İslam və qadınlar kateqoriyası üzrə məqalələr

Bu marağınızı aradan qaldırmaq üçün bildirim ki, qadının həqiqi yeri müsəlmançılıqdadır. Bu həqiqəti açıqlayan bəzi izahlar vermək, zənnimcə, faydalı olar:

Müqəddəs İslam dininin səciyyəvi xüsusiyyətlərindən biri də bütün işlərdə normal həddə riayət etməsidir. Pərvərdigari-aləm “Bəqərə” surəsinin 43-cü ayəsində bunu buyurmuşdur.

"İmranın zövcəsinin: «Ey Rəbbim, bətnimdəkini Sənə xidmətkar (qul) olmaq üçün nəzir edirəm.
(Bu nəziri) məndən qəbul et! Əlbəttə, Sən eşidənsən, bilənsən!»- dediyini xatirla! Onu (bətnindəkini) doğduğu zaman: «Ey Rəbbim! Mən qız doğdum»- söylədi. Halbuki Allah onun nə doğduğunu və oğlanın qız kimi olmadığını yaxşı bilirdi. «Mən onun adını Məryəm qoydum, onu və onun nəslini məlun şeytandan Sənə tapşırıram» (Ali-İmran, 3/35-36).

Məlalə Yusəfzayi 2009-cu ildə, hələ 11 yaşında ikən Təhriki-Taliban rejiminin nəzarəti altında olan bölgədəki yaşayışı və Talibanın vəhşilikləri barədə BBC üçün yazmağa başladığı bloq sayəsində məşhurlaşıb.

3 il əvvəl o məktəbə getməyə cürət etdiyi üçün başına güllə ilə atəş açılıb. Məlalə hazırda Nobel Mükafatı nominasiyasına layiq görülmüş ən gənc insandır.

O, Pakistanda qadınların təhsil hüquqları uğrunda mübarizə aparan bir qızdır. Hindistanlı uşaq hüquqları müdafiəçisi Kaylaş Satyarti ilə birlikdə 2014-cü il Nobel Sülh mükafatı alıb.

Onun anası Toor Pekai Yusəfzayi mediadan qaçsa da, BBC xəbər agentliyinə qızı Məlalə və onların Amerikadakı həyatı haqqında müsahibə verməyə razı olub:

Qadın gözəlliklərindən biri də dırnaqların səliqəli görünüşüdür. Tez-tez manikürə vaxt ayıra bilməyən xanımlar günün dəbi ilə ayaqlaşmağa çalışır, 3-4 həftə boyunca qalıcılığını saxlayan gel, şellak tipli dırnaq boyalarından istifadə edirlər. Əksər dermatoloqlar gel-boya və bu tip manikür növlərinin zərərli olduğunu bildirir. Eyni zamanda qeyd edirlər ki, iki dəfə ardıcıl gel, şellak etdirən xanımlar ən az 3 ay müddətində dırnaqlara istirahət verməlidirlər.

Çünki qeyd olunan manikür prosesləri zamanı dırnağın sədəfi zədələnir. Bütün bunlara baxmayaraq, qadınlarımız bu manikür formalarından imtina etmirlər. Hətta namaz qılan, dindar xanımlar da onlara maraq göstərirlər. Gel və şellakın uzun müddət silinmədən dırnaqda saxlandığını nəzərə alanda belə bir sual yaranır: Dırnaqlardakı boya (lak) dəstəmaz almaq və qüsl etməyə mane olur? Bir qadın dırnaqları laklı halda dəstəmaz ala bilər?

Müasir dövrdə qаdın örpəyi kimi işlədilən “hicаb” kəlməsinin əsl mənаsı nədir? Hicаb kəlməsi həm örtmək (məsdər), həm də örtük və hicаb mənаsınа işlədilir ki, əksər hаllаrdа pərdə mənаsını dа ifаdə еdir.

