islam dininin əsasları kateqoriyası üzrə məqalələr

Rəhman və Rəhim olan Allahın adı ilə

Ədalət nədir?

Nə üçün Allahın sifətləri arasında təkcə «ədalət» üsuliddinə daxil edilmişdir?
«Ədalət» lə «musavat»ın fərqi nədir?
1.Nə üçün Allahın sifətləri arsından təkcə «ədalət» üsuliddinə daxil edilmişdir?
Allahın ədaləti barədə bəhsə başlamazdan qabaq, gərək, bilək ki, Allahın bu qədər sifətləri arasından nə üçün məhz ədalət sifəti böyük alimlər (şiə alimləri) tərəfindən üsuliddin daxil edilmişdir.
Allah Alim, Qadir, Adil, Həkim, Rəhman, Rəhim, Əbədi, Xaliq, Raziq (ruzi verən) və s. dir. Nə üçün təkcə ədalət sifəti üsuliddinə daxil edilmişdir?
Bu sualın cavabını öyrənmək üçün aşağıdakı məsələlərə diqqət olunmalıdır.

Rəhman və Rəhim olan Allahın adı ilə

Allah axtarışı.
Nə üçün dünyanı yaradan haqqında fikirləşir və axtarış aparırıq?
Biz insanların hamısının qəlbində (elmə məhəbbət) və varlıq aləmini tanımaq istəyi vardır
Bütün insanlar bilmək istəyirlər ki, öz kəhkaşanları ilə birgə ucsuz-bucaqsız asiman, öz gözəllikləri ilə geniş yer kürəsi, cürbəcür məxluqlar, gözəl quşlar, müxtəlif balıqlar, dənizlər, dağlar, güllər, çiçəklər, göyə ucalmış müxtəlif ağaclar və s. özü-özünə yaranmışdır, yoxsa bu rəsmlər mahir bir rəssamın əli ilə hazırlanmışdır?
Bundan əlavə, insanlar ücün hər şeydən əvvəl aşağıdakı üç sual irəli çıxır:
Haradan gəlmişik? Haradayıq? Hara gedəcəyik?
Əgər biz bu üç suala cavab verə bilsək, görün, nə qədər xoşbəxt olarıq? Yəni, biz bu sualların cavabını tapmaqla həyatımızın haradan başlayıb, haraya gedəcəyini biləcəyik.
Hal-hazırda bizim vəzifəmiz nədir?
Bizim axtarıcı ruhumuz bizə belə deyir:
-Bu sualların cavabını bilmək ücün gərək səbr edək.(Bir qədər gözləyək).
Bəzən baş verən avtomabil qəzasında görürsən ki, bir nəfər yaralanaraq huşunu itirir. Onu müalicə etmək ücün xəstəxanaya aparırlar. Halı bir az özünə gəldikdə ətrafındakılardan soruşduğu ilk sual bu olur: «Bura haradır? Nə üçün məni bura gətirmisiniz? Nə vaxt buradan çıxacağam?» Bunlardan məlum olur ki, insan bu cür sualların qarşısında sakit qala bilməz.
Deməli, bizi Allahı axtarıb, onu tanımağa vadar edən ilk şey öz axtarıcı ruhumuzdur.

İslam müxalifətçiləri və istismarçılar həmişə müxtəlif vasitələrlə, yollarla müsəlmanların tərəqqisinin qarşısını almağa çalışıblar. Onların təsir yollarından biri də müsəlmanların birliyini pozmaq, aralarında ayrı-seçkilik salmaq, nifaq yaratmaqdır.
islam dini ağıla, məntiqə əsaslanan, bəşərə xoşbəxtlik gətirən ilahi bir dindir. insan heç də öz-özünə yaranmayıb və onun bir yaradanı vardır. O Yaradan insanları bəşəri səadətə çatdırmaq üçün xüsusi qayda-qanunlar qoymuşdur. islama görə, hər bir insan ağıl və məntiqə əsaslanaraq öz dinini sərbəst şəkildə seçə bilər. Bizim danışacağımız mövzu hazırda müsəlmanlar arasında ortaya çıxan ixtilaflar haqqındadır. Cəmiyyətimizdə mövcud məzhəblərin yayılması haqqında mətbuatda yazılar dərc olunsa da, onların meydana gəlmə səbəbləri göstərilmir. İslamda müxtəlif fikir cərəyanları və məzhəblər çox erkən dövrlərdə təşəkkül tapmışdır.
Bəşəriyyət inkişaf etdikcə müxtəlif fikirlər ortaya çıxmış və bununla da yeni fəlsəfi, sosial, iqtisadi nəzəriyyələrin meydana gəlməsinə səbəb olmuşdur. Əgər biz insanların ixtilaf etmə səbəblərini sadalamağa çalışsaq, buna gücümüz çatmaz. Ancaq bu yazıda onların bir neçə səbəbini araşdırmağa çalışacağıq.
Mühəmməd Əbu Zəhra Məzhəblər tarixi kitabında insanların ixtilaf səbəblərini belə izah edir: