Maraqlı faktlar kateqoriyası üzrə məqalələr

Günəş sistemindəki ən dərin uçurum: Verona Rupes

27 peyki və çox incə halqası olan Uran planeti, öz-özlüyündə Günəş Sistemini xatırladır. Böyüklüyündən əlavə, ovsunlayıcı və əsrarəngiz bir sistemə malikdir. Uranın 5 böyük peykindən ən kiçiyi olan Miranda, bu ovsunlayıcı diyarın ən təəccüblü fərqini ortaya qoyur.
 
16 Fevral 1948-ci ildə Gerard Kuiper tərəfindən kəşf edilən, Günəş Sistemindəki heç bir göy cisminə bənzəməyən və bu xüsusiyyəti ilə digərlərindən fərqlənən 470 km. radiusa malik Miranda haqqında hələ çox dəqiq məlumatlara sahib deyilik. Qeyri-adi səthi və quruluşu ilə, bu qəribə peyk Günəş Sisteminin ən maraqlı peyklərindən biridir. Mirandanı xüsusi edən bir çox fərqlilik olmasına baxmayaraq, onun şöhrətini artıran ən əhəmiyyətli xüsusiyyəti; Günəş Sisteminin ən dərin uçurumuna ev sahibliyi etməsidir.
Davamı →

Dil necə formalaşır?

Doğulan hər hansısa körpə heç bir söz eşitməyəcək şəkildə izolyasiya edilərək böyüdülsə o, hansı dildə danışar? Və ya danışa bilər mi? Tarix boyunca müxtəlif şəxslər bunu başa düşmək üçün eksperimentlər aparmışdır:
 
1. Bu barədə ilk eksperiment 2700 il əvvəl Misirdə Firon Psamtik tərəfindən aparılıb. O, məsələni öyrənmək üçün 2 uşağın izolyasiya edilərək böyüdülməsini əmr verir. Sonda uşaqlardan biri «bekos» sözünə bənzər səs çıxardır, hansı ki, Frigya dilində "çörək" deməkdir. Firon uşağın ac olduğunu və ilk sözünün Frigya dilində olduğundan bəşəriyyətün dilinin bu dil olduğu qənaətinə gəlir.
Davamı →

Göz yaşları haqqında 10 fakt

1. Körpələr əvvəl ağlamağı, sonra isə gülməyi öyrənir.

2. Göz yaşlarının tərkibində olan lizosim maddəsi təbii antibiotikdir. Bu maddə gözləri infeksiyalardan qoruyur.

3. Göz yaşlarının kimyəvi tərkibi dəyişilir. İnsan kədərdən ağlayanda göz yaşları daha duzlu, hətta acı olur, sevincdən ağlayanda isə əksinə.

4. Elmi araşdırmalara görə, ağlamaq həqiqətən stressi azaldır. Müşahidələr göstərib ki, ağladıqdan dərhal sonra insanlar özünü daha pis hiss edir. Lakin yarım saat keçdikdən sonra insan yüngüllük hiss etməyə başlayır.
Davamı →

Əllər və barmaqlar haqqımızda nə deyir?

Barmaqlarınız sizin haqqınızda hər şeyi danışa bilər. Gizlətmək mənasızdır. Elm "əl falına" da baxa bilir. Elm maraqlı bir məşğuliyyət, anlayış və çıraqdır. Deyilənə görə, müasir insan Homo Sapiens-in tarixi ən az 20 min ildir. Bunun ən az 20 000 ilini insanlar müxtəlif rituallar, mədəniyyət obrazları və inancın formalaşması üçün sərf ediblər.

