böyük musiqiçilər kateqoriyası üzrə məqalələr

Bedrjik Smetana (02.03.1824 — 12.05.1884)

Ecazkar səsi ilə hamını heyran qoyan, şaqraq zəngulələri ilə bülbülləri susduran və buna görə də xalq tərəfindən Bülbül adlandırılan sənətkarın əsl adı Murtuza Məşədi Rza oğlu Məmmədov olsa da, Azərbaycanda və onun hüdudlarından çox-çox uzaqlarda elə «Bülbül” kimi tanınıb.

Rubrikamızda vaxtilə Azərbaycanda məşhur olmuş adlı-sanlı simalar barəsində arxivlərimizdə toz basmış materiallara işıq salınacaq. Tariximizdə iz qoymuş bu şəxslər bəlkə də yaşlı nəslin yadından çıxmayıb, amma orta və gənc nəsil onlar haqqında ya çox az bilir, ya da məlumatlı deyil.
Bu səbəbdən də arxivlərdə qorunan materialların dərc olunması kimlər üçünsə gərəkli sayıla bilər.
Azərbaycanın görkəmli opera ifaçılarından biri olan Vasili Alekseyeviç Nikolskinin səhnəyə gəlişi bir çox vokal ustaları kimi sovetləşmədən öncəyə  təsadüf edib.

Azərbaycan bəstəkarlıq məktəbi yaranan zaman dünya musiqi sənəti artıq vahid üslub diqtəsindən çıxmışdı. Iyirminci yüzillik cox səviyyəli və coxqütblü bəstə sistemləri, yazı texnikaları mərhələsi idi. Əvvəlki əsrlərin ənənələri və musiqi informasiyası – qədim polifoniya ustalarının maraq obyektinə cevrilərək yenidən fəal ifacılıq həyatına qədəm qoyan əsərlərindən tutmuş postimpressionizmə, ekspressionizmə, neoprimitivizmə və s. müxtəlif təbiətli və məntiqli üslub şaxələri çulğaşaraq qəribə bir rəngarənğlik yaradırdı. Bəstə texnikasında ənənəvi funksional əsaslarda dayananlarla bu əsasların özünü buxov kimi qəbul edib ondan yaxa qurtarmaq istəyənlər arasında radikal qütbləşmə gedir.

Bəstəkar, alim və pedaqoq Oqtay Rəcəbov. Bu görkəmli sənətkarın yaradıcılığı ilə tanış olanda qürur hissi keçirməmək olmur. O, həqiqətən Azərbaycanın mədəniyyətini, musiqisini dünyaya tanıdan sənətkarlardandır. Parlaq istedad sahibi olmaqla bərabər, həm də zəhmətkeş sənətkardır. Bəstəkar kimi daim axtarışda olub, bir-birindən gözəl mahnılar bəstələyib.
“Anam Azərbaycan” (sözləri Adil Babayevin), “Nəğmələr” (sözləri Bəxtiyar Vahabzadənin), “Necə unudum səni?” (sözləri Zivər Ağayevanın), “Zəfəran” (sözləri Nüsrət Kəsəmənlinin), “Daha nə istəyirsən” (sözləri Famil Mehdinin) və sair mahnılar dillər əzbəridir.

Musiqi dünyasına adını qızıl hərflərlə yazdıran görkəmli sənətkarın həyat yolu və qeyri-adi yaradıcılığıbizə nə deyir ?!

D.D.Şostakoviç 1906 — cı ildə Peterburqda anadan olmuşdu. Onun valideynləri mütərəqqi dünyagörüşü, geniş bilik dairəsi ilə seçilərdilər. Gələcək bəstəkarın atası kimyaçı, anası isə pianoçu idi. Onların evində tez-tez maraqlı musiqi axşamları keçirilirdi. Şostakoviçin musiqi istdadı özünü tez biruzə vermişdir. Kiçik Dima əsərlər bəstələməyə cəhd göstərirdi. Ailə inqilabı böyük rəğbətlə qarşılayır.

Filmlərdə, radiolarda, verilişlərdə və reklamlarda… onun musiqiləri hər yerdə eşitmək mümkündür.

İtalyan bəstəkar və pianoçu Ludovico Einaudi 23 noyabr 1955-ci ildə Turində dünyaya gəlmişdir. Onun atası Gulio Einaudi məşhur nəşriyyatçı, babası Luigi Einaudi isə İtaliya Respublikasının prezidenti idi.

Minimal musiqi janrının kralı piano üzrə ilk dərslərini anasından almışdır. Ludovikonun ilk albomu Le Onde 1996-cı ildə işiq üzü gördü. Onun əsərləri hər zaman qəlbləri fəth edir, performansları anşlaqla keçir.