Futbolda nəyə görə 11 oyunçu olur?

Futbol komandasında oyunçuların sayının 11 nəfərdən ibarət olması fikrini ilk dəfə ingilislər, daha dəqiq desək, ingiltərəli tələbələr irəli sürmüşlər.

Əvvəllər futbol oyunu bir kütləvilik təşkil edirdi hətta, futbol oyunu kütləvi bir döyüş meydanını xatırladırdı. Məsələn: 1570-ci ildə sənətkarların təşkil etdikləri kütləvi futbol oyunu çoxlu yaralı və bir neçə nəfərin ölümü ilə nəticələnmişdir. İdmana yaraşmayan bu cür xoşagəlməz hallar çoxlarının hiddətinə səbəb olurdu. Kral VIII Henrix isə 1542-ci ildə belə bir vəhşi idmanın oynanılmasını yasaq etmişdir və bu qadağaya əməl etməyənləri həbsxana gözləyirdi. Kral VIII Henrix sərəncamında bele yazmışdır: — “ Bu cür vəhşi, qanlı və düşmənçilik yaradan oyunu bir daha heç kəs oynamayacaq!”. Bu qadağa 1842-ci ilədək qüvvədə olmuşdur. 1842-ci ildə isə formal olaraq qadağa ləğv edilmişdir.

Köhnəlmiş kral qadağasının ləğvindən bir müddət sonra Kembric Universitetinin tələbələri 1848-ci ildə futbol oyununun sivil qaydalara uyğun olan nizamnaməsini tərtib etmişlər. Bu qaydalar da, demək olar ki, humanizmə tam cavab vermirdi. Çünki bu qaydalara görə, rəqib oyunçuya badalaq vurmaq, əllə tutub saxlamaq, ayağına təpiklə vurmaq yasaq deyildi.

Futbolun yaranma tarixi 1863-cü il hesab olunur. Çünki həmin ildə ilk Futbol Assosiassiyası yaradılmış və indiki qaydalara uyğun gələn qaydalar tətbiq olunmuşdur. Bu qaydalar içərisində Kembric tələbələrindən qalan bircə qayda var idi, o da — oyunçuların sayının 11 nəfər olması. Bəs, Kembricli tələbələr nədən – “komandada oyunçuların sayı 11 nəfər olsun “- qaydasını qoymuşlar?..

O zamanlar Kembric Universitetinin yataqxanasında otaqlar 11 çarpayılıq idi. Yəni – hər otaqda 11 tələbə qalırdı. Universitetdə isə tələbələr otaqlar arasında futbol yarışması keçirirdilər. Necə deyərlər: — “otaq otağa qarşı, yəni — 11 nəfər 11 nəfərə qarşı.”

Yeri gəlmişkən qeyd etmək lazımdır ki, “Kembric Yunayted”(“Cambridge United”) futbol klubu İngiltərənin ən qocaman klublarındandır və bu klub 1912-ci ildə yaradılıb, 1949 –cu ildən peşəkar status alıb.

Komandada oyunçuların sayının 11 olması haqda başqa bir tarixçə də mövcuddur. Belə ki, deyilənlərə görə, — “komandada oyunçuların sayı 11 olsun!” – qərarını ilk dəfə “Şeffeld” futbol klubunun oyunçuları vermişlər. “Şeffeld” futbol klubu özünün qış məşqlərini Kriket klubunda edirdi və onlar bu məşqləri kriket klubunun üzvüləri ilə keçirirdilər. Kriket komandasının da üzvləri 11 nəfərdən ibarət olurdu.

İndiki qaydalar belədir: — Oyun iki komanda arasında keçirilir. Hər komandada oyunçuların sayı qapıçı da daxil olmaqla 11-dən artıq olmamalıdır. Komandaların hər hansı birində meydançadakı oyunçuların sayı 7-dən az olarsa, oyun başlana bilməz və s...

Qeyd etmək lazımdır ki, futbol kainatın ən populyar oyunudur.