Başqa iş-gücləri mi yox idi görəsən?
Əksinə. Aclıq çəkməmək üçün təsərrüfata başladılar, heyvanları əhliləşdirdilər; təbiətlə danışmağı öyrəndilər — bir sözlə. Bu fəaliyyət sırasında da təbiəti izah etməyə güclü ehtiyac yarandı.
Onlar da izah etdilər. Çörək müqəddəsdir. İnsan öləndə ruhu aramızda gəzir. İldirımı hirslənmiş saqqallı kişi öz əsasından çıxarır və s. İnsanlar mədəni cəhətdən formalaşdıqca (inkişaf etdikcə demirəm) daha cəsarətli və bacarıqlı oldular. Tutub piramida tikəcək səviyəyə gəldilər.
Davamı →

Qarajda reallaşdırılan dahi ideyalar

Hər hansı bir böyük layihənin işə salınması üçün çoxlu pul, böyük məkan və bir o qədər də çox əməkdaşlar mütləq deyil. Bir çoxlarına öz layihə və yaxud ideyasını reallaşdırmaq üçün şəxsi qarajı kifayət etmişdir.
 
Əksəriyyətimiz həyatımız boyunca yaddaqalan və yaxud mühüm bir layihəni həyata keçirməyə can atırıq. İdeyalarımız çox olsa da, bəzən məqsədimizə gedən yolun üzərində gözlənilməz maneələr ilə rastlaşa bilərik: pul azlığı, məkanın olmaması, zaman məhdudluğu və müxtəlif kombinasiyalarda olan digər fərqli səbəblər. Lakin bütün bu bəhanələr heç də hər kəsi öz ideyasından imtina etdirməyə qadir deyildir. Bu məqalədə öz ideyasını reallaşdırmaq yolunda heç bir maneə qarşısında təslim olmayan və limitli şərtlər fonunda belə uğur qazanmağa nail olmuş insanların bir neçəsi ilə tanış ola biləcəyik.
Davamı →

“Qızıl hərisliyinin” tarixçəsi

1848-ci ildə fəhlə Ceyms Marşall və fermer Con Satter su çarxının yanında kiçik qızıl qırıntıları aşkar edirlər. Onlar başa düşürlər ki, keçmişdə San-Fransiskoda American Riverin sahilində çoxlu qızıl gizlədilib.
 
Marşall və Satter bütün bunları sirr kimi saxlamağa çalışsa da, Sem Brennan adlı bir şəxs onların planlarını pozur. Çaydan qızıl tapıldığını təsadüfən öyrənən Brennan əlində bir fincan qızıl tozu San-Fransisko küçələrində gəzə-gəzə bunları qışqırırdı: “Qızıl! Qızıl! American-Riverdə qızıl var!
Davamı →

“Dominos pizza”nın yaradılması

Tom Monaqan – amerikalı biznesmen, “Dominos pizza” kimi transmilli şirkətin yaradıcısıdır. O fəxri 6 elmi dərəcənin və “İlin sahibkarı – 1984” titulunun sahibidir.

Tom Monaqan 25 mart 1937-ci ildə Miçiqan ştatında, Ann Arbor şəhərciyində dünyaya gəlib. Onun 4 yaşı olarkən atasının dünyasını dəyişməsi Tomun uşaqlıq illərini müxtəlif yetimlər evi və internatlarda keçirməsinə səbəb olur.

O demək olar ki, tənha uşaq olaraq böyüyür və demək olar ki, heç bir dostu olmadığından bütün zamanını kitab oxumağa ayırır. Kitablardan öyrəndikləri onun beynində yeni dünya yaradır. Daim öz vəziyyətini yaxşılaşdırmağa cəhd etmək onun xarakterinin ən müsbət cəhətinə çevrilir.
Davamı →

Mineral daşların şəfası

Litoterapiya alternativ təbabətin inkişafında yeni bir sahə sayılır və onu bəzən XXI əsrin təbabəti də hesab edirlər. Litoterapiya təbii daşların orqanizmə kimyəvi deyil, energetik təsirini öyrənir. Əslində litoterapiya anlayışı geniş mənada daş, metal, lil, gil və mineral sularla müalicəni əhatə edir. Belə hesab edilir ki, daşların vibrasiyası insan orqanizminin vibrasiyasına bərabərdir və orqanizmdə energetik axını optimal formada stimullaşdırır. Daşlarla müalicə ilk dəfə Hindistanda tətbiq edilib. Son illər Fransa, Almaniya və digər ölkələrdə onun öyrənilməsinə böyük maraq göstərirlər.

