəfinizə cəlb etməlidir. Keçmiş məsuliyyətləriniz və hazırki hədəfləriniz arasındakı əlaqəni vurğulayın. Əldə etdiyiniz bacarıqları və az məsuliyyətli vəzifələrdən daha məsuliyyətli vəzifələrə doğru peşəkar inkişafınızı göstərin.
İş təcrübənizi təsvir edərkən, ən son iş yerindən başlamaqla onları əks xronoloji ardıcıllıqla sadalayın. Karyera hədəflərinizə aid olmasa belə, bütün yarım-ştat vəzifələri, yay təcrübələrini və digər təcrübələri qeyd edin. İş təklif edən şəxs görəcək ki, siz iş tapmağı və orada qalmağı bacarırsınız, bu da özlüyündə mühüm keyfiyyətdir. Əgər siz təhsil almaqla bərabər işləmisinizsə, bunu belə də qeyd edin. İş təklif edən şəxslər bunu güclü xarakterin göstəricisi kimi qəbul edirlər.
İş təcrübəsi bölməsində çalışdığınız bütün vəzifələr qeyd olunur:
Aidiyyəti bacarıqlar
Siz tərcümeyi-halınızın karyera hədəflərinizə aid olan digər məqamlarını da rezyumenizə bir bölmə kimi aid edə bilərsiz. Əgər beynəlxalq təşkilatda hər hansı bir vəzifəyə müraciət edirsinizsə, bildiyiniz digər dillər və səyahət təcrübəniz barədə məlumat verə bilərsiz. Digər aidiyyəti bacarıqlar siyahısına kompüter biliklərinizə, mətnlərlə və digər avadanlıqlarla işləmək bacarığınızı aid edə bilərsiz. Əslində, siz bu məlumatları xüsusi bölmə şəklində, “Kompüter Bacarıqları”, “Dil Bacarıqları” başlıqları altında təqdim edə yaxud “Təhsil” və “İş Təcrübəsi” bölmələrində yerləşdirə bilərsiz.
Əgər akademik transkriptiniz, işinizdən nümunələr yaxud zəmanət məktubları işə qəbul olunmaq şansınızı artırırsa, bu zaman rezyumenizin sonunda qeyd edin ki, lazım olduğu təqdirdə siz bu sənədləri təqdim edə bilərsiz. Bir çox potensial iş təklif edən şəxslər üstünlür verirlər ki, istinadlar rezyumenin mətnində qeyd olunsun. Beləliklə, karyera hədəflərinizə aid olan fərqli faktları qeyd edin:
Şəxsi məlumat
Rezyumenizi fərqləndirmək üçün siz oraya maraqlarınız, səyahət təcrübəniz, şəxsi xüsusiyyətləriniz barədə məlumatları aid edə bilərsiniz, ələxsus bu məlumatlar karyera maraqlarınıza aid olan keyfiyyətlərlə əlaqədardırlarsa. Bu bölmə sizin hərtərəfli insan olduğunuzu göstərə bilər və müsahibə zamanı söhbət mövzusu ola bilər. Əgər hərbi xidmətiniz axtardığınız işlə əlaqəlidirsə, bu barədə məlumatı bu bölmədə göstərə bilərsiz. Rezyumenizdə yalnız istədiyiniz işə qəbul olmaqda sizə kömək edəcək məlumatları göstərin.
Rezyumenin növləri
Hansı rezyume növünü seçməyiniz güclü tərəflərinizi necə təqdim etmək istəyinizdən asılıdır. Düzgün seçim sizin tərcümeyi-halınızdan və hədəflərinizdən asılıdır. Qəbul olunmuş üç rezyume növü var:
Xronoloji rezyume
Ən çox istifadə olunan rezyume növü şəxsin iş təcrübəsinin ən sonuncudan başlamaqla əks qaydada sıralandığı xronoloji rezyume. Siz rezyumenizi xronoloji ardıcıllıqla hazırlayırsınızsa, iş təcrübəsi bölməsi rezyumenin əsas hissəsini təşkil edir və ad, ünvan və məqsədlərdən sonra gəlir. Siz bu bölməni hazırlayarkən ən sonuncudan başlamaqla ilk iş təcrübənizə qədər bütün vəzifələrinizi əks ardıcıllıqla sıralayırsınız. Hər bir müddəada ən sonuncu vəzifənizə daha çox diqqət ayırmaqla gördüyünüz işin məzmununu və nailiyyətlərinizi təsvir edirsiniz. Əgər universiteti yenicə bitirmisinizsə, təhsiliniz haqqında məlumatı iş təcrübəsindən əvvəl yerləşdirə bilərsiz. Bununla siz diqqəti təhsildəki uğurlarınıza cəlb edə bilərsiz.
