Düşündürücü hekayələr kateqoriyası üzrə məqalələr

Böyük fateh İsgəndər Çin üzərinə qoşun çəkir. Qoşun ölkənin paytaxtının kənarında düşərgə salıb hücum əmri gözləməyə başlayır. Gecə şəhər tərəfdən bir nəfər yunanların düşərgəsinə gəlib deyir ki, mən Çin hökmdarından xəbər gətirmişəm, mütləq İsgəndərlə təklikdə görüşməliyəm. İsgəndər gələn elçi ilə çadırda tək qalanda elçi sifətindəki örtüyü açıb deyir: “Mən Çin imperatorunun özüyəm, səninlə danışıq aparmağa gəlmişəm. İstəyirəm mənim ölkəmə qoşun çəkməyinin səbəbini sənin özündən eşidim”.
İsgəndər heyrət içində soruşur: “Nədən mənimlə görüşə gəldin? Qorxmursan ki, səni tutub qətlə yetirərəm?” Çin hökmdarı gülümsəyib cavab verir: “Mən sənin çox ağıllı olduğunu eşitmişəm. Bilirəm ki, ağıllı hökmdar bu cür hərəkət etməz. Əvvəla, sən silahsız bir adamı öldürməzsən. Bizim aramızda şəxsi ədavət də yoxdur ki, onun intiqamını məndən alasan. Əgər hətta bunu etsən belə, sənə heç bir xeyri dəyməz. Çünki mənim canişinlərim, sərkərdələrim şəhərdədir. Onların hər biri öz vəzifəsini yaxşı bilir. Mən olmasam da, onlar ölkənin müdafiəsini təşkil edə bilərlər”.
İsgəndər çox müdrik bir rəqiblə qarşılaşdığını anlayır. Təklif edir ki, əgər ona üç illik xərac versələr, sülh bağlayıb müharibəsiz geri qayıtmağa hazırdır. Çin hökmdarı deyir ki, bu qədər pulu versək, özümüz kasıblığa və qıtlığa düçar olarıq. İsgəndər xəracın miqdarını iki illiyə endirir. Çin hökmdarı yenə azaltmağı xahiş edir. Bir illik xərac vermək təklifi ilə də razılaşmır. Nəhayət, altı aylıq xərac müqabilində hər iki hökmdar razılığa gəlirlər. Çin padşahı düşərgədən çıxıb öz şəhərinə qayıdır.
Ertəsi gün İsgəndər üçün xəbər göndərir ki, filan yerdə sənin şərəfinə ziyafət vermək istəyirəm, səni həmin ziyafətə dəvət edirəm. İsgəndər bir dəstə döyüşçü ilə həmin yerə gəlir. Çatanda görür ki, Çin hökmdarı nəhəng ordu ilə orada hazır durub. İsgəndər baxıb görür ki, düşmənin ordusu nəinki onun yanında olan, hətta düşərgədə qalan əsgərlərdən də qat-qat çoxdur. Düşünür ki, yəqin onun üçün pusqu qurublar. Üzünü Çin padşahına tutub qəzəblə deyir: “Mən sənə inanıb bura gəldim. Sən isə məni aldadıb pusquya saldın”.

Faciə baş vermişdi. Kolxozçu qızı olan 3 yaşlı Rasa Prasceviçutenin hər iki ayağı otbiçənlə kəsilmişdi. 

Bir neçə saatdan sonra içərisində cəmi bir neçə nəfərin olduğu TU-134 hərbi təyyarəsi Litvadan Moskvaya uçurdu. Dispetçerlər bilirdilər ki, salonda balaca sərnişin var və hər bir balaca gecikmə yeni başlayan insan həyatı üçün böyük bir dərdə çevrilə bilər. Buna görə hava korridoru bütün yol boyü boş idi. 

Faciədən 12 saat keçmiş qızçığaz SSRİ-nin paytaxtında əməliyyat masasında uzanmışdı. 1 gün əvvəl 12 saatlıq əməliyyatdan çıxan, təzəcə yatmağa hazırlaşan və ”Qızcığazı qəbul et, yoldadır” deyilib yatağından çağırılmış gənc cərrah Ramazi Datiaşvili artıq əməliyyata başlayır. O vaxtı həkimlərin və xəstələrin milliyəti barədə fikirləşmirdilər, çünku SSRİ-dəki bütün millətlər SSRİ xalqını təşkil edirdi.