Bu kəlmə оnа görə örtük məfhumunu çаtdırır ki, pərdə örtük vаsitəsidir. Lüğət bахımındаn hər örtük hicаb dеyildir o, örtüklər hicаb аdlаndırıla bilər ki, pərdə аrхаsındа qаlmаq mənаsını çаtdırsın. Ürək ilə qаrın bоşluğu аrаsındа оlаn pərdə də ərəb dilində “hicаb” аdlаndırılır.

Əmirəl-möminin əli (ə)-ın Mаlik əştərə yаzdığı göstərişdə buyurulur: “Fəlа tutəvvilənnə еhticаbəkə ən rəiyyətikə” “Cаmааtın аrаsındа оl, оnlаrın gözlərindən uzаqdа оlmа; Hicаb səni cаmааtdаn аyırmаsın, əksinə özünü cаmааtın görüşləri və təmаsı üçün göstər ki, zəiflər və biçаrələr öz еhtiyаclаrını və şikаyətlərini sənə çаtdırа bilsinlər, sən də işlərin gеdişаtındаn хəbərdаr оlаsаn.”

İbni Хəldun öz müqəddiməsində “Fəslun fil-hicаbi kəyfə yəqəu fid-düvəli və ənnəhu yəzumu indəl-hərəmi” bаşlıqlı fəsildə bəyаn еdir ki, “hökumətlər təşkil оlunаn ilk zаmаnlаrdа hаkimlərlə cаmааt аrаsındа hеç bir fаsilə yох idi. Lаkin tədriclə оnlаrlа cаmааt аrаsındа pərdə əmələ gəlib qаlınlаşmаğа bаşlаdı, nəhаyət хоşаgəlməz nəticələr vеrdi.” İbni Хəldun hicаb kəlməsini örtük yох, yаlnız pərdə mənаsındа işlətmişdir.

Qadın yaxşı bir ana, yaxşı bir yoldaş, mərhəmət timsali, şəfqət abidəsi və hamısından əhəmiyyətlisi ‘‘Allahın insanlığa rəhməti’’ dir. Bu ucalıqlara sahib olan belə bir varlığı yenidən oxumaq və İslamın ona verdiyi uca dəyərləri yenidən canlandırmaq üçün, ən son din olan İslam dininin uca dəyərlərini araşdırmamız lazımdır.

Bu məqalədə Allahın insan olaraq yaratdığı varlıqlar içərisində iştirak edən qadının şəxsiyyəti və ucalığını ələ alaraq ona İslamın verdiyi gerçək dəyəri ələ almağa çalışacağıq.

Uca Allah hər şeyi cütüylə yaratmışdır. Kainata baxdığımızda gördüyümüz hər şeyin bir cütünü də bərabərində görərik. Bu yaradılışın qanunu, Allahın qurduğu bir sistemdir. Xüsusilə canlılar aləmində hər şeyin bir cütü olduğu kimi hər şeyin dişisi də mövcuddur. Bu yaradılış sisteminin ən yaxşı şəkildə işləməsini təmin edən təməl ünsürlərdən biridir. Allah hər şeyi bir nizam və ölçü içərisində yaratmışdır. “Rəbbimiz! Sən bunu boşuna yaratmadın.”(Ali İmran sürəsi 191).

“Məgər (müşriklər) yerlə göy arasında (uçaraq Allaha) ram olmuş quşları görmürlər?! Onları (havada) yalnız Allah saxlayır (bütün hərəkətlərini ancaq Allah idarə edir). Həqiqətən, bunda möminlər üçün ibrətlər vardır!”.(Nəhl sürəsi 79)

Uca Allah göydə uçan quşlara, yerdə gəzən qarışqalara baxıb ibrətlər götürməmizi və dərslər çıxarmamızı tövsiyə edir. Allahın yaratdığı hər şeydə düşünən və ağılını işlədən insanlar üçün bir dərs və ibrət vardır. Eyni şəkildə bizləri yaradan Allah öz yaradılışımızda da nə qədər ibrət və dərslərin olduğunu və bunları düşünməmizi nəsihət etməkdədir. Əgər düşünsək əsla qadının özünü “niyə qadın olaraq yaradıldım?” deyərək alçaltmasının əsla doğru və islami bir davranış olmadığını görərik.

