Stomatologiya kateqoriyası üzrə məqalələr

Stomatoloqlar dişləri bu qayda ilə təmizləyi tövsiyə edirlər.

Diş fırçası orta codluqda olmalıdır. Çox yumşaq fırça dişləri yaxşı təmizləməyəcək, çox cod fırça isə emalın zədələnməsinə səbəb olacaq. Diş fırçası hər 2-3 aydan bir dəyişilməlidir.
 

Videoda dişlərin implantasiya prosesi göstərilib.

İlk növbədə damağın selikli qişası kəsilir ki, sümüyə yol açılsın. Bütün manipulyasiyalar anesteziya koməyi ilə həyata keçirilir.
Xəstə heç bir ağrı hiss etmir.

Damaq xəstəlikləri ən tez-tez təsadüf edilən problemlərdən biridir.

Parodontoz xəstəliyi zamanı damaqlar həssas olur, dişlərin təmizlənməsi zamanı qanayır, qaşınır. Daha sonra damaqlar kiçilir, diş kökləri görünməyə başlayır. Nəticədə dişlər laxlanmağa başlayır və tökülür.

Parodontoz tək dişlərə ziyan etmir. Parodontoz həmçinin mədə-bağırsaq sistemi və ağız boşluğu xəstəliklərinə və iltihablarına gətirib çıxarır. Bu səbəbdən özünüzdə parodontozun simptomlarını müşahidə etdikdə mütləq diş həkiminə müraciət edin. Həkim xüsusi müalicə təyin edəcək. İlk növbədə parodontoza səbəb olan amillər (diş daşları, dişlərin patologiyaları və s.) aradan qaldırılmalıdır. Daha sonra xəstəyə iltihabəleyhinə müalicə təyin olunur (antiseptik preparatlar, vitaminlər, fermentlər və s.). Bu mərhələdə xalq təbabəti üsullarından da istifadə etmək olar. Bu üsullar əsas müalicə ilə yanaşı istifadə olunur və çox yaxşı effekt verir.

Dişlərə düzgün qulluq edilməsi onların sağlamlığı və gözəl görünüşü üçün əsas şərtdir.
Dişləri hər gün səhər və axşam yeməyindən sonra, yatmazdan əvvəl  düzgün təmizləmək lazımdır.
Dişlərin təmizlənməsi 3 dəqiqə ərzində aparılır. Əvvəlcə dişlərin xarici, sonra daxili, daha sonra çeynəmə səthləri təmizlənir. Dilin üzərində ağ ərp olduqda onu müvafiq yeri olan xüsusi diş fırçası ilə təmizləmək lazımdır.

Hər qida qəbulundan sonra ağız boşluğunda qidanın mikroskopik artıqları qalır.

Bu ağız boşluğunda yaşayan mikroblar üçün qida mənbəyidir. Bakteriyaların ən xoşladığı qidalar — şirniyyatlar və un məmulatlarıdır. Ağız boşluğu gigiyenasına ciddi riayət etmədikdə bakteriyaların sayı sürətlə çoxalır, onlar dişlərə daha möhkəm yapışır və böyük koloniyalar yaradır. Nəticədə dişlərin üzərində diş daşı əmələ gəlir.

Diş daşı həm damağın üzərində, həm də damağın altında yığılır. Bir çox hallarda diş daşı dişlərin arxa tərəflərində yığılır.

Vaxtında təmizlənməmiş diş daşı müxtəlif diş və damaq problemlərinə səbəb olur — damaqların iltihabları, karies, dişlərin laxlanması və tökülməsi.

Sağlam dişlər və damaqlar hər bir üzün gözəlliyidir.

Bundan əlavə onlar bir çox səslərin tənəffüsündə böyük rol oynayırlar. Damaqların əsas funksiyası isə dişlərin tərpənmə i və tökülmədən  qorumaqdır.

Gündəlik rasionumuzda olan bir çox məhsullar diş və damaqlara həm ziyanlı, həm də xeyirli təsir göstərə bilirlər.Bu isə gündəlik olaraq onların zədə alması, bir çox məqamlarda korlanması deməkdir. Məhz bu səbəbdən  bu məqalədə sizə diş və damaqlar üçün çox xeyirli olan məhsullar haqda məlumat verəcəyik. Beləliklə məhsulların siyahısı:

— Kök. Tərkibinə olan karortin damaqlar üçün çox xeyirlidir.Çiy halda diş və damaqlar üçün əla trenajor vasitəsi də sayılır.

Müasir stomatologiyada dişlərin çəkilməsi yalnız istisna hallarda tətbiq edilir.

Stomatoloqlar deyir ki, ən yaxşı və bahalı süni diş heç zaman təbii dişin yerini verə bilməz. Müasir stomatoloji metodikalar hətta qismən dağılmış dişləri bərpa etmək imkan verir.

