Düşündürücü hekayələr kateqoriyası üzrə məqalələr

1942-ci il idi....üç yoldaş neçə ay idi ki, Venesuelada almaz axtarırdı.Xeyli yol getmiş almaz tapmaq ümidi ilə minlərlə daş yığmışdılar.Ancaq yenə də zəhmətləri bəhrə verməmişdi.Onlardan biri RAFAEL SOLANO qurumuş çayın yatağındakı qayanın üstündə oturaraq yoldaşlarını yanına çağırdı:«mən artıq bu işdə yoxam»-dedi -«irəli getməyin də bir  mənası yoxdur.Bu daşa baxın bu bəlkə də tapdığımız 999 min 999-cu daşdır.Ancaq arasında bir dənə də almaz yoxdur.Bir daş da tapsam milyonuncu olacaq.Ancaq nə fayda?mən artıq gedirəm».İki yoldaşdan biri istehza ilə: «heç olmasa o milyonuncu daşı da tap sonra get»-dedi.Solano zarafata zarafatla cavab verərək «olsun»-dedi və yorgun gözlərini yumaraq əlini yaxınlığdakı daş yığınına uzatdı.Yumurta böyüklüyündə bir daşı götürərək :«Budur dostlar»-dedi-«bu da milyonuncu daş.Məndən bu qədər.....»Ancaq tapdığı daş çox ağır idi.Arxayın olmaq üçün  daşı bir neçə dəfə yoxladı: «Bu adi daş deyil.bu doğurdan da almazdır!»-dedi.Çox keçməmiş nyu-yorklu bir zərgər RAFAEL SOLANOya tapdığı bu milyonuncu daş üçün yüz  minlərlə dollar verdi.Sonralar isə bu daşa «xilaskar» adı veriləcək və o dünyada tapılan ən saf və ən böyük almazlardan biri kimi məhşurlaşacaqdı...............P.S.HƏYATIMIZDA DA BELƏDİR.BƏLKƏ SONUNCU ŞANS BİZƏ DAHA YAXIN OLANDIR.UZAQDA AXTARDIĞIMIZ XOŞBƏXTLİK BİZİM LAAP YAXINLIĞIMIZDADIR.BİZİM ÜÇÜN ƏN DƏYƏRLİ «ALMAZ»IMIZ SEVDİKLƏRİMİZDİR VƏ İÇİMİZDƏ BÖYÜTDÜYÜMÜZ SEVGİ.......MİLYONUNCU BELƏ OLSA ÜMİD HEÇ VAXT ÖLMÜR...ÜMİD ÖLƏRSƏ SABAHDAN UZAQ QALAR İNSAN.......ƏSLA İÇİNİZDƏKİ SEVGİNİN ÜMİDİN ÖLMƏSİNƏ İMKAN VERMƏYİN........

— Dünyada nə var nə yox?
— Heç nə yoxdu...amma ölüm var!

Dünyada istisnası olmayan yeganə qanun ölüm qanunudur. Gətirən – hər bir varlıq ölümü mütləq dadacaq – aparacağam deyir. Bəli, gələnin gedənini çooox görmüşük amma gedənin gələnini görən olmayıb hələki. Çünki ölüm haqdı. Bəlkə də elə buna görə qədim Çin mütəfəkkiri Konfutsi — İnsanları nə üçün öldürürsünüz, bir az gözləyin, onsuz da öləcəklər, deyirdi.

Ölüm o qədər aydın və hətmi bir hadisədir ki, Allah Qurani-kərimdə mən həyatı olduğu kimi, ölümü də yaratdım deyir — Ölümü də bir yaradılış sayır. (Mülk 2.)

Ölüm hər hansı bir canlı varlığın (insan, heyvan və ya bitki) həyat fəaliyyətinin sona çatmasıdır. Ölümlər bir neçə cür olur. Onlardan biri bioloji ölümdür. Ağır xəstəliklərdən əziyyət çəkən insanların bioloji ölümü uzun müddət davam edə bilir. Bu müddət bir neçə dəqiqədən və ya bir neçə aydan ibarət ola bilər. Bioloji ölüm zamanı insan orqanizmindəki bütün orqanlar öz funksiyasını bir-birinin ardınca itirir. İnsan tam səssizləşir və hərəkət etmir...

