Körpəyə qulluq və analıq kateqoriyası üzrə məqalələr

Körpə əmizdirərkən qəhvə içmək olarmı? Kaffeinin südverən anaya və körpəyə hansı zərərləri ola bilər?
Hamilə olarkən bəzi qidaların qəbulunda məhrumiyyətlər normaldır, deyilmi? Bəs körpə doğulduqdan sonra necə olmalı? 9 aylıq qida qəbulundakı qadağalardan sonra köhnə yemək vərdişlərinə birbaşa qayıtmaq mümkündürmü?
 
Hamilə qadınlar əlbəttə ki, daha təmiz və faydalı ərzaqlar yeməyə çalışırlar. Hətta hamilə olduqlarını bilənə qədər yedikləri yumşaq pendir və suşi onların körpəsinə necə zərər verə bilər deyə təlaşa düşürlər. Amma südverən anaların narahatlığı körpə dünyaya gəldikdən sonra da davam edir.

Körpənizi bərk qidalarla tanış etməmişdən öncə onlar üçün yemək hazırlayarkən və bişirərkən bir neçə qızıl qayadalara riayət etməlisiniz.

Uşaq qidasını təhlükəsiz şəraitdə hazırlayın
Körpənizini yedizdirən zaman gigiyenaya riayət etmək çox mühüm məsələdir. Belə ki, yemək hazırlamamışdan öncə əllərinizi yuyun və yemək hazırlayacağınız masanı təmiz silin. Əgər blenderin təmiz olduğundan əmin olmaq istəyirsinizsə, onun içinə bir az isti su (qaynar olmaz) və bir damla yuyucu vasitə əlavə edin və bir neçə dəqiqə işlədin. Sonra isə axar isti suyun altında yuyun.

Bişirmək üçün istifadə etdiyiniz mətbəx avadanlaqlıqlarının təmiz olduğuna əmin olun, meyvə və tərəvəzləri doğramamışdan öncə bıçaqları və kəsmə taxtasını yuyun.

Ana və ataların körpələrini geyindirərkən fərqində olmadan ən çox etdiyi səhvlərdən biri də körpə üşüməsin deyə qat-qat geyindirməkdir. Qat-qat geyindirilmiş bir körpənin bədəni asanlıqla tərləyərək maye itkisinə məruz qalacaq.

Mütəxəssislərin bu mövzuda tövsiyəsi isə böyük insandan 1 qat daha qalın olmasıdır. Xüsusilə də, daima evdə sabit istilikdə olan yeni doğulmuş körpəyə iki qat geyim geyindirmək kifayət edəcəkdir.

Körpənizi geyindirərkən bunlara diqqət edin!
Əgər uşağınızın üşüdüyünü zənn edirsinizsə, bir ədyal ilə sarıya bilərsiniz.

Körpənizə dükandan şüşə qabda və ya quru şəkildə uşaq yeməyi aldığınız zaman istehsalçıların sizi aldatmasının qarşısını almaq üçün bir sıra faydalı məsləhətlərə riayət edin.

Dənli əsaslı tərkibində buğda olan ərzaqları hətta qutunun və ya şüşənin üzərində “dörd aylı körpəyə uyğundur” yazısı olsa belə almayın. Beləki, tərkibində qlüten olan məhsullar 6 ayınadək körpələrdə bir sıra mədə xəstəliklərinə səbəb ola bilər. Bəzi səhiyyə orqanlarının bu haqda təlimatı olsa da, uşaq qida istehsalçıları bu prinsiplərə riayət etməkdən boyun qaçırırlar.

Şəkərin miqdarını öyrənmək üçün etiketi yoxlayın. Bəzi şəkərlə şirinləşdirilmiş körpə qidaları tamamilə qəbuledilməzdir. Şəkər uşağın immun sistemini boğur. Tərkibində az miqdarda şəkər olan ərzaqlara aldanmayın. Hazır ərzaqların üzərində “şəkər azaldılmışdır” yazısına da aldanmayın.

Uşaq doğulduqdan sonra yeni anaları sual qarşısında qoyan məsələlərdən biri də uşaqlara əmzik verilib-verilməməsi ilə bağlıdır. Çünki əmziklərlə bağlı həkim və valideynlərin fikirləri haçalanır. Bəzi həkimlər əmziyi uşağın ağız və dişlərinə zərərli hesab edir. Analar isə rahatlığına görə əmziyə üstünlük verirlər.

