Körpəyə qulluq və analıq kateqoriyası üzrə məqalələr

Ögey ana cəmiyyətdə daha çox neqatif xüsusiyyətləri olan, uşaqlara əziyyət verən, mərhəmət və şəfqət hissindən məhrum olan bir qadın kimi qəbul olunur. Buna səbəb həyatda həqiqətən də belə modellərin olması, həmçinin bəzi kinofilmlərdir. Cəmiyyətdəki bu münasibət bəzən uşaqlara da mənfi təsir göstərir. Xüsusilə, yaşı daha böyük olan uşaqlar bu neqatif münasibətin təsiri ilə ögey analarını həmişə “nəzarət altında saxlamağa” çalışırlar.

Məktəbəqədər dövrdə isə uşaqlar məsələyə daha emosional yanaşırlar. Təbii ki, onların ögey anaya qarşı reaksiyaları da emosional olur. Bu prosesin uşaq üçün asan olmadığını da unutmaq olmaz. Çünki uşaq birdən-birə tanımadığı bir adamla tanış olur və üstəlik, bu adam onun çox sevdiyi, bəlkə də ən sevdiyi bir adamın yerini tutur.

Yenicə ana olan xanımların qayğıları da çox olur: həyatda artıq yeni rolun oynanılması, yeni körpə, yeni həyat tərzi. Lakin, bütün bu olanlardan başınızı itirməməli və kitablardan, pediatorlardan yaxud sizə yaxın olan insanlardan məsləhət almalısınız.

Bu yolda sizə ən doğru çıxış yolunu pediatorlar verə bilər. Beləliklə, pediatorların ana olan xanımlara məsləhət gördüyü 3 məsləhət:

Altı ayadək uşaqlara su verilməsi tövsiyyə olunmur. 4 aydan böyüklərə yeməkdən sonra su təklif edə bilərsiniz amma əksərən ehtiyacları olmadığı üçün imtina edirlər və bu normal haldır.

Əlavə qidaya başlamış uşaqlara hər 3 saatda bir yeməkdən sonra 20-30 ml (uşağa görə bu rəqəm dəyişə bilər) su verilməlidir. 1-5 yaşlı uşaqlara 2-3 saatda bir 80-100 ml su vermək lazımdır.

Suyu uşaqlara yeməkdən sonra və ya yeməyin sonuna doğru vermək məsləhətdir. Yemək zamanı və ya yeməkdən əvvəl su içmək mədəni doldurduğu üçün yemək miqdarının azalmasına səbəb ola bilər.

Yumurta sarısı, yağsız qırmızı ət, quş əti, balıq, paxlalar, qoz və kələmin bütün növləri (ağ kələm, gül kələm, brussel kələmi və s.) ana bətnində olan uşağın beyninə müsbət təsir edir.

Kornell Universiteti (ABŞ) alimləri araşdırmalar zamanı aşkar ediblər ki, bu qidalar körpənin zehni inkişafına müsbət təsir edir.

Araşdırmada 26 hamilə qadın iştirak edib. Onların qidalanmasında sadaladığımız məhsulların miqdarı artırılıb. Araşdırma göstərib ki, eksperimentdə iştirak edən qadınların dünyaya gətirdiyi uşaqlarda məlumatı qavramaq sürəti kiçik yaşlardan yüksək olub. Bu isə gələcəkdə İQ səviyyəsinin yüksək olmasına işarə edir.

Tibb işçiləri uzun müddət öz uşaqları ilə bir yerdə yatan valideynlərlə mübarizə aparmağa çalışıblar.
Ekspertlər bunu uşaqlar arasında ölüm riskinin artması ilə əlaqələndirirlər. Lakin Keyptaun Universitetinin əməkdaşı, professor Nils Berqmanın apardığı son tədqiqat pediatrların rəsmi mövqeyini dəyişdirə bilər.

Berqman bəyan edir ki, uşaq üç yaşınadək valideyni ilə yatmalıdır. Müşahidələr göstərir ki, anasının sinəsində yatan körpələr daha çox yatırlar. Bu zaman onların ürəyi stressə üç dəfə az məruz qalır, gələcəkdə isə onlar şəxsiyyətlərarası əlaqələri daha asan qura bilirlər.