 İki qardaş var imiş. Bunların qayğıya möhtac anaları da var imiş. Hər gecə qardaşlardan biri ananın xidməti ilə məşğul olur, digəri ibadətlə məşğul olardı… Bir axşam, ibadət edən qardaş etdiyi ibadətdən aldığı həzz və mənəvi rahatlığı hiss edib qardaşına deyir: 
— Bu gecə də anama sən qulluq elə, mən ibadət edim. 
— Qardaşı təklifi qəbul edir. İbadət edərkən yuxuya gedən qardaş yuxuda bir səs eşidir. Səs ona: 
— Qardaşını bağışladıq, səni də onun xətrinə bağışladıq. Bu sözləri eşidən gənc: 
— Mən Allah Təalaya ibadət edirəm. Qardaşım isə anama xidmət edir. Bəs nə üçün məni onun etdiyi əmələ görə bağışlayırsınız? Mənim ibadətimin savabı, fəziləti daha çox olmalı deyil? dedi. 
Səs ona: 
— Sənin etdiyin ibadətlərə bizim heç bir ehtiyacımız yoxdu. Ancaq, qardaşının anana etdiyi xidmətlərə ananın ehtiyacı vardı, ona görə qardaşın valideyninə etdiyi qayğı Allah dərgahında sənin ibadətindən daha yüksəkdi.

— Sən kimsən?
+ Mən yaxçı oğlanam. Əlimdə təsbeh söybət həll edirəm.

— Sən kimsən bəs?
+ Mən cool ərgənlərdən. Əlimdə kitab Yer6da fırlanıram. Halbuki o kitabın mənasını bilmirəm. Məqsəd qız tutmaqdı.

— Bəs sən kimsən?
+ Hərşeydən narazı ölkədən qaçmaq istəyən biri. Mən ancaq qınayıram. Mübarizə aparmağa gəldikdə isə yox. Mənlik deyil. Mən siyasətə qarışmıram.

— Bəs sən?
+ Mən yolda gördüyüm hər qıza söz atan «oğlan». Başqa yerdə namusdan dəm vururam, amma günümü Malakan bağında keçirdib öz aləmimdə «babniklik» edirəm.

+ Sən bəs?
+ Mən ərgən ateist. Çoxları belə oldu deyə məndə belə oldum. Nəm deyirlər guya cool olursan. Bilmirəm. Toyda kababdan basıb yeyirəm, amma sözdə heyvan haqqlarından dəm vururam.

+ Sən?
— Mən isə bu boyda insanın ağıllı və sağlam düşüncəyə malik olmasını istəyən bir yazıq. Millətinin bu vəziyyətinə baxıb, yanıb-tökülən yazıq. Qadına, qıza söz atan bəzi gənclikdən iyrənən yazıq. Mən buyam. Bu.

«Hərkəs özüdür» adlı qısa bir yazı.

Bir gənc bir müdrikə yaxınlaşıb deyir:
— Mənim 23 yaşım var problemim isə həvəssizliyimdir. Bir işə başlayanda həvəslə başlayıram, amma bu işi qurtarmamış həvəsdən düşürəm. Sizcə nə edə bilərəm?

Müdrik deyir:
— Sənə sadə bir nümunə gətirəcəm. Meksika olimpiyadalarının adi bir günü idi, yarışma başa çatmışdı, hamı stadionu tərk edirdi. Birdən qaraltı gördülər. Yolda yaralanmış idmançı finiş xəttini axtarırdı. Çətinliklə addımlayırdı. Finiş xəttinə çatdı, beləliklə Con Stiven Akvari 1968 – ci il Olimpiyadalarında adını tarixə yazdı. Tarixə düşməsinə səbəb finişi axırda keçməsi yox, finişi keçdikdən sonar dediyi sözlər idi.

— Ona sual verdilər ki, onsuz da qalib gələ bilməyəcəkdiniz niyə davam etdiniz?
— “Ölkəm məni yarışa başlamaq üçün göndərmədi, yarışı başa vurmaq üçün göndərdi”
Həyat özü də bir marafondur. Və əsas məsələ yarışa başlamq yox, yarışı başa vurmaqdır. Hətda yolun yarısında qəzaya düşsəniz belə…

Bir alman gənc qız pianino dərsləri verərək yoxsul ailəsini dolandırmağa çalışırdı. Bu gənc qız hər yerdə yalan söyləyərək məşhur macar bəstəkarı və  musiqiçisi Franz Listz-in tələbəsi olduğunu deyirdi.

Bir dəfə Listz konsert vermək üçün yoxsul qızın yaşadığı şəhərə gəlir. Bu zaman gənc musiqiçi yalanının aşkar olunacağını və ailəsinin bir tikə çörəksiz qalacağını anlayır. O gözü yaşlı şəkildə məşhur bəstəkarın yanına gələrək söylədiyi yalanını etiraf edir. Dahi bəstəkar onu diqqətlə dinləyir və qızdan musiqi bacarığını sərgiləməsini xahiş edir. Qız ifa etdikdən sonra bəstəkar onun yol verdiyi səhvləri düzəldir.