Daşların magik və müalicəvi təsir xüsusiyyətləri qədim əsrlərdən qaynaqlanır. Demək olar ki, bütün daş minerallarının müalicəvi xüsusiyyəti var. Qədim Yunanıstanda tapılmiş eramizdan əvvələ aid manuskriptdə daşların təsir gücü haqqında məlumatlar var. Qədim Misir papiruslarında da daşların müalicəvi xüsusiyyətləri barədə reseptlər öz əksini tapıb.
Davamı →

Bir oğlanın tarixçəsi

O 1960-cı il 18 oktyabrda Brüsseldə belçikalı mühasiblər ailəsində dünyaya gəlir. Doğulduğu gündən zəif və ağlağan uşaq idi və daim bədənində zərbə yerlərinin izi ilə gəzirdi. Belə ki, həm yaşıdları güclərini onun üzərində sınaqdan keçirməyi sevirdilər. Onun 11 yaşı olduqda atası onu karate salonuna gətirir və bununla oğlunun bütün həyatını dəyişəcəyini ağlının ucundan belə keçirmir.

 O qalın şüşəli eynək taxır və klassik balet ilə məşğul olurdu. Hər kəs evə getdikdə və zal boş qaldıqda o bir neçə saat karate fəndləri öyrənirdi. Bununla yanaşı, o karate ilə eyni zamanda psixoloji hazırlıq və özünütəlim ilə məşğul olurdu ki, nəticədə də bunun köməkliyi ilə özünə əminlik hissi qazanır.

O özündən yaşca böyüklər ilə məşq edirdi. 16 yaşı olduqda prestijli turnirdə qalib gəlir. O final görüşündə özündən iki dəfə böyük və iki dəfə ağır bir şəxslə görüşməli olmuşdu. Məşqçisi ilk günlərdən onun gücünü kəşf etmiş və ona mütləq çempion olmalı olduğunu bildirmişdi. Məşqçi ona digərlərindən daha çox zaman ayırırdı və məşqlər tək idman zalı ilə məhdudlaşmırdı.
Davamı →

Dövlət borcunu satın almağa cəhd edən narkobaron

Karlos Leder – Kolumbiyanın dövlət borcunu almağa cəhd edən narkobaron idi. O bununla yanaşı, Kolumbiyanın ən məşhur narkobaronu idi və iki dəfə dövlət borcunu almaq təklifini irəli sürmüşdü.

 Onun əsas məşğuliyyəti ABŞ-da kokain qaçaqmalçılığı idi. O Floridadan 340 kilometr uzaqlıqda, Baham adalarından birində baza təşkil etmişdi və bura adətən kokain ilə yüklü yük maşınları, yaxud yüngül mühərrikli təyyarələr gətirilirdi.

Ada Karlosa 4,5 milyon dollara başa gəlmişdi. Adanın bütün sakinləri adanı tərk etməli olmuşdu. Bu zaman kimisi pulla əldə edilir, kimisinin isə cəsədi öz yaxtasından tapılırdı. 1978-ci ildən 1982-ci ilə qədər adadan ABŞ-a Kolumbiya kokaininin gətirilməsi üçün xüsusi kanal keçirdi.

Karlosun “karyerası” 1984-cü ildə Kolumbiyanın Ədliyyə nazirinin qətlini sifariş verdikdə məhv olur. Hökumət onun bütün hesablarını dondurur və daşınmaz əmlakını müsadirə edir. Karlosun artıq Baham adalarında şəxsi adası yox idi. O cəngəllikdə ələ keçirilir və ABŞ hökumətinə təhvil verilir. Bundan sonra isə ABŞ məhkəməsi onu ömürlük həbs cəzasına (üstəlik də əlavə 135 il) məhkum edir.
Davamı →
Top