Lakin bəzən dişi saxlamaq mümkün olmur və həkim xəstənin dişini çəkmək məcbur olur. Dişin çəkilməsi kiçik cərrahiyyə əməliyyatıdır — ağrısazlaşdırma tətbiq edilir, bəzən diş yuvasına tikişlər qoyulur, ağrısızlaşdıran və antibakterial preparatlar («antibiotik»lər) təyin edilir və s. Bu səbəbdən dişi çəkilən insan müəyyən qaydalara əməl etməlidir ki, qanaxma, iltihab kimi fəsadlar inkişaf etməsin.

— Diş çəkiləndən sonra 3 saat ərzində qida və maye qəbul etmək olmaz.

— Fiziki gərginliklər (xüsusilə əyilmək, ağır əşyaları qaldırmaq və s.), isti vanna, sauna  əks-göstərişdir. Bu dişdən qanaxmaya səbəb ola bilər.

Ağız qoxusu fizioloji və patoloji ola bilər. Fizioloji ağız qoxusu hər kəsin ağzında olan gündəlik bakteriyaların yığılması nəticəsində yaranan qoxudur.

Patoloji ağız qoxusu isə ətrafdan hiss ediləcək dərəcədə olur. Ağız qoxusu lokal və sistemik xəstəliklər səbəbiylə də ortaya çıxır. Ağızdakı çürük dişlər, plomblar, köhnəlmiş örtmələr, dil üzərində yığılmış mikroorqanizmlər və yaranan faringit lokal səbəblərə aiddir.

Bağırsaq, mədə, qaraciyər xəstəliklərindən yaranan ağız qoxusu sistemik səbəblərə aiddir.

Türkiyəli mütəxəssis Ahu Alçının sözlərinə görə ağız qoxusu şikayətiylə gələn xəstələrə ilk öncə gigiyena təhsili verilməlidir. Bir çox hallarda qidalanma və həyat tərzini dəyişməklə həkimə müraciət etmədən ağızda pis qoxudan qurtulmaq olar. Bunun üçün dişlərə xüsusi qulluq etmək, dişarasında olan qida qalıqlarını və dili təmizləmək vacibdir.

İnsanın sağlam həyat tərzində gigiyena xüsusi əhəmiyyətə malikdir. Ağız-diş təmizliyi, əl-dırnaq təmizliyini həyata keçirən vasitələr şəxsi olmalı və digər insanların bundan istifadəsinə icazə verilməməlidr. Diş fırçaları da belə vasitələr qrupuna daxildir və seçilərkən orqanizmin xüsusiyyətlərinə uyğun qaydada seçilməlidir.

Bu gün mağazalarda müxtəlif firmaların müxtəlif qiymətlərə diş fırçaları satılır. Mütəxəssislər bildirirlər ki, 80 qəpikdən 10 manata qədər olan diş fırçaların istifadə müddəti 3 aydır. Yəni hansı firma olur-olsun, ağız və diş sağlamlığı üçün diş fırçası 3 aydan artıq istifadə edilməməlidir.

Ümumiyyətlə, ağız təmizliyi üçün insanlar hər zaman axtarışda olublar. Hələ lap qədim dövrlərdə dişləri təmizləmək üçün budaq, quş tükü, heyvan sümükləri, kirpi tikanı və s. bu kimi təbii vasitələrdən istifadə edilib. İlk diş fırçası isə e.ə 3000-ci ildə qədim Misirdə qələm boyda ağac budaqlarının istifadəsi ilə tətbiq edilib. İslam dünyasında isə Salvador misvak ağacının budaqları ilk dəfə diş təmizləmək üçün istifadə olunub. Hazırda istifadə edilən diş fırçalarını xatırladan diş fırçası isə 1498-ci ildə Çində hazırlanıb. İlk diş fırçası patentini 1857-ci ildə Amerikada Vadsvorth alıb.

Stomatoloqlar bildirir ki, diş fırçaları sərtliyinə görə yumşaq, orta sərtlik və sərt olmaqla üç hissəyə bölünür.

                           
Dişəti sağlamlığı ilə ümumi bədən sağlamlığı arasındakı əlaqə keçmiş zamanlardan bəri öz aktuallığı ilə seçilib. Dişəti xəstəlikləri bir çox sağlamlıq problemlərinə də yol açır.

Yaranan müxtəlif ağrılar ağızda olan köhnəlmiş kron və körpülərdən, dişəti xəstəliklərindən, çürüklərdən və s. səbəblərdən olur. Bu baxımdan diş sağlamlığına ciddi fikir vermək lazımdır. Çünki, hər şeydən əvvəl sağlam dişlərə sahib olmaq uzunömürlülük deməkdir.