— İndi isə mənim əzizim, siz artıq mənim tələbəmsiniz. Elan verərək səhnədə ilk sizin, sonra isə müəlliminiz Listz-in çıxış edəcəyi konsert verəcəyinizi elan edə bilərsiniz” — deyə Listz deyir.

 “Heç nə gözləmədən yaşayacaqsan!
1 tikə çörək, 1 bardaq çay bəs edəcək sənə 1 günlük
yaşamaqçün.
Heç nə gözləmədən yaşayacaqsan
Üsyan etmədən 1 özgəsinə.
Özünü mükəmməl və sonsuz hiss edərək, bağışlayaraq
içindəki gücü özünə, əfv edərək bütün səhvləri və
hüzünləri.
Səmimi 1 təşəkkür edərək öz əksinə güzgüdə,
Gözlərinin dərininə sevgiylə baxacaqsan! Yaşayacaqsan!
Heç nə gözləmədən yaşayacaqsan!
Ən yaxın dostları belə! Öncə sən sevgini verəcəksən
ona,sonra alacaqsan.
Bir sevgilinmi olacaq? Yenə gözləməyəcəksən heç nə.
Sən öncə özünlə xoşbəxt olacaqsan. Özünə yetməyi
bacaracaqsan.
Onun varlığına bağlansan əgər yarımçıq qalacaqsan.
Sən yalnız sən olduqca O da yanında var olacaq.
Heç nə gözləmədən yaşayacaqsan…”

Bir gün qoca və müdrik kişi yol ilə gedirdi. O, təbiətin gözəlliyinə, yazın rəngarəngliyinə tamaşa edirdi. Qəfildən çiynində nəhəng yük aparan kişi gördü. Yükün ağırlığından kişinin dizlərinin qatlandığını, bədəninin əsdiyini sezmək olurdu.

— Niyə sən özünü belə ağır əməyə və əzablara məhkum edirsən?– qoca soruşdu.

— Mən əzab çəkirəm ki, mənim nəvələrim və uşaqlarım xoşbəxt olsunlar — kişi cavab verdi. Mənim ulu babam özünü babama görə, babam isə atama görə, atam isə mənə görə ağır əməyə, əzablara məcbur edib, mən də özümü məcbur edirəm ki, uşaqlarım və nəvələrim xoşbəxt olsunlar.

— Bəs sizin ailədən indiyə kimi xoşbəxt olan olubmu? – müdrik kişi maraqlandı.

— Hələ ki, yox. Amma uşaqlarım və nəvələrim yəqin ki, xoşbəxt olacaqlar – kişi ümidlə cavab verdi.

— Təəssüf ki, savadsız adam kiməsə oxumağı öyrədə bilməz, köstəbək heç vaxt qartalı tərbiyə edə bilməz!- qoca müdrik insan dərindən ah çəkdi.  - Əvvəl özün, özünə xoşbəxt olmağı öyrətməlisən! Yalnız onda sən uşaqlara xoşbəxtliyi öyrədə biləcəksən. Bu sənin onlara ən qiymətli hədiyyən olacaq.

Xərçəngləri ovlayarkən onları bir səbətə və ya vedrələrə qoyarlar. Səbətdə sadəcə bir xərçəng varsa, hərəkət edib tullanmasının və ya anidən qaçmasının qarşısını almaq üçün səbətin ağzını örtərlər. Ancaq səbətin içində bir neçə xərçəng olarsa, səbətin  ağzını bağlamazlar.

Niyə? Çünki, səbətdə birdən çox xərçəng olarsa, biri digəri canını qurtarmasın deyə bir-birilərini aşağı çəkərlər. Ona görə də, səbətin ağzı örtülü qalmazmış.

Bəli… Bildiyimiz kimi, bəzi insanlar da bu xərçənglər kimidi. Yüksəlmək istəyən insanları aşağı çəkməyə çalışırlar ki, özlərini bacarıqsız görməsinlər.

Bir gün gözəllik və çirkinlik bir dəniz sahilində qarşılaşdılar və dedilər: “ Gəl dənizə girək!”-, Geyimlərini çıxardıb suda üzdülər.

Bir müddət sonra çirkinlik sahilə qayıdıb, gözəlliyin geyimlərinə büründü və yoluna davam etdi.

Gözəllik də dənizdən çıxdı, öz geyimlərini tapa bilmədi, amma çılpaq olmaq utandırırdı onu, çarəsiz gözəllik çirkinliyin geyimlərinə büründü və yoluna davam etdi.

O gündən bəri insanlar onları bir-birinə qarışdırırlar.
Ancaq içlərindən gözəlliyin üzünü əvvəldən görmüşləri vardır ki, geyimlərinə baxmadan tanıyırlar onu.

Və yenə çirkinliyin üzünü bilənləri vardır ki, gözlərindən tanıyırlar çirkinliyi.