Lətifələr kateqoriyası üzrə məqalələr

Molla Nəsrəddinin qaynanası paltar yuyarkən çaya düşüb, sulara batıb, itib gedib.
Qəsəbə xalqı yığışıb axtarmağa çalışıblar qadını.
Molla da axtarmaqda, ama hər kəs kimi çayın axdığı tərəfə deyil də gəldiyi tərəfə doğru gedərək...
Görənlərdən biri çaşıb qalıb bu işə və səslənib Molla`ya:
-Molla sən tərs tərəfə gedirsən!
Başını adamdan tərəfə çevirən Molla bu qarşılığı verib:
-Sən mənim qaynanamı tanımazsan qardaş.
Dünyanın ən tərs qadınıydı o.
Mütləq cəsədi də tərs tərəfə getmişdir...

Molla Nəsrəddin bir gün qatıra minibmiş.  

Heyvan olduqca sürətli gedirmiş.

Molla da onu tuta bilmir, dayandıra bilmirmiş.

Bunu görən bir qonşusu soruşubmuş:

-Molla, deyib, belə tələsik-tələsik hara nə yana?

Molla güc bəla səslənib:

-Qatır haraya gedərsə o yana...

25 yaşında Azərbaycan Respublikası Milli Məclisinin deputatı olmuş, 15 il bu mötəbər kürsüdən öz sözünü demiş Anar Məmmədxanovdan qalan həm də yüzlərlə lətifədir — səhnəciklərdir. 

A.Məmmədxanov sağlığında bu yumoristik yazıları feysbuk səhifəsində paylaşıb, amma rus dilində. Bu lətifələrin (“bayka”ların) bir qismini ana dilimizə çevirmək qərarına gəldim.

Əlbəttə, buna görə hər şeydən öncə millət vəkili Elmira Axundovaya minnətdar olmalıyıq. Çünki bu yazıların toplanmasında və kitab halında (rus dilində) çap olunmasında pay sahibidir; Elmira xanım kitabın müqəddəməsində yazır ki, qeyri-adi yumor duyğusuna malik, son dərəcə gözəl hekayəçi Anar Məmmədxanovun bir zamanlar internet saytlarında paylaşdığı bu məzəli tarixi hadisələri kitab halında nəşr etməyi ona görə gərəkli hesab edib ki, bu nümunələr A.Məmmədxanovun portretini yeni cizgilərlə tamamlayır.
                                                                                                                                 Məmməd ORUC

Harun ər-Rəşid həmişə Şeyx Bəhlulu məclisinə çağırtdırıb, onun hazırcavablığından zövqlənib əylənərmiş. Günlərin bir günü xəlifənin vəzirlərindən biri ələ salmaq məqsədilə Bəhlula deyir:

– Muştuluğumu ver, Bəhlul! Əmirəlmöminin səni öküz və eşşəklərə sərkərdə təyin etmişdir.
Bəhlul deyir:
– Deməli, sən də mənim rəiyyətlərimdən birisən. Elə isə əmrimdə müntəzir dur!

Bir dəfə Bəhlul özünü peyğəmbər elan edir. Xəlifə bunu eşidib, Bəhlulu hüzuruna çağırtdırır və ondan xəbər alır.
– Sən kimsən?
– Mən peyğəmbərəm – deyə Bəhlul cavab verir.
– Peyğəmbər olduğunu sübut edən bir möcüzə göstərə bilərsənmi ?
– Bəli !
– Məsələn necə?
– Məsələn, mən adamın düşündüyü fikiri oxuya bilərəm?

Bir gün Bәһlul Danәndә qardaşı xәlifә ilә gedirdi. Gördülәr ki, göydәn bir әl uzandı. Bәһlul onu görәn kimi barmağını qaldırdı, әl o saat yox oldu. Xəlifə bu işә tәәccüb elәyib Bәһluldan soruşdu:
– Qardaş, bu sirdәn mәni agaһ elә, görüm o әl nә idi? Nә üçün sən barmağını qaldırdın, o yox oldu?

Bәһlul dedi:
– O, saһibi-zamanın әli idi. Dedi ki, dünya düzәlibsә gәlim, mәn dә barmağımı qaldırıb ona dedim ki, zәһmәt çәkib gәlmә, һәlә beşdәn biri dә düzәlmәyib. O da çıxıb getdi.

Bəhlul Danəndə adəti üzrə Harunun təşkil etdiyi məclisə gəlir. Məclis iştirakçılarını salamlayaraq yuxarı başa keçir və şirin söhbətlər edir.
Az keçmiş sanki yuxuya dalırmış kimi, gözlərini yumub başını aşağı salır. Bir neçə dəqiqədən sonra gözlərini açıb gülümsəyərək ətrafdakılara nəzər salır. 

Harun məsxərə ilə ondan sonruşur: «Aman Allahım, de görək haralard…a oldun, nələri gördün?» Bəhlul özünü itrmədən deyir: «Əmirin taxt-tacı hər zaman yüksəklərdə olsun! Gözlərimi yumub xəyalımda özüm üçün dəbdəbəli taxt-tac, böyük imarətlər, xidmətçilər, fəth olunan böyük şəhər və kəndlər, sayı bilinməyən kənizlər təsəvvür etdim. Elə bir səltənət kimi dünyada tayı-bərabəri olmayıb».

Padşaһ şikara çıxmaq istәyәndә Bәһlul ona bәrkdən gülür. Padşaһın ona acığı tutur. Әmr edir ki, onu öldürsünlәr. Kim öldürsün? Heç kәs. Cәllad da Bәһlulu öldürmәyi boynuna götürmür. Bir arvad padşaһa xәlvәtcә deyir:
– Mәn ona zәһәr verib öldürərәm, һeç kәs dә bilməz.
Padşaһ arvada afәrin söylәyib, yalandan Bәһlula da:
– Sәni öldürmәdim, günaһından keçdim, – deyir.

Padşaһ şikara gedir. Qadın zәһәrlә un yoğurub üç çörәk bişirir. Çörəklәri gәtirib Bәһlula verib deyir:

Molla bir arvaddan yüz manat әl borcu pul alır. İl tamamında arvad gedib molladan pulunu istәyir. Molla deyir:
– Dәvә һanda, xәlbir һanda. Mən sәnә borclu deyilәm…
Arvad әl çәkmir. Axırda xәlifәnin yanına şikayәtә getmәli olurlar. Yolda Bәһlula rast gәlirlәr:
– Hara gedirsiniz?

Bütün әһvalatı Bәһlula nağıl edirlәr. Bәһlul mollaya deyir:
– Görürsәnmi o dağı? O dağın әtәyindә bir mağara var.

Bir padşah öz vәziri ilә sәyahәtә çıxmışdı. Az getdilәr, çox getdilәr, gәlib bir yerə çıxdılar. Gördülәr Bәhlul Danәndә yolun qırağında oturub, qabağına da uç topa torpaq toplayıbdı.

Vәzir soruşdu:
– Bәhlul, bu torpağı nə üçün toplamısan?
Bəhlul cavab verdi:
– Bu torpaqları satıram. 
Vәzir mәәttәl qaldı, özü-özünә dedi: düz-dünya hamısı torpaqdı, görәsәn Bәhlul bu torpağı nә üçün satır.