Poeziya kateqoriyası üzrə məqalələr

XX əsrin ən böyük romanları

Kolumbiya Universitetinin tərkibində fəaliyyət göstərən “Columbia Publishing Course” nəşriyyatı 1998-ci ildə XX əsrin ən böyük romanlarının siyahısını çap edib. Siyahının birinci yerində “Möhtəşəm Qetsbi” romanı ilə F.S.Fitscerald dayanır. U.Folkner, C.Oruel, C.Steynbek, C.Coys kimi yazıçılar isə birdən artıq romanları ilə siyahıdadır.
Siyahını təqdim edirik.
Davamı →

Tomas Eliotun - Tənqidin sərhədləri

Sizə danışmaq istədiyim məsələləri düşünəndə xatırladım ki, 1923-cü ildə “Tənqidin funksiyası” başlıqlı bir məqalə yazmışdım. Görünür həmin yazını çox bəyənmişəm ki, on il sonra çap etdirdiyim “Seçmə esselər”ə onu da salmışam. Həmin yazını yenidən oxuyanda faydalı heç nə tapmadım, amma bir tərəfdən də məmnun oldum ki, bugünkü fikirlərimlə ziddiyət təşkil edən heç nə yazmamışam: çünki mister Midlton Murrinin “iç səs” mövzusuyla bağlı düşüncələrini rədd etməyimi bir yana qoysaq (mən o yazıda köhnə aporia olan Fərdi hökmlər, yoxsa Avtoritet mövzusunda polemika edirdim), kəskin reaksiya verməyimə nəyin səbəb olduğunu xatırlaya bilmirəm.
Davamı →

Robinzon haqqında

Uşaqlıq dövründə daha çox "İsveçrəli Robinzon” kitabını mütaliə etməyi xoşlamışam (İohan Rudolf Vissin (1782-1830) yeniyetmələr üçün qələmə aldığı macəra romanı nəzərdə tutulur – A.B.).  Qənaətimcə, bu kitab Daniel Defonun «Robinzon Kruzo” əsərindən daha üstündür.  Doğrudur, mən bilirdim ki, Daniel Defonun romanı özünün fəlsəfi xüsusiyyətləri ilə daha zəngindir. Əsərdə təsvir olunan tənha insan obrazı  günlərin bir günü qumun üzərində çılpaq ayağın izlərini aşkarlayır. Amma Vissin əsəri özünün zəngin hadisələri və macəraları ilə cavan beyinlər üçün daha maraqlı görünür.
Davamı →

...

Bu nə cür sükutdu? — kar etdi məni.
Bu nə qaranlıqdı? — kor etdi məni.
Bu nə arzu idi? — gor etdi məni.
Bilmirəm, gor mənəm? ya bu gordakı?
 
Göylərdən gələrək dünya qoynuna.
Yeni hərisliklə düşdük oyuna.
Deyəsən, bu dünya salıb toruna?
Nə qədər xoşbəxtdir, görən tordakı?
 
Çox da Səmalarda yazılsın ayyət -
Özümüz kirliyik, kirlidi niyyət.
Günahlar üstünə yeni qəbahət
Yazmaqdan yorulur indi ORDAKI.

Cavidan Hacıyev
Davamı →

Süpürgəli Nənə.

Hər sübh günəşdən əvvəl, günəş yatarkən hələ,
Çıxırlar küçələrə Süpürgəli Nənələr.
Hər sübh azandan əvvəl, təkcə Tanrı oyaqkən,
Zibildən təmizlənər yuxulamış küçələr.
Təmizlənir sübhçağı- kirlənir axşamadək.
Kirlənsin da, uzağı nənələr süpürəcək.
Davamı →

Soyuq hava, soyuq otaq...


Soyuq hava, soyuq otaq, soyuq insan. qalaq qalaq
Köhnə varaq, bir az əzik. Bir az bezik
həyatından, bir az yorğun, bir az solğun
vazadakı güllər kimi, durğun suda başı uca
olmur durmaq — Çiçək açmaq? — nəyə görə?
Atacaqlar üç-beş günə çiçəkləri dolçalardan.
Gülalan kəs, heç bilirsən o baxdığın çiçək hardan? dolça hardan?
Heç bilirsən bağban gülə veribdir bütün sevgisin?
O gülləri sevgisiylə böyüdüb ki — bir gün kəssin, gülü satsın
Gülalansa üç-beş günə vazadakı gülü atsın.

Soyuq hava, isti otaq, soyuq insan ...vərəqsizdir.
Otaq isti — vərəq tüstü. Yandırdı o vərəqləri,
Yandırdı o çəkdiyi gül rəsimlərin.
Yandırmasa, satacaqdır rəsmləri, olacaqdır bağban kimi
Sevgisiylə yaratdığın, satacaq dəyər-dəyməzə.
Deyirlər ki, dünya belə. Dünya böyük bir hərracdır -
Hərə alır — hərə acdır. Qovhaqovdur, qaçhaqaçdır isti yerlər ucbatından.
Bezikərək həyatından, qaçhaqaçdan geri qalan bəziləri şairləşir,
bəziləri rəssamlaşır — guya ki, həyat saflaşır.

