Sinir sistemi kateqoriyası üzrə məqalələr

Sağ və sol beyin yarımkürələri

Sol yarımkürə zədələndikdə, bədənin sağ tərəfi iflic olur, sağ tərəf zədələnmişsə, əksinə, bədənin sol tərəfi iflic olur. Kaliforniya Universitetinin professoru Robert Ornsteynin apardığı tədqiqatlar müxtəlif yarımkürələrin idarə etdiyi fəaliyyət növlərinin nə dərəcədə fərqli olmalarını bir daha işıqlandırdı.
İki beyin hissələrinin eyni olması və iki hissəyə bölünmüş bir beyindən çox, tam ahənglə işləyən iki identik beyin kimi qəbul olunması fərziyyəsindən çıxış edərək, professor Ornsteyn onun hər iki yarısının ayrılıqda hansı intellektual və fiziki fəaliyyət növlərini idarə etməsini müəyyənləşdirməyi qərara almışdır.

Davamı →

Epilepsiya

ABŞ-da 4 milyon, dünyada isə 100 milyondan çox insanın əziyyət çəkdiyi epilepsiya milyon illərdir tibb elmində ən çox yayılan xəstəliklər sırasında birinci yerdədir. Qədim dövrlərdə epilepsiya xəstələrini Allahın nifrət etdiyi bəndə hesab edirdilər. Romalılar isə epilepsiya xəstəliyini Herkules Allahının lənəti olduğunu güman edirdilər.

Epilepsiya nədir?


Epilepsiya baş-beynin xroniki xəstəliklərinə aiddir. Bu zaman beyin daxilində qıcolmalar baş verir. Əsas aparıcı əlaməti tez-tez xəstədə epileptik tutmaların olmasıdır. Epilepsiya iki cür olur: irsi-genetik faktor və sonradan qazanılmış. Sonradan qazanılmış epilepsiyaya doğuş və ya qəza vaxtı zədə almaq daxildir.
Əgər ailədə və ya nəsildə kimdəsə epilepsiya varsa bu, mütləq övlada, nəvəyə keçir.
Bəzən doğuş vaxtı uşaqlar zədə alır. Həmin zədə nəticəsində beyində kista əmələ gəlir. Bu kista 20-25 il sakit qala bilər. Bəzənsə heç özünü göstərməz. Amma hamiləlik dövründə kista daha da böyüyəcək, beyində qıcolmalar başlayacaq.
Davamı →

Sinir sisteminin quruluşu.Refleks

Sinir sistemi orqanizmin funksiyalarının tənzim edilməsində çox mühüm rol oynayır. O hüceyrələrin, toxumaların və müxtəlif sistemlərin birğə fəaliyyətini tənzim edir.
Sinir sistemi sinir hüceyrələri və neyronlardan və onları əhatə edən neyroqliya aparatı və peyk hüceyrələrindən ibarətdir. Sinir hüceyrəsi öz cismi və çıxıntıları ilə birlikdə neyron adlanır.
Neyronun iki tip çıxıntısı var. Birinci qısa şaxəli dendrit­lərdən (dendron yunanca-ağac deməkdir) və şaxələn­məyən bir uzun çıxıntılı aksondan ibarətdir. Aksonun tək bir çıxıntısı olur, uzunluğu bəzən 1 metrə çatır.
Davamı →

Üz sinirinin cərrahi bərpası

Statistikaya görə, hər 100000 nəfərdən 25-30-da üz sinirinin zədələnməsinə rast gəlinir. 30-35% hallarda isə bu ağırlaşmaların hesabına olur. Statistika da göstərir ki, bu problem diqqət mərkəzində saxlanılması vacib xəstəliklərdəndir. Üz sinirinin zədələnməsi adətən, üz əzələlərinin iflici ilə müşayiət olunur və xəstəyə əziyyət verir. Üz siniri nevriti anadangəlmə və qazanılma olur.


