ginekologiya kateqoriyası üzrə məqalələr

Adətən ananın bədəni hələ hamilə olarkən laktasiyaya hazır olur və körpənin doğulması prosesi süd istehsalı üçün ananın döşlərinə ötürülən siqnal rolunu daşıyır.

Körpə əmdikcə, süd ifraz olunmağa davam edir. Körpə doğulduqdan dərhal sonra döşə qoyulmasa və ya əmizdirmə qısa müddət sonra dayandırılsa, süd “quruyur”.

Relaktasiya, laktasiya dayandıqdan bir neçə həftə və ya aylar sonra ananın süd ehtiyatını yenidən bərpa etməsi prosesidir. Bu proses səbr və əzm tələb edir, lakin mümkündür. Körpənin əmməsi, süd ifrazını stimullaşdırır. Hətta bəzi analar, övladlığa götürdükləri körpəni əmizdirmək üçün döşlərində süd əmələ gətirməyə nail olublar. Bu, süd istehsalının yenidən stimullaşdırılması adlanır.

Müasir tibbin ən başlıca məqsədlərindən biri qadınları təbii doğuşa həvəsləndirmək və müxtəlif vasitələrlə doğuş sancılarını və gərginliyini azaltmaqdır. Bunun üçün müxtəlif növ rahatladıcı qoxuları özündə cəm edən aromaterapiya, dartınma və gərilmə əsaslı idman çalışmaları, psixoloji səviyyədə stresi idarə etməyə və rahatlanmağa sövq edən üsulları sınamaq tövsiyə edilir.

Fiziki və psixoloji travmasız doğuş üçün tətbiq edilən üsullardan biri perineal massaj hamilələrə hamiləliyin sonlarına yaxın tətbiq etmək məsləhər görülür. Perineal massaj dedikdə qadın cinsi orqanının yəni doğuş yollarının ətrafının massaj edilməsi nəzərdə tutulur.

Normal zahılıq dövrü son, uşaqlıqdan qovulub xaric olan andan başlayır və 6-8 həftə davam edir. Hamiləlik və doğum zamanı qadın orqanizmində baş verən bütün dəyişikliklər zahılıq dövründə geriyə inkişaf edir. Bu zaman qadın cinsiyyət orqanı hamiləliyə qədərki vəzityyətini tam bərpa edir. Bir sıra qadınlarda zahılıq dövrünün qurtarması, aybaşı tsiklninin başlaması ilə biruzə verir.

Döş əmizdirən analarda isə aybaşı tsikli gec başlayır. Bəzi qadınlarda isə bu müddət doğuşdan 6-8 həftə sonra başlayır.

Mastopatiya süd vəzinin fibroz-kistoz xəstəliyi olub dishormonal proseslə əlaqədar yaranır. Süd vəzi ilə yumurtalıqların funksional pozulmaları və qalxanabənzər vəzi arasında sıx əlaqə vardır. Hər hansı birində dəyişiklik yaranarsa digər orqanların da yoxlanması zəruridir.

Süd vəzi kistaları və süd vəzi fibroadenomalarına hal hazırda çox rast gəlinir. Süd vəzi kistaları içi maye ilə dolu, hamar sərhədli, hərəkətli xoşxassəli dəyişikliklərdir. Kistalar adətən süd vəzi axacaqlarında inkişaf edir.

Hamiləlik bir qadının ən qarışıq dönəmlərindən biridir. Bu dönəmdə gözəl təcrübələrlə yanaşı bir neçə sağlamlıq problemləri də özünü göstərir. Bunlardan biri təzyiqin düşüb-qalxmasıdır.

Hamiləlikdə aşağı təzyiq təhlükəlidir?
Hamiləlikdə təzyiqin düşməsi tez-tez müşahidə olunan haldır. Bir çox ana hamiləliyin ilk 3 ayında təzyiqinin aşağı olmasından şikayət edir. Ümumi olaraq hər hansısa bir problemə səbəb olmayan aşağı təzyiq, ağır vəziyyətlərdə pis nəticələr doğura bilər.