Xronoloji yanaşma rezyume hazırlamağın ən ənənəvi yoludur və bir çox iş təklif edən şəxslər bu rezyume növünə üstünlük verirlər. Əgər sizin zəngin peşəkar tarixçəniz varsa və hazırki karyeranızın üzərində qurulacaq işə müraciət etmisinizsə, bu rezyume növünü seçmək məxsusi olaraq düzgündür.
Funksional rezyume
Funksional rezyume bacarıq və nailiyyətlərin əsasında qurulur və bu müddəalar uyğun iş təcrübəsi və təhsil haqqında məlumat ilə təsdiqlənir. Bu cür yanaşma məxsusi bacarıq sahələrini vurğulayır. Bu cür rezyume əmək bazarına yenicə daxil olan, karyeralarının istiqamətini dəyişən və ardıcıl iş təcrübəsi məhdud olan şəxslər üçün daha uyğundur.
Hədəfli rezyume
Hədəfli rezyume müəəyyən iş təklif edən şəxs üçün həmin işdə nə edə biləcəyininizin ətrafında diqqəti cəmləyən rezyume növüdür. Bu siyahının ardınca sizin nailiyyətlərinizin siyahısı gəlir ki, bu da sizin bacarıqlarınızı təsdiqləyir. Təhsil və iş təcrübəsi ikinci dərəcəli bölmələrdə göstərilir. Bu cür yanaşma nə etmək istədiyi bilən və müəyyən bir sahədə bacarıqlarını göstərə bilən şəxslər üçün uyğundur.
Məzmun və Üslub
Rezyumeni müraciət məktubundan əvvəl hazırlayın və müraciət məktubunu rezyumedə sadaladığınız faktların əsasında yazın. Ən güclü keyfiyyətlərinizi əvvəldə təqdim edin. Uzun cümlələrin əvəzinə qısa söz birləşmələrindən və fellərdən istifadə edin. Fikirlərdən deyil, faktlardan istifadə edin. Çoxlu sayda şəxs əvəzliklərindən istifadə etməkdən çəkinin. Arzuladığınız əmək haqqı, iş və məzuniyyət qrafikini göstərməyin.
Əlaqə Saxlamaq üçün Məlumat
Adınızı və ünvanınızı başlıq kimi istifadə edin. Adınızı, ünvanınızı, indeksinizi, iş/universitet və ev telefonunuzu göstərin.
Karyera Hədəfləri və Bacarıqların Qısa Xülasəsi
1. Lazım olduğu təqdirdə bacarıqlarınızı təsdiq edə biləcək şəxslərə istinadlar verə biləcəyinizi bildirin. Qohumlarınızın deyil, sizinlə təhsil, işgüzar və peşəkar əlaqələri olan şəxslərin adlarını göstərin. Hər bir istinad etdiyiniz şəxsin adını, vəzifəsini, ünvanını və telefon nömrəsini göstərin. Şəxsin razılığını almadan ona istinad etməyin.
2. Əgər təşkilatınızın yeni iş axtardığınızı bilməsini istəmirsinizsə, hazırki müdriyyətinizə istinad verməyin.
Hazırladılar: Olqa Breqvadze, Aysel Soltanova
Mənbə http://ol-az.blogspot.com/2009/04/cv-nin-rezyumenin-yazlmas-qaydalar.html
Həmçinin bax:
CV nümunəsi
Necə rezüme yazmalı?