uğur psixologiyası kateqoriyası üzrə məqalələr

Benoit Lekomte 1988-ci ildə Amerikada yaşayan fransız vətəndaşı olub. O, 80 günə 5980 km üzərək Atlantik okenanı keçmişdir. Lekomte professional idmançı deyildi. O, hava limanı işçisi idi.

Bəs bütün yolu onu motivasiya edən nə idi?

Lekomte bunun üçün 6 il məşq etmişdi. O, bunu xərçəngdən dünyasını dəyişən atasının şərəfinə və eyni zamanda xərçəng xəstəliyinin araşdırılması və müalicəsinə dəstək üçün pul yığmaq məqsədi ilə etmişdi. Benoit artıq 175.000 dollardan çox pul toplamışdır.

Atlantik okeanını keçərkən o, gün ərzində 6 saat suda dayanırdı və 7.5 metr radiuslu maqnit sahələr ona köpək balıqlarından qorunmağa yardım edirdi. O, gün ərzində 9000 dən çox kalori itirirdi və buna görə 4 saatlıq yemək yeməli olurdu, və həmçinin bir çox çətin maneələrlə — 8 dəfə tufanla və dəhşətli qasırğalarla üzləşmiş, 6 metr hündürlüyündə olan dalğalardan keçməyi bacarmışdır.

Dəhşətli təbii hadisələrlə üzləşməsinə baxmayaraq, 80 günə 5980 km üzən bu şəxs, sizcə, dəli idi? Xeyr, əlbəttə, o, dəli deyildi. O, ən güclü motivasiyaya sahib idi: sevgi, mənəvi bağlılıq – o, atasına dərin hörmət bəsləyirdi. O, atasının arzusunu yerinə yetirdi. O, öz xəyallarını gerçəkləşdirdi və sevgilisinə evlənmə təklifi etdi.

Siz Atlantik okeanından keçə bilərsiniz?

Mən soruşmuram ki, sən bunu istəyirsən? Mən deyirəm ki, sən istəsən bunu bacararsan, özün üçün, öz arzularına, məqsədinə çatmaq üçün edə bilərsən

Bu bir faktdır ki, bizi nəyin motivasiya edə biləcəyini hələ də kəşf edə bilməmişik. Ben Lekomtesin etdiyi ağlasığmaz olsa da, o öz motivasiyasını tapa bilmişdir.

Bəs sən məqsədinə necə çatırsan?

Ben Lekomtenin dediyinə görə, o, yalnız səyahətin dadını çıxarır və onun daha çox faydalarına fikir verir, ağrılara yox, onsuzda, gündəlik həyatda bir çox çətinliklərlə üzləşməli olur.

Daha çox yorucu idman növləri olan asta qaçış, marafonda qaçmaq, üzgüçülük, dağa dırmaşmaq, tenis, xizək sürmə və s. haqqında düşün. Belə idman növləri ilə məşğul olan zaman biz ancaq yorğunluq, ağrı- acı, əzab-əziyyətə fikir veririk. Buna SON vermək lazımdır!

“Bizim hamımız, onsuzda, bu iki şeydən birinin dərdini çəkməliyik: nizam-intizam dərdi və ya peşmanlıq və məyusluq dərdi” – Cim Ron

Riskli yaşamaq nə deməkdi?

Riskli yaşamaq — yaşamaqdı. Kim risk eləmirsə yaşamır. Risk həyata dad verir. Əsl həyat təhlükələrlə dolu həyatdı. Təhlükəsiz həyat mənasızdı.

Təhlükəsizliyə can atmaq insan həyatını tərpənməz bataqlığa döndərir. Belə insanın enerjisi çıxış tapmır, içəridə qalır və o narahat yaşayır. Heç kim başına nələr gələcyini bilmir. Gələcək bəlli deyil. Buna görə də çox adam riskdən qorxur. Daha rahatı məlumlarla qane olmaqdı. Bildiklərinlə kifayətlənməkdi. Yeniyə can atmamaq insanlara görə adamı təhlükədən qoruyur. Amma bu həm də həyatdan uzaq salır adamı. Çünki həyat hadisələr toplusudu. Nə qədər çox hadisə baş verirsə bir o qədər zəngin həyat yaşayırsan. Hadisə azlığı həyatın statik vəziyyətə olmasının göstəricisid. Bu halda niyə yaşayırsan? Mənası nədi? Həyatdan qorxmaq olmaz. qorxsan belə riskə atılmalısan. Əks halda cansıxıcı, darıxdırıcı bir yaşam gözləyir səni. Hər dəqiqə nəsə istəyirsən, nəsə arzulayırsan, amma nə istədiyini bilmirsən. Bu macərasızlıqdı, stabillikdi, köhnəliyin təkrar-təkrar yaşanmasıdı. Bu, insanı dəli edə bilər. Çünki insan enerji mənbəyidi. O enerjisini buraxmalıdı, xərcləməlidi. Eynilikdə bu mümkün deyil. Risksiz olmur.