Analar çox zaman körpəsinin əmziyi yerə düşdükdə avtomatik olaraq yumağa imkan olmadıqda onu öz ağızlarına salaraq təmizləyib, yenidən körpənin ağzına qoyurlar.

Çoxlarına gigiyenik görünməsə də, əslində mütəxəssislərin fikrincə bu uşağın sağlamlığı üçün xeyirlidir, onun immunitetini möhkəmləndirir.

Bu istiqamətdə aparılan araşdırmanın nəticəsi Sietldə keçirilən «Allergiya, astma və immunologiya» konfransında açıqlanıb. Alimlər 128 ana arasında uşaqların əmziklərini necə təmizləmələri ilə bağlı sorğu keçiriblər. Onlardan əmziyi qaynar suda, qabyuyan maşında, axar suda sabunla və yaxud da ağızları ilə təmizlədiklərini soruşublar.

Körpələr əmizdirilməyə hazır olduqlarını müxtəlif əlamətlərlə bildirirlər. Körpənizin hərəkətlərinə fikir versəniz əmizdirmə prosesi hər ikiniz üçün asan və uğurlu olar, həm də bu prosesdən ikiniz də razı qalarsınız.

Körpənizin ac olduğunu anlamaq üçün heç də ağlamağını gözləməyin. Ağlamaq körpənin ac olduğunu bildirmək üçün əl atdığı ən sonuncu vasitədir.

Körpənin ac olduğunu göstərən əsas əlamətlər aşağıdakılardır:

• Oyanıqlıq
• Yumşaq səslər çıxarmaq
• Ağız gəzdirmək (dodaqları yalamaq, dili bayıra çıxarmaq)
• Döşə sarı can atmaq (başını döşə tərəf çevirmək və ağzını açmaq)
• Əlini ağzına aparmaq
• Yavaş-yavaş ağlamaq və getdikcə daha da güclənmək

Siz də körpənizi günəşdən, ağcaqanaddan qorumaq üçün arabasının üzərinə tülbənd örtürsünüz? Bunu qətiyyən etməyin!

Bir çox ana uşaq arabasının üzərinə tülbənd örtür və bununla uşağı qoruduğunu düşünür. Ancaq isveçli həkimlərin fikrincə, arabanın üzərinə tülbənd atmaq istiliyi qat-qat yüksəldərək, ani körpə ölümü sindromu riskini artırır.

Uşaq həkimi Svanet Norgren nazik tülbəndin belə, hava sirkulyasiyasını əngəlləyib içəridə istiliyə səbəb olduğunu açıqlayıb.

Doqquz ay uşağın həsrətlə dünyaya gəlməsini gözlədikdən sonra gənc anaları düşündürən yeganə şey uşağın qidalanması olur. Körpə uşağın istədiyi isə isti ana qucağıdır. Yenidoğulmuş uşaq müdafiəsiz, köməksiz və tamamilə öz anasından asılı olur.

Bəs nə etmək lazımdır?
Bu sual bütün anaları düşündürür, amma öz övladının ana südü ilə doyuzdurmaq istəyən ana, bu sualı ağlına da gətirmir və körpəsinə ana südü verir.

Anasının döş giləsini ağzına alan körpə isə həvəslə özünü doyuzdurmağa başlayır. Hətta qısa müddət keçdikdən sonra ana qucağına körpəsini aldığı zaman uşaq özü həvəslə döşü axtarıb tapır. Ana südü ilə qidalanma uşağın sağlam böyüməsinin sığortasıdır.

Hamiləlik müddətində körpənin sağlam dünyaya gəlməsi üçün nələr etməli olduğunuz barəsində hər yerdə danışılır. Ancaq ən vacib olan körpənin zehni inkişafıdır və ümumilikdə bu barədə çox az məlumat verilir.

Mütəxəssislər irsi genlərin körpənin zəka səviyyəsini təyin edən ən əhəmiyyətli fakt olduğunu deyirlər. Ancaq buna baxmayaraq, ana namizədlərinin bu inkişafa töhfə verməsi də mümkündür. Körpənizin beyin gücünün inkişafı üçün aşağıdakıları edə biləsiniz: