ginekologiya kateqoriyası üzrə məqalələr

“Və bu keçirdiyiniz ağrı ən qüdrətli meditasiya ola bilər” (Oşo)
Çox vaxt gələcək analarla məşğələlər keçirərkən, onların bəzilərini ancaq ağrı narahat etdiyini məyyən etmək olar: “Mən ağrıdan qorxuram, qorxuram ki, ağrı kəskin olar və mən buna dözə bilmərəm. Mən bu ağrıya necə reaksiya verəcəyimi bilmirəm, mən öz üzərimdə nəzarəti itirə bilərəm.”. Bu suallar daim hamilə qadının fikirində dolanır.
Qadın seçim qarşısında qalır: ya körpə ilə harmonik ünsiyyətdə olmaq ya da doğuş ağrılarına dözmək. Qadın ünsiyyəti seçir və həyacan keçirməkdə davam edir:”Dözə bilməsəm, onda necə, çox ağrılı olsa nə edəcəm?”

Hamiləliyin son ayları emosional dəyişgənliklə yanaşı, həmçinin bir sıra fiziki narahatlıqlarla da müşayət olunur. Bizim üçün kiçik narahatlıqlar olan bu hallar hamilə qadın üçün əziyyətə cevrilir.
Onu bel nahiyyəsində ağrılar, həzmin və yuxunun pozulması narahat edir. Bel ağrıları bəzən elə kəskin olur ki, onun kənar köməyə ehtiyacı olur. Həzmin pozulması qəbul edilmiş qidadan asılı olmayaraq baş verir. Yuxunun pozulması əsasən çarpayıda rahat vəziyyətin alınmaması ilə də əlaqədardır. Təbii ki, gələcək körpənizin də təpikləri Sizi rahat buraxmır. Siz bütün yastıqları belə ətrafınıza yerləşdirsəniz, rahatlıq tapa bilmirsiniz. Nəticədə həyat yoldaşınız yastıqsız qalır. Artıq yuxusuzluq Sizin adi halınıza çevrilmişdir!

Hamiləlik zamanı qadının bədəni ikiqat təsirə məruz qaldığı üçün onun şəxsi gigiyenası böyük əhəmiyyət kəsb edir. VACİBDİR:

• gündə 1-2 dəfə duş qəbul etmək, əgər belə imkan yoxdursa, bədəni ev temperaturunda olan suda isladılmış dəsmalla silmək;
• gündə iki dəfə xarici cinsiyyət üzvlərini ilıq su və sabunla yumaq; (şırınqa etmədən!)
• hər gün 20-22 ºC temperaturda 5-10 dəqiqədən başlayaraq, 20-30 dəqiqəyə qədər catdırmaqla hava vannaları qəbul etmək. Yayda gün vannaları, qışda və payızda isə ultrabənövşəyi şüalanma çox xeyirlidir;

Həyat ildırım sürətilə dəyişir. Elm bir yerdə dayanmayıb daim inkişafdadır. Elmi-texniki tərəqqi sayəsində biz bir çox əvvəllər mövcud olmuş problemləri, xəstəlikləri unutmuşuq. Ətrafımızda çox böyük dəyişikliklər baş verməkdədir. Amma ən əsası dəyişməz qalır — biz sevməkdə, ümid etməkdə, nəsil artırmaqda, uşaq tərbiyə etməkdə davam edirik ...Bizim üçün bu dünyada uşağın dünyaya gəlməsi ən təəccüblü, qəribə və vacib hadisə olaraq qalacaq.

Hamiləlik — bu, xəstəlik deyil, bəzi həkimlərin fikrinin əksinə olaraq. Lakin buna baxmayaraq, həyatın bu dövrü qadın orqanizminə əlavə tələblər qoyur, hansılar ki, bu periodu daha həssas edir. Doğum prosesi də xəstəlik deyil, adi fizioloji prosesdir, uşağın dünyaya gəlməsi ilə nəticələnir. Amma o, orqanizm üçün böyük stress hesab olunur və bəzən həm anaya, həm də uşağa tibbi yardım tələb edir.

Statistikaya inansaq dünya əhalisinin 20%-ə yaxını bu və ya digər səbəblərə görə sonsuzluqdan əziyyət çəkirlər. Ancaq təəssüf ki, hələ də hamı bu məsələdə rasional düşünmür, müxtəlif fərziyyələrə və hətta xurafata da uyurlar və nəticədə bəzi ciddi problemlər öz həllini tapmaqda çətinlik çəkir. Bu isə əssasız boşanmalara və qalmaqallara rəvac verir. Bəs sonsuzluqda mifləri və həqiqəti ayıran sərhəddi necə tapmaq olar?

Uşaqlığın mioması — 30 yaşından yuxarı qadınların 20-50%-də rast gəlinən və uşaqlığın əzələ qişasından inkişaf edən xoşxassəli şişdir. Mioma çox vaxt uzunmüddətli və çoxlu qanaxmalarla (aybaşı qanaxmaları kimi)  müşayiət olunur və nəticədə də ikincili qanaxma əmələ gətirir. Uşaqlıq miomasının proqressiv inkişafı, anemiyanın inkişafı və menapauza zamanı qanaxmanın olması bədxassəli şişin yaranma riskini artırır.
Miomanın inkişafı çox vaxt hormonal pozğunluqlar nəticəsində meydana çıxır və uşaqlığın əzələ divarında bir ya bir neçə düyünün əmələ gəlməsinə səbəb olur. Düyünlərin ölçüsünü ginekoloqlar həftə ilə ölçürlər. Əksərən, miomaların orta ölçüsü 3 sm-dir, lakin çox böyük ölçülü miomalara da rast gəlinir, məsələn 6-7 aylıq hamiləlik vaxtındakı ölçü qədər. Miomalar tək və çoxsaylı olur, amma hər zaman ölçülərinə görə, bir düyün dominantlıq təşkil edir.