Pulu cəzb etmək üçün fikrinizi varlı həyata yönəltməlisiniz. Əgər siz həmişə pul çatışmazlığından şikayət edirsinizsə, varlı ola bilməyəcəksiniz. Çünki, siz ancaq pulun azlığı haqda düşünürsünüz. Fikrinizi pul çatışmazlığında cəmləməklə pulunuzun kifayət etmədiyi hallarla daha çox rastlaşacaqsınız. Bu haqda arzunuza çatmaq üçün yalnız varlı olmaq haqqında düşünmək lazımdır.

Siz öz fikirlərinizlə yeni bir siqnal verməlisiniz və bu fikirlər təsdiq etməlidir ki, sizin hal – hazırda kifayət qədər pulunuz var. Təsəvvürlərinizə müraciət etmək və kifayət qədər pulunuzun olduğunu düşünmək mütləqdir. Bu, belə bir maraqlı məşğuliyyətdir! Çoxlu pula malik olduğunuzu təsəvvür etmək belə, özünüzü yaxşı hiss etməyinizə səbəb olacaq. Əhvalınız da yüksəldiyi üçün pul sanki, həyatınıza axmağa başlayacaq.

1983-cü ilin 4 dekabrı Avstaliyanın Brisben şəhərinin xəstəxanaların birində bir oğlan uşağı dünyaya gəlir. O doğulanda həkimlər təşvişə düşmüşdülər. Bu xəbəri valideyninə necə çatdıracaqlarını düşünürdülər. Doğuş stolunda olan ananın hələ ki, heç nədən xəbəri yox idi. Həkimlər atanı çağırıb hər şeyi dedilər və uşağı ona göstərdilər. Şoka düşən ata arvadına nə deyəcəyini düşünürdü. Onun yanına gəldi. Gözlərinə baxmağa cəsarət etmədən yalnız bir söz deməyə gücü çatdı: «Bizim oğlumuz çox gözəldir...»

Nik adını qoyduqları bu oğlanı gənc ana dörd ay qucağına ala bilmir, əmizdirməkdən imtina edir. Ancaq uşaq böyüdükcə həyata «dördəlli» sarılırdı. Hətta yeriməyə cəhd edirdi. Sadəcə bir balaca dayaq rolunu oynayan ayağı sayəsində. Sonralar o, bu ayağını əl kimi istifadə edir, hətta hovuzda belə üzə bilirdi. Nikin bu inkişafı ailəsinin onunla bağlı ümidsizliklərini tamamilə unutdururdu. Evdəki bir çox texnikalar, hamamda tuş, demək olar ki, hər şey Nikin onlardan rahat istifadə edəcəyi vəziyyətdə quraşdırılmışdı. O, yazmağı bacarır, kompüterdən istifadə edir, ağlı ilə hamını heyrətləndirirdi.

Ancaq məktəbdə hər şey o qədər də asan olmadı. Nik uşaqlarla dil tapmaq, onlara özünü qəbul etdirmək üçün çalışırdı. Təbii ki, bir gün ümidləri tükəndi. Və bu dünyada hamıya yük olduğu qərarına gəldi. Vannada çimərkən suyun altına girib, özünü boğmağa cəhd etdi. Amma son anda fikrindən daşındı. Axı atası, anası, bacısı, qardaşı onu çox sevirdilər. Onlara bu acını yaşatmağa dəyərmi?!
Məhz bundan sonra o, gələcəyi barədə düşünməyə başladı.