“Yalançı ölüm” də ölümün başqa bir növüdür. Bu zaman adamın ürəyi birdən-birə dayanmır. Yalançı ölüm qanda zəhərlənmə, travma, donma, elektrik vurması zamanı özünü göstərir. Belə ölmüşlərin yenidən həyata qayıtma şansı olur bəzən…

“Yetimlə xoş davranmaq, ona qarşı haqsızlıq etməmək Allaha xoş gedər”, — deyiblər. Çünki hər kəs də öz səlahiyyəti altında olan yetim üçün Allah qarşısında hesab verməli olacaq. Cəmiyyət inkişaf etsə də, min il əvvəlki ağrılar bu gün də eyni ağırlığı ilə yaşanmaqdadır. İnsan üçün dəyişməyən duyğular var. Üstəlik, zamanından, məkanından asılı olmayaraq, bu duyğular dəyişmir. Məsələn, gözlədiyinə qovuşan bir insan istər-istəməz sevinir yaxınını itirən bir insan isə istər-istəməz üzülür.
İslam terminologiyasında “yetim” adı həddi-büluğa çatmadan atasını itirmiş uşağa şamil edilir. Yetimlik mövzusu dünən aktual olduğu kimi, bu gün də, aktualdır sabah da öz aktuallığını itirməyəcək. Doğrudur, dövrümüzdə dövlətlər öz yetimlərini himayə etmək öhdəliyini boyunlarına götürürlər, ancaq həmişə olduğu kimi, yenə də bu məsələ çox həssas və çox məsuliyyətlidir. Axı kim zəmanət verə bilər ki, qayğıya möhtac körpələr haqsızlıq görmürlər? Yetimə qarşı haqsızlıq İslamda şiddətlə yasaqlanmışdır. Yetim malının başqaları tərəfindən qəsb olunması çox ağır günah kimi dəyərləndirilir.

Nicat yerinə yenicə əyləşmişdi ki, sol tərəfdə əyləşən xanım soruşdu:
— Bağışlayın, Nizami 31-ə getmək üçün hansı dayanacaqda düşməliyəm?
Nicat fikirli idi deyə diksindi. Bəli..? – təkrar etməsini istədi.
— Nizami 31-ə deyirəm, necə gedə bilərəm?
— Hə, deməli belə...Mənimlə düşərsiz, mən yolun davamını sizə izah edərəm.
— Çox sağolun. Siz də ora gedirsiz?
— Xeyir, amma sizə yolu göstərəcəm, narahat olmayın...
Birazdan avtobus dayandı. İkisi də endilər. Bir xeyli birgə addımladılar. Ayrılacaqları yerə çatdıqda Nicat üzünü o xanıma tutub, canla-başla yolun davamını izah etməyə başladı:  – Qarşıdan sağa dönərsiz, orada önünüzə bir hündür bina çıxacaq, restorandı. Onun sol tərəfindən keçib, düz axıra kimi gedərsiz...
Xanım Nicatı sanki heç dinləmirdi. – Dayanın, olar sizə bir sual verim, deyə gülə-gülə soruşdu.
— Əlbətdə olar.
— Düzünü deyin, siz bütün bu canfəşanlığı niyə edirsiz? Məndən xoşlanırsınız yoxsa?
— Necə..?! – Nicat qəfil sualdan çaş-baş qaldı.
— Deyirəm, yəqin bütün bu canfəşanlıqdan sonra “padxod” başlayacaq, yoxsa elə bu özü də «padxod»un bir növüdü..?
Nicatın qırıldı qol-qanadı yanına düşdü. Dərindən bir ah çəkib, biraz susdu. Və sonra özünü toparlayıb dilləndi: — Xanım, sizdə günah yoxdur.
— Bəs kimdi günahkar? – xanım Nicatın romantik bir cavab deyəcəyini zənn edərək nazlandı.
— Bütün günahlar sizin ətrafınızda, dostlarınızda, qohumlarınızda və ailənizdə olan kişilərdədir. Əgər onların arasında bircə nəfər belə ən azı mənim qədər kübar bir kişi olsaydı indi siz mənim etdiyim kiçik bir insani jestdə bu qədər dərin və iyrənc mənalar axtarmazdınız...
Cavab xanımın düz sifətindən dəydi. Dinməzcə döndü və getdi...

“Müəllimə dedim ki, bu parta arxasında oturmaqla nə qazanacağam? Gedib bazarda göy-göyərti satıb 5-10 manat qazanım, ailəmizi birtəhər dolandırım, axı 8 başıq, ailədə təkcə atam işləyir, istəyirəm ailəni saxlamaqda ona kömək eləyim“. Bu, 10-cu sinif şagirdinin dilindən qopan sözlərdir. “Gənclərimizdən biri də savadsız oldu“ deyə acığım tutsa da, bir yandan yazığım da gəldi, hətta ürəyimdə bəraət də qazandırdım ona: “Yazıqdır, atası 8 nəfərin yükünü çəkə bilmədiyi üçün bu da işləməlidir, başqa neyləsin axı? Məcburdur, o heç istəyər ki, yaşıdlarından geri qalsın? Gedib ondan-bundan pul dilənməkdənsə, halal zəhmətlə çörəkpulu qazanmaq istəyir. Amma bir tərəfdən də savadsız, elmdən bixəbər olmaq… Bax, bunu həzm eləmək olmur“. Acımamaq olmur belə yeniyetmələrin halına. Bir yandan da bu bahalıq bizi yaman imtahana çəkir, getdikcə bu “imtahan“ın sualları lap qəlizləşir bizim üçün, ha baş sındırırsan bir cavab tapasan, bir çıxış yolu çözəsən, olmur ki, olmur, gözünü bir nöqtəyə zilləməkdən başqa əlacın qalmır…