Soyuq hava, isti otaq, soyuq insan rəssamlaşır, şairləşir.
Nəsə yazır gül olmamış vərəqlərə — kül olmamış vərəqlərə.
Nəsə yazıb, cırıb atır pəncərədən, külək qaçır daha iti tez tutaraq bu vərəqi
O qədər vərəq içindən xilas oldu cəmi biri
Bu şeirdə yoxdu sonluq, nə xoşbəxti, nə bədbəxti.
Görən neçə bucür yarım şeirlər var?
Onlarınsa sonluqları sobadakı vərəqlərdə otaqları qızdırırlar.

Darıxmayaq, bir az keçər yer də qızar, içməyə çox qətran olar.
Hələ isə soyuq olaq, qoy buz belə buz bağlasın qəlbimizdə, soyuq qalaq.
Soyuq hava, soyuq otaq, soyuq insan.
Soyuq hava, soyuq otaq...


Cavidan Hacıyev

Davamı →

...

Tale təsadüfdürmü, ya qərəzli qəsddirmi?
Ocağımı söndürüb, saxlamayıb tüstümü.
«Allah, Alah» deyərək, dərddən qaçdıq əzəldən,
Çox köməklər istədim, Tanrı məndən bezdimi?
Daşdan daşa dəyəndə, «bərkiyirsən» dedilər.
Tutmağa əl axtardım, kimsə əlini verdimi?
Tanrıya dua edib, bəxt dilədim özümə -
Əlvan rənglər durarkən, qara verdi bəxtimi.
Səhrasız Məcnun kimi eşqə sərasər oldum.
İndi isə özgəyə «yar» söyləyir sevgilim.
Həyatda məna gəzib, dondum fikirlərimdə,
Nə yaman üşüyürəm — torpaqlayın üstümü

 

Cavidan Hacıyev

Davamı →

Rüstəm Sadiqli-şeirlər

Gənc yazar Rüstəm Rüstəmov da ucqar dağ rayonunda anadan olub. O, 21 dekabr 1995-ci ildə Lerikin Babakücə kəndində doğulub. 2011-2015 -ci illərdə Lənkəran Dövlət Humanitar Kollecində «Təsviri İncəsənət müəllimliyi» ixtisasında oxuyub. Elə həmin illərdə Lənkəran ədəbi mühitində “Sadiqli” təxəllüsü ilə şeirlər yazmağa başlayıb. Tələbəlik illərində «Məşəl» jurnalının xüsusi müxbiri, sonralar isə bədii redaktoru vəzifəsində çalışıb. Dediyinə görə yaradıcılığı ilə bağlı bəzi telelayihələrdə iştirak edib.  2016-2018-ci illərdə müəllim  kimi fəaliyyət də göstərib. Hazırda Bakı Avrasiya Universitetində filologiya ixtisası üzrə ikinci kursda təhsil alır.

Davamı →

Elcan Rəcili-şeirlər

Gənc şair Elcan Rəcili 1 may, 1995-ci ildə ucqar dağ rayonu olan Yardımlının Bürzünbül kəndində doğulub. 2011-ci ildə Bürzünbül kənd orta məktəbinin 10-cu sinfini bitirdikdən sonra elə həmin il Lənkəran Dövlət Humanitar Kollecinə daxil olub. 2015-ci ildə bu orta ixtisas təhsili müəssisəsini bitirdikdən sonra öz ixtisası üzrə peşə fəaliyyəti ilə məşğul olmayıb. Hazırda mebel fabriklərinin birində usta kimi fəaliyyət göstərir. Dediyinə görə ədəbiyyata orta məktəb illərində gəlib.

Davamı →

Yazıçı ölü doğan qadını necə xilas etdi?

14 yanvar 1840-cı il, London.
Merilibon yolu ilə Paddinqton küçəsinin arasında əsasən yoxsulların məskunlaşdığı binada istintaq aparılır. Mülk sahiblərini bu kimi vəziyyətlərdə məhkəmə heyəti vəzifəsini daşımağa razı salmaq öhdəliyi olan Bidl 12 nəfəri toplayıb. Onların çoxu ticarətlə məşğuldur. Amma biri digərlərindən fərqlənir. Yaxşı geyinmiş, yaraşıqlı, qıvrım saçları alnına tökülən gənc adam.
Məsələ, bir uşağın öldürülməsi ilə bağlıdır. Bir qulluqçu qız yeni doğulmuş uşağını öldürməkdə günahlandırılır. Məhkəmə heyətindən biri dərhal qıza qanunun icazə verdiyi ən sərt cəzanın verilməsinin vacib olduğunu deyir.
Proses başlamazdan əvvəl məhkəmə heyəti uşağın cəsədini görmək üçün morqa gedir. Uşaq üstünə ağ mələfə örtülmüş tabutdadır.
Davamı →
Top