Hər insan həyatında ən az bir dəfə rədd edilmə vəziyyətiylə qarşı-qarşıya qalır. İstədiklərini əldə edənlərlə, edə bilməyənlərin arasındakı fərq, istəklərinə çatanların özlərinə və etdikləri işlərə inanmaları və sınamaqdan əsla və əsla imtina etməmələridir. Tarixdəki məşhur adların əldə etdiyi uğurların arxasında bir çox rədd cavabı almalarına qarşı səylərini eyni əzmlə davam etdirmələri durur. Onsuz da rədd cavabına məğlub olanları tarix də ağılından çıxarmışdır.

İlk çağın məşhur natiqlərindən Demosfen ilk dəfə xalq qarşısında danışmağa başladığında, xalq ona qəhqəhələrlə gülmüş və kürsüdən uzaqlaşdırmışdı. Kəkələməsinə baxmayaraq içində böyük bir natiq olma arzusu daşıyırdı. Çox çalışdı, ağzına dəniz sahilində tapdığı çaylaq daşlarını qoyaraq danışma məşqləri edərək özünü inkişaf etdirdi. Və sonunda dünyanın ən böyük natiqlərindən biri olmağı bacardı.

Əgər komanda hər zaman motivasiyalı olsa müvəffəqiyyət qazanmaq daha asan olar. Motivasiya komanda yaratmağın və effektiv komanda işinin təməl hissəsidir. Komandanı daima motivasiyada saxlamaq istəyirsənsə, aşağıdakı məsləhətlərdən istifadə edə bilərsən :

1. Qarşıya aydın məqsədlər qoy
Qarşıya aydın məqsədlər qoyulması iş fəaliyyəti ilə əlaqələndirilməlidir və motivasiyanın əsas mənbəyidir – bu işə olan maraqla bağlı yaranan motivasiyadır. Aydın və xüsusi məqsədlər daha çox məhsuldar olmağa və daha yaxşı komanda işinə səbəb olur. Buna görə də istənilən anlaşılmazlıqdan boyun qaçırmaq məqsədilə işin tamamlanması üçün komandanın qarşısına son tarixlə birgə aydın məqsədlər qoy.

Hər şey səninlə başlayır! İnsanın gücü içindən gəlir!

O şanssız doğulanlardandı: həm zənci, həm qadın, həm yoxsul idi.

Xidmətçi bir ana və mədənçi bir atanın uşağı idi. Evli olmayan ana və atası, o doğulduqdan sonra ayrıldı. Anasının yanında yoxsulluq içində böyüdü. Əmisi oğlu, əmisi və bir ailə dostunun təcavüzünə uğradı.

Yaşadığı problemlər görə bir neçə dəfə evdən qaçdığı üçün anası onu atasının yanına göndərdi. Təqaüdlü olaraq universitetdə oxuyarkən bir tərəfdən də yerli radio kanallarında işə başladı. 'Ağ kişilərin suveren olduğu bir sahədə, cüssəli bir zənci qadın' olan Oprah'a, heç kimsə şans vermirdi. Lakin o, buz qıran gəmi kimi irəlilədi.
Onlarla önmühakiməni məhv etdi. Özünü isbat etməsi 10 ilini aldı. Yerli bir kanalda müxbir kimi işə başladı. Addım-addım yüksəldi. İllər sonra ölkə səviyyəsində yayımlanan «The Oprah Winfrey Show»un təqdim etməyə başladı.

Böyük səs gətirən proqram sayəsində bir çox mükafat qazandı, ilk milyarder zənci qadın oldu. O qazanıb- itirərək irəlilədi. Onun müvəffəqiyyətindən çıxacaq dərs budur: İnsanın gücü içindən gəlir. Hər qazananda bir şeylər itirərsən, hər itirdiyində bir şey qazanarsan. İdealın yüksəlmək, irəli getmək olsun.

1. Düzgün cavab mövcud deyil.
İndiki dünyanı fərqləndirən cəhət düzgün cavabların mövcud olmamağındadır. Heç kim düzgün cavabı bilmir. Beləliklə, heç kim biznes qurmağın hansı yollarının düzgün olduğunu bilmir, sadəcə uğurlu və ya uğursuz cəhdlər var. Siz sadəcə heç kəsin ağlına gələ bilməyəcəyi cavabı taparaq fərqlənə bilərsiniz.

Məsələ bundadır ki, insanlar dəyər verildiyi işlərlə məşğuldular. Və indi  düşünmə, analiz etmə və nəticə çıxartmaq qabiliyyətinə dəyər verilir. Real həyatda cavabı bilmək mənasızdır. Siz qepotiza qurub onu sübut etməyə çalışacaqsınız sonra bu qepotizaya uyğun model yaradıb onu həyata keçirəcəksiniz.