Yəqinki bu mövzu bütün qadınları maraqlandırır. Hamiləlik qadının ən həssas dönəmidir. 0, yeməyinə, istirahətinə, geyiminə ciddi fıkir verməlidir. Hamilə qadının qidası keyfiyyətli olmalı və düzgün təşkil edilməlidir. Qida hamilə qadının orqanizminin fizioloji tələbatını ödəməli, dölün inkişafını təmin etməlidir.Çünki, uşaq bətində olarkən ananın qəbul etdiyi bütün maddələri: zülal, yağ, karbohidratlar, vitaminlər və mikroelementləri alır.

1. Hamiləliyin 1-ci həftəsi

Təxminən 7-ci gün
Adətən hamiləliyin başlanğıcı olaraq, hamilə qalınan gün kimi cinsi əlaqənin olduğu gün deyil, bundan təxminən 14 gün əvvəli yəni son aybaşının ilk günü qəbul edilir. Bu vəziyyətdə aybaşınızın başladığı gün statistik mənada hamiləliyiniz başlandığı gün hesab olunur. Bu şəkildə hesablandığında insanlarda hamiləlik 280 gün yəni 40 həftə davam edir. Ay hesabı etmək qarışıqlığa səbəb ola biləcəyindən siz də hamiləliyinizi izləyərkən həftə olaraq ifadə etməyi öyrənməli və ay hesabını buraxmalısınız.
28 gündə bir aybaşı olan qadın üçün mayalanma zamanı aybaşının başlanğıcından etibarən 14 gün ətrafındadır. Bu günlər zərərli vərdişlərdən imtina etmək üçün ən uyğun dövrdür. Məsələn, siqaret çəkməyə son qoyulmalı, spirt və dərman qəbulu məhdudlaşdırılmalıdır. Uyğun və sağlam qidalanma vərdişi əldə edilməyə çalışılmalıdır. Bu vərdişlər rahat bir hamiləlik müddəti üçün də əhəmiyyətlidir. Bol miqdarda təzə meyvə və tərəvəz qəbul etmək, süni maddələr təşkil edən qidalardan uzaq dayanmaq və ola bildiyincə çox su içmək faydalıdır. Hamiləlik əvvəli dövrdə müsbət düşünmək və mümkün olduqca istirahət edərək stressdən uzaq dayanmaq dünyaya gətirməyə çalışdığınız körpəniz üçün olduqca yaxşı bir başlanğıc olacaq.

Hamiləlik zamanı adətən xanımlarda ilk 3 ayda adətən halsızlıq, ürək bulanması, qusma cinsi əlaqəyə meyillilik azalması halları baş verdiyi halda növbəti 3 ayda cinsi əlaqəyə meyilliliyin artması müşahidə olunur axırıncı 3 ayda isə hamilə qadının vücudundakı fiziki dəyişikliklər (qarnın şişməsi) cinsi əlaqədə bəzi problemlər yaradır. Bununla yanaşı hamiləlik zamanı cinsi əlaqənin körpəyə hər hansı bir mənfi təsir ola biləcəyini düşünən cütlük adətən hamiləlik zamanı cinsi əlaqədən uzaq olmağa çalışırlar. Lakin mütəxəssislər bildirir ki, diqqətli olmaq şərti ilə hamiləlik zamanı normal cinsi əlaqəyə girmək mümkündür. Amma bəzi risklərin də olduğu istisna olunmur.
Gəlin görək bu doğrudanda belədirmi? Hamiləlik zamanı cinsi əlaqə körpəyə nə kimi mənfi təsir göstərə bilər?
-  Düşük təklükəsi
-  Vaxtından əvvəl doğum
-  Qanaxma
Bu səbəblərə görə hamiləlik zamanı cinsi əlaqədə həkim nəzarəti önəmlidir.

Normal bir menstruasiya 21-35 gün məsafə ilə dəyişə bilər menstruasiyanın bir neçə gün fərqi ilə gecikməsi zamanı hər hansı bir problemdən danışmağa ehtiyac görülmür. Lakin menstruasiyanın gecikmə halları 35 gündən daha artıq hətta 2 -3 ay kimi uzun bir müddətə uzanarsa bu zaman menstruasiya gecikməsi problemindən danışmaq mümkündür.
Menstruasiyanın gecikməsi hansı səbəblərdən meydana gəlir ?
Bu problem meydana çıxan zaman ağıla gələn ilk səbəb qadının hamilə ola bilməsi ehtimalıdır. Menstruasiya gecikməsi problemi ilə üzləşən xanımların ilk olaraq hamilə olub olmamalarından əmin olmaq üçün mütləq həkim ginekoloq müayinəsində olmaları məsləhət görülür. Hamilə olmadıqda isə menstruasiyanın gecikmə səbəbləri aşağıdakı hallar ola bilər.
— Hormonal dəyişikliklər
— Yumurtalıqda yaranan problemlər
— Ağır fiziki və əqli gərginlik
— Həddən artıq zəiflik
— Qaydasız qidalanma