Həkim Mehmet Ali Talay bildirir ki, uşağın əmmə refleksi həyatda qalmaq üçün ana bətnində öyrəndiyi və yuxuda, oyanıq olarkən təkrar etdiyi bir hərəkətdir: "Əmmək uşağı sakitləşdirir. Uşaqlarda əmmə ehtiyacı ən çox ilk 3-4 aylıq ikən çox bəlli olur. Uşağın anaya alışması və əmmə alışqanlığını anadan öyrənməsi üçün doğuşdan sonra bir neçə həftə uşağın əmziklə tanış olmaması əhəmiyyətlidir.

Dünyada elə bir ana yoxdur ki, ana südünün övladı üçün necə mühüm bir nemət olduğunu bilməsin. Bəs hər bir ananın bunu bilməsinə, illər boyunca ana südünün təbliğ olunmasına baxmayaraq, niyə analar hələ də övladlarına süni qida verirlər? Doğum evlərinin divarlarından asılan təbliğat posterlərində ana südünün necə əvəzsiz qida olduğu yazılır, ginekoloqlar, pediatrlar analara balalarını əmizdirməyi tövsiyyə edir, ana südünün mühümlüyü haqqında kitablar yazılır, təşkilatlar təsis edilir.

Hətta süni uşaq qidası istehsal edən şirkətlər belə öz məhsullarını reklam edərkən ana südünün uşaqlar üçün ən sağlam qida olduğunu vurğulayırlar. Niyə bütün bunlar anaları ana südü ilə qidalandırmağa inandırmaq və ruhlandırmaq üçün kifayət etmir?

Gecə tez-tez süd əmmək, yüksək tələbatlı körpələr üçün səciyyəvidir. Bunu, sevimli bir restoranda yeməyə bənzətmək olar. Sakit abu-hava, zövqünüzə yaxşı bələd olan ofisiant, ləzzətli yeməklər və effektiv menecment. Həyat gözəldir! Heç gecə qurmanından incimək olarmı?

Bu problemin həlli yolunu axtarmazdan əvvəl, özünüzdən sual verin, həqiqətənmi gecə əmizdirmələri problemdir? Bu dövr öz-özünə keçib gedəcəkdir. Bir gün, tezliklə, körpəniz daha bütün gecəni süd əmməyəcək və hər ikiniz səhərə qədər yatacaqsınız.

Vəziyyətlər:
*ananın hospitalizə edilməsi
*əmizdirmə ilə uyğun gəlməyən dərmanların qəbulu zərurəti
*ailədə ananın getmək məcburiyyətində olması
*körpə döşü dişləyir və ya zədələyir
*digər gözlənilməz hadisələr.

İlk baxışdan əmizdirməyə davam etmənin mümkün olmaması kimi görünən halların əksəriyyətində, südəmizdirməyə davam etmək və ya vəziyyəti yaxşılaşdırmaq olar:

Körpələrin ilk 4-6 aylarına qədər sadəcə ana südü ilə qidalanmaları, sonra isə mütləq əlavə qidalara başlamaları tövsiyə olunur. Ancaq əlavə qidaların qəbuluna 4 aydan tez başlanmamalıdır. Bunun səbəbi isə körpələrin mədə-bağırsaq sistemi və böyrək funksiyalarının tam formalaşmadığı üçün bu dönəmdə əlavə qidaları qəbul etməyə hazır olmamalarıdır.

Əksinə, əlavə qidalara gec başlandığında isə enerji və zülal qəbulunun az olması ilə əlaqədar infeksiya riskinin artması, dəmir əksikliyi ilə əlaqədar anemiya, vitamin-mineral qəbulunun az olması ilə əlaqədar böyümə-inkişaf geriliyi yarana bilər.

Qəribə də olsa, sizdən körpənizi süddən nə vaxt ayıracağınız barədə özünüzün bu barədə düşündüyünüzdən daha çox soruşacaqlar. Lakin tələsməyin, səbrli olun və bir neçə qaydanı nəzərdə saxlayın:

1. Körpənizi süddən ayıracağınız müəyyən bir gün təyin etməyin.

2. Bilin ki, siz körpənizi süddən zamanı gəldikdə ayıracaqsınız.

3. Yadda saxlayın: körpəni süddən ayırmaq üçün müəyyən bir müddət yoxdur.