Qazanılma nevritlər:


— virus infeksiyalarının ağırlaşması nəticəsində


— insultun ağırlaşması nəticəsində

Davamı →

Hipofiz şişləri

Beyindaxili şişlərin 15%-ni hipofizin şişləri təşkil edir. Hipofiz özü beynin daxili sekresiya vəzilərindən olub, öz hormonları vasitəsilə endokrin sistemi və orqanlar sisteminin funksiyalarını tənzim edir:


  • Prolaktin
  • Adrenokortikotrop hormon və ya AKTH
  • Boy hormonu
  • Tiriostimulyasiyaedici hormon
Davamı →

Beyin

Baş beyin quruluş və funksiyaları ilə bir-birindən fərqlənən və getdikcə mürəkkəbləşən ayrı-ayrı şöbələrdən əmələ gəlmişdir:
1) Onurğa beyninin davamı olan uzunsov beyin.
2) Arxa beynin törəməsi varol körpüsü və beyincik.
3) Orta beyin.
4) Aralıq beyin.
5) Uc beyin və ya baş beyin yarımkürələri (Şəkil 5).
Davamı →

Miqren

Miqren periodik olaraq narahatçılıq yaradan və başın yarı hissəsini əhatə edən baş ağrılarıdır. Miqren zamanı ağrılar əsəsən başın bir yarısında olur və ürəkbulanma, qusma, işıqdan qorxma, küyə qarşı dözümsüzlük kimi əlamətlərlə müşayət olunur. Bəzi hallarda miqren zamanı görmə pozğunluğu, iflic kimi hallar da qeyd edilir. Miqren ağrıları dözülməz olur və bəzən saatlar və günlərlə davam edə bilir. iqrenin müalicəsi ilə daha çox nevropatoloqlar məşğul olurlar və müalicə prosesində individual yanaşma seçilir. Amerkanların verdiyi statistikaya əsasən qadınların 17%-i, kişilərinsə 6%-i miqren tipli baş ağrıları keçirirlər.
Bəzi hallarda miqren tipli baş ağrıları aura adlanan hallardan sonra meydana çıxır. Bunlara göz qarşısında qara nöqtələrin üçüşması, işiq saçması kimi halları misal gətirmək olar.

Davamı →

Alsqeymer xəstəliyi

Qocalar üçün ən dəhşətli xəstəliklərdən biri Alsqeymer xəstəliyidir. Beyinin və əsəb sisteminin ciddi zədələnməsi ilə bağlı olan bu xəstəlik, təkcə yaşlı adamlar üçün deyil, həmçinin onun yaxınları üçün də problemlər və narahatlıqlar mənbəyidir. Qocalıqda bu xəstəliyə tutulmamaq üçün nə etmək lazımdır? 
Təbii ki, yaşla əlaqədar olaraq əqli zəiflikdən tamamilə sığorta olunmaq mümkün deyil. Lakin Alsqeymer xəstəliyinin qurbanına çevrilməmək üçün onun şanslarını aşağı salmaq olar.
Davamı →

Baş ağrıları

Hər bir insan həyatının bu və ya digər anında qisaca da olsa baş ağrısı ilə qarşılaşır.  Nüfuzlu bir Amerika İnstitutu tərəfindən aparılan sorğuda müəyyən edilib ki, iştirak edən hər dörd nəfərdən üçü keçən bir il ərzındə bir dəfə də olsa baş ağrısından şikayətlənib. Başağrısı diqqət mərkəzində saxlanılmalı bir şikayətdir və etinasız münasibət ciddi fəsadlarla nəticələnə bilər. Baş ağrıları fərqli səbəblərdən əmələ gəlir və sağlamlıq üçün təhlükə dərəcəsi də fərqli ola bilir. Odur ki, istənilən baş ağrısı epizoduna ciddi yanaşmaq və onun requlyar xatakter alması hallarında həkimə müraciət etmək vacibdir.

Davamı →

Meningitdən qorunun (uşaqlara baxmaq olmaz)

Sinir xəstəlikləri ən qorxulu xəstəliklərdir.Kimsə inanmırsa aşağıdakı şəkillərə baxsın.
Davamı →
Top