Ağ və ya boz olan incə, süd rəngi, balıq iyli vaginal axıntınız varsa, bu, vaginanızda ağrı, qaşıntı ya da yanmağa səbəb olur. Maya infeksiyası olanda reseptsiz müalicə almaq üçün aptekə qaçmayın! Bunlar həkim tərəfindən diaqnoz qoyulacaq bacterial vaginozis əlamətləridir.

Qadınların çoxu həyatlarının müəyyən periodunda axıntı, qoxu, və qaşıntı kimi vaginal infeksiya yaşayır, amma əlamətləri və müalicə infeksiyanın növündən asılı olaraq dəyişir. Bu səbəbdən simptomlar göründüyü vaxt həkimlə məsləhətləşmək vacibdir.

Son zamanlar ölkəmizdə qeysəriyyə əməliyyatlarının sayı artmaqdadır. Bir çoxları qeysəriyyə əməliyyatının təbii doğuşla müqayisədə daha «rahat və təhlükəsiz» hesab edir.

Lakin bu heç də belə deyil. Qeysəriyyə əməliyyatının bir çox fəsadları mövcuddur, və bəzi belə fəsadlar gələcəkdə uşağın sağlamlığına ciddi təsir edə bilər.

Corciya Universitetinin (ABŞ) alimləri qeysəriyyə əməliyyatı ilə bağlı yeni araşdırmanın nəticələrini açıqlayıb. Nəticələr PNAS jurnalında dərc olunub.

El arasında bir çox inanclar var ki, həqiqət olduğu düşünülür və ciddi-cəhdlə onlara əməl etməyə çalışılır. Bunlardan biri də hamilə qadınların qaraciyər və dalaq yeməsi ilə bağlı qadınlar arasında yayılan inancdır. Belə ki, hamilə qadınlar 9 ay müddətində qaraciyər və dalaq yeməkdən çəkinirlər. Çünki deyilənə görə, bu qidaları yesələr, uşaqlarının üzündə böyük ləkə, xal yaranacaq.

Hətta hansısa uşağın üzündə tünd ləkə, böyük həcmli xal gördükdə dərhal deyirlər ki, yəqin anası hamilə olanda ciyər yeyib. Hətta bəzi bölgələrdə inanc var ki, hamilə qadın heyvanın dalağına əl vurub qarnına qoyarsa, uşağının həmin nahiyəsində iri xal yaranır. Bəs əslində həqiqət necədir və bəzi uşaqlarda rast gəlinən iri xalların yaranma səbəbi nədir?

Havayi Universiteti alimləri sübut ediblər ki, çox cavan yaşlarda ana olan qadınların orqanizmində qocalma prosesləri sürətlənir. Alimlər bunu müxtəlif ölkələrdən olan 1000 qadının həyat şəraiti və sağlamlığını analiz etdikdən sonra aşkar ediblər. 

Alimlərin müşahidələrinə görə 20 yaşdan əvvəl ana olan qadınlarda erkən klimaksın riski 43% artıqdır. Bundan əlavə belə qadınlar müxtəlif səbəblərə görə (qanaxma, uşaqlıq xəstəlikləri və s.) daha tez-tez uşaqlığın xaric edilməsi (histerektomiya) əməliyyatına məruz qalır.

Dölün uşaqlıq boşluğunda tam formalaşmamış halda xaric edilməsi abortdur. Abort süni yaxud təbii, öz-özünə olur.

Süni abort hamiləliyin 12-ci həftəsinə qədər aparıla bilər. 12-28 həftələr arası pozulan hamiləlik gecikmiş abort yaxud süni dölsalma adlanır.

Cərrahi yolla edilən abort hamiləliyin 7-ci həftəsindən 12-ci həftəsinə kimi aparılır. Bu zaman uşaqlıq boynu xüsusi cihazlarla aralanır və uşaq iti (küret) cift ilə birgə uşaqlıq boşluğundan çıxarılır.