Xarici ölkələrin maliyyə-kredit sistemi kateqoriyası üzrə məqalələr

Italiyanın bank sistemi müasir mərhələdə güclü dağınıqlığı ilə xarakterizə olunur. Italiya banklarının heç biri Avropanın iri banklarının onluğuna daxil deyil. Itali­yanın üç iri bankının payına yerli bazarın cəmi 20%-i düşür. Bu bank­ları heç sistemyaradıcı banklar da adlan­dırmaq olmaz. Bunlar 2000-ci ildə birləşmə nəticəsində yaranmış IntesaBCI, 2001-ci ilin oktyabrında yenidən təşkil olunmağa başlamış UniCredito Italiano və SanPaolo IMI banklarıdır.

Avropa Birliyi ölkələrinin vahid pul sistemini tən­zimləyən ilk maliyyə müəssisəsi Avropa valyuta institutu idi (AVI). AVI 1994-cü ildə yanvarın 1-də fəaliyyətə başlamışdır. Maastrixt müqaviləsinə uyğun şəkildə yara­dılmış Avropa valyuta institutu Frankfurt-Mayndakı mənzil qərargahı ilə Avropa valyuta əməkdaşlıq fondunu əvəz etdi. AVI-nun əsas vəzifələri aşağıdakılar idi:

• AB-yə üzv ölkələrin mərkəzi banklarının monetar siyasətlərinin koordinasiyası;


• Avropa valyuta sisteminin fəaliyyətinə nəzarət;


• Avropa mərkəzi banklar sisteminin təşkilinə və vahid valyutaya-avroya keçidə hazırlıq;


• ümumavropa hesablaşma sisteminin effektivliyinin yüksəldilməsi;


• mərkəzi bankların statistikasının unifikasiyası;


• bankların arzusu ilə rəsmi valyuta rezervləri ilə idarəetmə.

Böyük Britaniya və Şimali Irlandiya Birləşmiş Krallığı dünyanın ən inkişaf etmiş ölkələrindəndir. Sahəsi (Böyük Britaniya adası, Irlandiya adası şimali –şərq hissəsi, Men adası və Normand adaları) 244 min kvadrat km-dir. Əhalisi 56,1 milyon nəfərdir. Əhalinin 80%-i ingilislər, 15%-i şotland­lar, uelslilər və irlandiyalılardır.

Ölkənin mərkəzi bankı – Italiya Bankı 1893-cü ildə aşağıdakı üç bankın qovuşması nəticəsində yaranmışdır: Banko Nazionale Renio, Banko Nazionale Toscana və Banko Toscana di Credito per le nazionale induatrie. Hal hazırda Italiya Bankı 1910-cu ilin Emissiya bankları barədə Qanunu və 1936-cı ilin Italiya Bankı haqqında Akt əsasında fəaliyyət göstərir. Sonuncu sənədə əsasən, Ban­ka son mərhələnin kreditoru statusu verilmişdir («banklar bankı»).

Yaponiyanın iqtisadi münasibətlər sisteminin for­malaşması IV –VI əsrlərdə Çin və Koreya inkişaf mo­del­lə­rinin güclü təsiri altında baş verirdi. Yapon sivili­za­si­yasının təmə­linin qoyulmasında şahzadələr Setoku –taysi və Karu xüsusi rol oynadılar. Onlar dövlətin ümumi çinləşməsi yolu ilə iqtisadi və siyasi quruluş mexanizmini ardıcıl surətdə dəyiş­dir­mişlər. Belə ki, 604-605-ci illərdə yapon qanunlarının birinci külliyatı yaradıldı.

Italiyada bank işi Romada meydana gəlmiş və yunan bank işinə bənzər şəkildə təşkil olunmuşdur. Artıq bizim era­dan əvvəl III əsrdə pul əmanətlərinin qəbulu, pul vəsait­lərinin köçürülməsi, sadə və ipoteka borclarının verilməsi, hərracların təşkili və həyata keçirilməsi kimi əmə­liyyatlar aparan argen­ta­rilər və ya menzarilər yaran­mışdır. Makedoni­ya­dan Herkules sütunlarına qədər əra­zidə əməliyyat aparan Opiyev və Iqnasiyev evləri daha məşhur idi. Bank işinin daha böyük inkişafı orta əsrlərin sonunda və Intibah dövründə Venesiyada və Flo­ren­siya­da baş vermişdir.

Yaponiya Bankı 1882-ci ildə 30 illik müddətə, öz banknotlarını buraxan böyük sayda şəxsi bankların əmələ gətirdiyi inflyasiyanın qarşısının alınması üçün yara­dıl­mış­dır. Sonra bankın fəaliyyət müddəti daha 30 ilə uzadılmış, 1942-ci ildə isə qanun qəbul edilmişdir. Bu qanuna görə, Yaponiya Bankı hökumət tərəfindən nəzarət olunur, maliyyə naziri isə bankın qanuni aktlarını müstəqil şəkildə də­yişmək hüququnu əldə edirdi. 1949-cu ildə Siyasi şura yaradıldı. Siyasi şura döv­lətin monetar tənzimlənmə sahəsindəki maraqlarını müəy­yənləşdirməyə başladı. 1979-cu ildə Bank haqqında qanun modernləşdirilmiş, Mərkəzi bank isə uzunmüddətlilik statusu qazanmışdır.

Ikinci dünya müharibəsindən sonra Yaponiyanın bank sistemi Amerika sisteminin nümunəsi üzrə, yüksək ixtisas­laşma səviyyəsi ilə qurulurdu. Indiki zamanda Yapo­niyanın kredit sistemini təşəkkül tapmış sistem he­sab etmək olar. Bu sistemə Yaponiya Bankı, kommer­siya bankları və digər kredit-maliyyə institutları daxildir.
Kommersiya bankları bir neçə kateqoriyaya bölü­nür­lər.

Italiya öz iqtisadi inkişafına görə dünyanın aparıcı sənaye dövlətlərinin «böyük yeddiliyini» qapayır. Adambaşına ÜDM göstəricisi İtaliyada 39900 dollardır(nominal) Avropada iqtisadi cəhətdən dördüncü,dünyada isə 7-ci ən böyük  ölkə İtaliyadır.Düünyada ilk 10 ən böyük məhsul ixracatçısından biri də İtaliyadır. Buraada həyat səviyyəsi hətta ABŞ,Almaniya və s. ölkələrdən də bəzi sahələrdə üstündür.Ən çox şərab ixrac edən,ən böyük turizm regionlarından olan,dünyada 4-cü ən böyük qızıl-valyuta ehtiyatı olan İtaliya Avropada 5-ci ən böyük avtomobil istehsalçısıdır.

Almaniyanın vergi sistemi bir neçə mərhələdə forma­laş­mışdı. 1871-ci ildə Almaniya imperiyasının yara­dıl­ma­sın­dan sonra bütün əsas birbaşa vergilərin müəy­yənləş­di­rilməsi impe­ri­ya­ya daxil olan dövlətlərin (indiki torpaqların) səlahiyyəti çərçivəsində idi. Imperiya isə yalnız istehlak mal­larına qoyulan gömrük vergilərini və rüsumlarını müəyyən­ləşdirmək hüququna malik idi: tütün, pivə, araq, şəkər, duz. Vergi ödəmələri struk­turun­da son istiqaməti 1879-cu ildə Almaniyanın birinci reyxskansleri Otto Bis­mark müəyyən­ləş­dirdi və vergi yükünün gəlir­lərdən isteh­laka (xərclərə) keç­məsini tələb etdi.