2. Əsas insanlardır!
Bütün resursların arasında ən vacibi insandır. Məsələn, Yaponiyanı götürək. Yaponiya bir adada yerləşən və heç bir təbii resursları olmayan bir ölkədir. Amma bu dövlətin 120 milyona yaxın insanı var ki, onu dünya iqtisadiyyatında 2-ci ən güclü dövlət edib. Beləlikə, əgər şirkətin güclü resursları yoxdursa, ona irəli getmək üçün yaxşı işçilər kifayətdir.

Bizim hamımızın həyatımızda müəyyən istəkləri var, problem isə bu istəklərə çatmaqdır. Məqsədə çatmaq həmişə asan deyil, bəs burada hansı hiylələr var? Burda bir neçə fikirlər olsa da, bu suala cavab tapmaq heç də asan deyil:

1. Özünə inam
Əgər sən bu postu oxuyursansa, tezliklə bunun gerçəkləşdiyini görəcəksən. Mən həyatda nəyəsə nail olmaq üçün özünə və öz bacarığına inanmaq faktını kifayət qədər vurğulaya bilməyəcəm. Özünə inam hər şeyə başlamaq üçün bir açardır. Biznesə təkcə işini sevməklə başlaya bilməzsən, eyni zamanda, özünə inanmaq da lazımdır. Bu hansısa başlanğıc üçün irəliləyişdir. Bizim əksəriyyətimiz bunu yemək bişirmək, maşın sürmək, universitet dərslərini hazırlamaq kimi adi şeylərə aid edirik.

2. Məqsədə çatmağın yolunu fikirləşmək
Əgər müəyyən bir məqsədə çatmaq üçün çalışırsansa, əvvəlcədən planlaşdırma vacibdir. Məqsədlərə nail olmaq üçün lazım olan hər bir addımı təsvir etmək vacibdir. Bu addımları təsvir elə və bir anlıq onları gözünün qarşısına gətir. Bu həm planlaşdırmanın çox asan bir yoludur, həm də məqsədə çatmaq üçün heç nəyi unutmamağa kömək edir. Öz addımlarınızı düşündükcə siz məqsədə çatmaq üçün nələrə ehtiyacınız olduğunu görəcəksiniz. Vaxtı gələndə siz bu addımları edəcəksiniz, çox güman ki “déjà vue”(artıq görüldü) deyəcəksiniz və bu bir vaxtlar təsvir etdiyiniz faktlardan gəlir. Mən hər gün yatmağa getməzdən əvvəl belə edirəm.

Uzun və sıxıcı bir gündə motivasiyaya ehtiyac varsa, sağlam bir yemək, istirahət və bir az da əyləncə əhvalı yüksəltməyə və motivasiyanı gücləndirməyə yetərlidir. Əhvalı və enerjinizi artırmağa şokolad dadmaq, yasəmən qoxulu otaqda yatmaq və istirahət etmək, sevgi dolu olmaq, qızartma balıq yemək, boş vaxtlarda gülməli filmlərə baxmaq da effekt verir.

Qadınların xoşuna gələn manikür işi motivasiyanı gücləndirən amillərdəndir. Çay içmək də faydalıdır. Qan dövranına xeyri vardır.  Təbiətlə vəhdətdə olmaq da önəmlidir. Ekzotik meyvələrdən dadmaq, boş vaxtlarda yoldaşlarınız və ya rəfiqələrinizlə gəzintidə olmaq əhvalı yüksəldən cəhətlərdən hesab olunur. Gözəl bir yuxu və istirahət yenidən motivasiyanı bərpa edən amillərdən biridir.

Sıxıldığınız hallarda fasilə edin. Bu sizin hadisələrə fərqli perspektivdən yanaşmanızı təmin edəcək. Məsələn, həyat yoldaşınızla hər hansı probleminiz var və ya işdə hansısa çətinliklərlə qarşılaşmısınız, ani reaksiyalardan qaçın, fasilə edin, ətraflı şəkildə düşünün və sonra hərəkətə keçin. Bununla yanaşı, davamlı şəkildə çalışmayın, fasilə etməyi bacarın. Baltanızı tanımadan yeni odunlar kəsməyə hazırlaşmayın.