Qan-damar sistemi kateqoriyası üzrə məqalələr

Ateroskleroz qandamarlarının xronikixəstəliyidir. Bu xəstəliyin əsas xüsusiyyəti: “pis” xolesterinin daxili divarlarında yığılması və divarların daha qalınlaşması və elastikliyini itirməsi. Damarlar yağ və kirəçləşmədən qalınlaşır, elastikliyin itirir ,sıxılır və bunun nəticəsi olaraq orqanlarda qan çatışmamazlığı yaradır və nəticədə damar tutulur.Qanın laxtalanması müşayiət olunduqda, tromboza meyillilik yaranır və orqanlarda işemik zədələnmə yaranır. Ateroskleroz ölümlə nəticələnənən təhlükəli xəstəliklərdən birisayılır.

Daxili qanaxma qanın orqanizmin təbii boşluqlarına (mədə, sidik kisəsi, uşaqlıq, ağciyərlər, oynaq boşluğu və s.) axması, yaxud axmış qanın yaratdığı süni boşluğa (retroperitoneal, əzələlərarası və s.) toplanması ilə xarakterizə olunan vəziyyətdir.
Travmalar və xroniki xəstəliklər nəticəsində inkişaf edə bilər. Daxili qanaxmanın simptomları onun lokalizasiyasından və itirilən qanın həcmindən asılıdır. Adətən, onlar başgicəllənmə, zəiflik, yuxululuq, huşun itirilməsi və s. kimi ümumi xarakter daşıyır. Xarakterik əlamətləri olmadığından daxili qanaxmanın diaqnostikası çox çətindir. Klinik halların çoxunda xəstənin həyatı üçün təhlükə törədir.

1. sağ qulaqcıq
2. sağ mədəcik
3. sol qulaqcıq
4. sol mədəcik
5. limfa düyünləri

1. Aşağı ətraflardan birinin şişməsi, ödemi 
Bu vəziyyət dərin venalarda tromboz olanda baş verir. Nəticədə bədənin müəyyən hissəsinə qan axını pozulur, qan dövranı pozulur və həyati vacib daxili orqanlar oksigenlə təmin olunmur.

2. Ayaqlarda ağrılar 
Trombozun ümumi əlamətlərindən biri də ayaqlarda uyuşma, sanki qarışqa gəzməsi, iynəbatırma hissi, ağırlıq, müntəzəm ağrılardır. Ona görə ayaqlarda istənilən şiş, ağrı, göyərmə və s. diqqətli olun.

1. Şirin qazlı içkilər
Fruktoza, saxaroza, aspartam qanı qatılaşdırır.

2. Qəhvə
Sidikqovucu olduğu üçün suyu orqanizmdən qovur və qan qatılaşır.
 
3. Tünd qara çay
Qanın tərkibinə müsbət təsir etmir, çay içənlər su qəbul etmir ki, bu da orqanizmdə maye qıtlığı yaradıb, qanın sürətini və miqdarını da azaldır.

Tromboflebit necə əmələ gəlir? Varikoz damarlarda trombozun formalaşmasına nə şərait yaradır? Virxovun nəzəriyyəsinə görə trombozun damar boşluğunda əmələ gəlməsinin 3 əsas səbəbi vardır. Birinci səbəb qanın tərkibinin pozulmasıdır, yəni qanın laxtalanma faktorlarının artmasıdır.

İkinci səbəb damar divarının zədələnməsidir. Üçüncü səbəb isə qan dövranındakı dəyişikliklərdir. Bu üçlüyün əsasında tromb yaranır. Varikoz damarlarında üçüncü bənd qeyd olunur ki, bu zaman venoz divarın zəifləməsi səbəbindən qanın axını çətinləşir. Buna görə də potensial varikoz xəstəliyi ayaq damarlarında trombozun inkişafı üçün başlıca amil sayılır.

Həkimlər dərman içmədən təzyiqin aşağı salınması üçün 6 məsləhət verib. Bu məsləhətlər vaxtaşırı təzyiqin qalxması ilə müşayiət olunan zəif hipertoniya hallarında effektlidir. Əgər hipertoniya ciddidirsə, o halda bu məsləhətlərə dərman müalicəsinin uyğunlaşdırılması ilə riayət etmək lazımdır.

Son zamanlar təzyiqin aşağı salınmasında dərmansız üsullara üstünlük verilməsi barədə söhbətlər tez-tez eşidilir. Rusiyalı mütəxəssis, terapevt-kardioloq Olqa Aleksandrova bildirib ki, bu üsullar orta və ağır hipertenziyalar zamanı dərmanı əvəz edə bilməz. Bununla yanaşı, dərman vasitələri ilə uyğunlaşmada onlar yenə də aktualdır.

Damarın divarının tamlığı pozulduqda qan laxtası (tromb) əmələ gəlir. Tromb damarın divarını sanki yapışdırır ki, qanaxma yaranmasın. Bu orqanizmin qoruyucu mexanizmlərdən biridir. Daha sonra belə tromblar adətən sovrulur və heç bir pozulmaya səbəb olmur. Lakin bəzən tromblar sovrulmur, əksinə böyüyür və damarın mənfəzini tutur ki, bu da çox ağır pozulmaların inkişafına səbəb ola bilər.

Həmçinin damarın divarından qopmuş tromb (belə tromba «embol» deyilir ) qan axını ilə daha nazik damarlara düşə bilər ki, bu da infarkt, insult, tromboemboliyaya səbəb ola bilər. Statistika göstərir ki, hər il tromboemboliyadan ölən insanların sayı xərçəngdən ölənlərin sayından daha çoxdur.

1. 2017-ci ildə mütləq siqareti buraxın. Ağciyərləri çox mənfi şəkildə təsirə məruz qoyan siqaret ürək üçün həddindən artıq problem yarada bilir. İlk növbədə ürək əməliyyatı keçirmiş şəxslər siqaretdən uzaq durmalıdırlar.

2. Hərəkətli həyat sürün! Hərəkətsiz həyat yalnız ürəyi deyil, insanın bütün vücuduna təsir edə bilir. Əgər passiv həyat sürürsünüzsə lift əvəzinə pillələri çıxa bilərsiniz. Ya da iş yerinizə bir dayanacaq qalmış düşüb piyada gedə bilərsiniz. Bu sizin həyatınızı hərəkətləndirər. Həftədə ən azı 3 dəfə 1 saat və ya 45 dəqiqə olmaqla piyada gəzin.

Xolesterin insan orqanizminin normal fəaliyyəti üçün ən vacib olan maddələrdəndir. Xolesterin bütün hüceyrələrin membranlarına daxildir, xolesterin hormonların sintezində və mübadilə proseslərində iştirak edir, sinir toxumalarını əhatə edən qoruyucu qatı (miyelin qişası) əmələ gətirir və s. 

Lakin orqanizmdə normadan artıq miqdarda olduqda xolesterin insanın qatı düşməninə çevrilir. Artıq xolesterin damarlarda yığılmağa balşayır ki, bu da damarların daralmasına, zəifləməsinə, tıxanmasına gətirib çıxardır. Bütün bunlar isə öz növbəsində ürək-damar sistemi xəstəliklərinin, infarkt və insultun əsas səbəbləridir.