Örtünmək (hicab geymək) Uca və Qüdrətli Allaha, həmçinin Onun Peyğəmbərinə (s.a.v.) itaət deməkdir.
Uca Allah Özünə və Rəsuluna (s.a.v.) itaət etməyi hamıya buyurmuşdur: «Allah və Peyğəmbəri bir işi hökm etdiyi zaman heç bir mömin kişiyə və qadına öz işlərində başqa yol seçmək (ayrı cür hərəkət etmək) yaraşmaz. Allah və Onun Peyğəmbərinə asi olan kəs, şübhəsiz ki, haqq yolundan açıq-aydın azmışdır» (əl-Əhzab, 36).

Uca və Qüdrətli Allah deyib: «Amma xeyr! (Ya Məhəmməd!) Sənin Allahına and olsun ki, onlar öz aralarında baş verən ixtilaflarda səni hakim (münsüf) təyin etməyincə və verdiyin hökmlərə görə özlərində bir sıxıntı duymadan sənə tam bir itaətlə boyun əyməyincə (həqiqi surətdə) iman gətirmiş olmazlar» (ən-Nisa, 65).

Hz. Fatimə (r. a.) Nəbilər sultanının son çiçəyi, Rəsulullah (s.ə.s)-in dünyada nəslini davam etdirən nur, qızlarının ən kiçiyi, cənnət xanımlarının incisi və baş tacı… Cənnət gəncləri Hz. Həsən və Hüseynin anası… Ümmətin xanımlarının seyyidəsi, Cənnət hurilərindən xanımlar xanımı olan bu iffətli qadın bisətdən (Hz. Məhəmmədə peyğəmbərlik verilmədən əvvəlki dövr) təxminən bir il əvvəl Məkkədə doğulmuşdur. Peyğəmbərimiz ona Fatimə adını qoy-du. Deyləminin Əbu Hüreyrə (r.a.)-dan rəvayət etdiyi bir hə-disi-şərifdə «Onu sevənləri Uca Allah cəhənnəmdən uzaqlaşdıracağı üçün qızıma Fatimə adını qoydum» buyurduğu bildirilmişdir. Fatimə sözü «süddən kəsilmiş» deməkdir.

Ailəni ədalətlə idarə etmək: Kişi öhdəsinə götürdüyü böyük məsuliyyətin bir qarşılığı olaraq ailə rəsiliyi məqamına sahibdir. Çünki o, fiziki cəhətdən daha qüvvətlidir və ailəni idarə etmək üçün daha güclüdür. Qadın eynilə gül kimidir: gül yandırıcı günəşə, küləyəvə qasırğaya dözə bilmədiyi kimi, qadın da ağır və usandırıcı məsuliyyətlərə dözə bilməz.

Bu bir həqiqətdir ki, dövlətlərdə, millətlərdə, iş yerlərində, ailələrdə əmin-amanlığın, sakitçiliyin olması üçün son sözü bir nəfərin söyləməsi lazımdır. Hər ağızdan bir səs çıxanda əmin-amanlıq, sakitçilik olmaz. Allahu Təala (c.c.): “Kişilər qadınların üzərinə hakimdirlər, qadınların idarəçisi və qoruyucusudurlar. O səbəblə ki, Allah (c.c.) onlardan kimisini bəzi xüsuslarda  kimisindən üstün qılmışdır. Bir də kişilər öz mallarından xərcləməklə infaq etməkdədirlər.” (Nisa surəsi: 34-cü ayə)

“Qadınların da vəzifələrinə uyğun bəlli haqları vardır. Ancaq kişilər qadınlara nisbətən ailə rəsiliyindən ibarət olan bir dərəcə üstünlüyə sahibdirlər. Allah Əzizdir, Hakimdir.” (Bəqərə surəsi: 228-ci ayə)