Qiyamət qopmuşdu. Qeyri-adi bir izdiham vardı. Hər yer insanlarla dolu idi.  Kimisi çaşqın-çaşqın ətrafına baxır, kimisi sağa-sola qaçır, kimiləri yerdə diz çökərək başını əllərinin arasında gizləyirdi.              Sanki ürəyi yerindən çıxacaqdı. Soyuq tər basmışdı. Dünyada ikən qiyamət, sorğu-sual, tərəzi haqqında çox şey eşitmişdi. Ancaq məşhər meydanındakı ürpərti, qorxu və gözləməyin bu qədər dəhşət verəcəyini heç vaxt düşünməmişdi. Hər kəs öz növbəsini gözləyir və növbəsi çatınca hesaba çəkilmək üçün çağırılırdı. Növbə ona gəlib çatmışdı. Onun adını çəkmişdilər. Təşviş içində sağa-sola baxır. Dodaqları titrəyə-titrəyə:          -Məni çağırdınız? -deyir.

Bir gün bir ev yanırdı. Nurani bir kişi görür ki, bir qarğa saman çöpünü dimdiyində gətirib yanan evin üstünə atır.
Qoca soruşdu:
— Ay qarğa axı sənin gətirdiyin saman çöpü alovu gücləndirməyəcək ki, nə üçün belə edirsən?
Qarğa cavab verdi:
— Mən bununla insanlara öz nifrətimi bildirirəm.
Elə bu vaxt kiçik bir qaranquş dimdiyindəki bir damcı suyu alovun üstünə atdı.
Qoca soruşdu:
— Ay qaranquş niyə zəhmət çəkirsən, axı bir damcı su alovun sönməsinə necə təsir edəcək?
Qaranquş cavab verdi:
Mən bununla insanlara öz Məhəbbətimi bildirirəm.

Harun Rəşid döyüşdə əsir aldığı düşmən Generala :
-Həyatını bağışlayaram, amma bir şərtim var, deyir.
Bir sualıma cavab tapmalısan. «Qadınlar həyatda ən çox nə istər?» — budur bilmək istədiyim. Bu sualın cavabını gətir,  qurtar kəlləni.- deyir.
General  bu çətin sualın cavabını axtarmağa başlayır və dağda yaşayan bir cadugərin bunu bildiyini öyrənir. Günlərlə cadudərin evinə yol gedir və nəhayət onu tapıb bu sualın cavabını soruşur:
-Qadınlar həyatda ən çox nə istər?
Qorxunc cadugər cavab üçün elə bir şərt qoyur ki, General tərəddüd içində qalır...
-Evlən mənimlə!!! O zaman öyrənərsən ancaq istədiyini…

      Əli İbn Hüseyn (əs) cümə günündə Səkinə adlı kənizinə belə buyurdu:

      — Hər bir sail qapıya gəlsə hökmən ona təam verin, çünki cümə günündə bu işin çox savabı vardır.

      Mən o Həzrətə ərz etdim:

      — Axı dilənçilərin hamısı təam verilməyə layiq deyillər.

      Həzrət buyurdu:

      — Ey sabid, qorxuram ki, onlardan bəziləri təama layiq olsunlar, biz isə onu əliboş qaytaraq. Nəticədə Yəqub və onun ailəsinə nazil olan bəlalar biz əhli-beytə də nazil olsun. Onlara təam verib qarınlarını doyurun.

Bir professor konfrans vermək üzrə salona girmiş. Amma baxmış ki salonda, qabaq sırada oturan at baxıcısıdan başqa adam yoxdur. Danışıb danışmama mövzusunda tərəddüdə düşən professor at baxıcısınadan  soruşmuş:
-Buradakı tək adam sənsən. Sənə görə danışmalıyam, yoxsa danışmamalıyam?  At baxıcısı cavab vermiş: -Müəllim mən sadə bir insanam, bu mövzulardan anlamam. Lakin axıra gəlsəydim və bütün atların qaçıb bir dənəsinin tək qaldığını görsəydim, yenə də onu bəsləyərdim.
Bu sözlərə haqq verən professor konfransa başlamış. İki saat danışmış dayanmış, konfransdan sonra da özünü xoşbəxt hiss etmiş, dinləyicisinin də konfransın çox yaxşı olduğunu təsdiqlənməsini istəyərək soruşmuş: -Danışmamı necə idi? At baxıcısı cavab vermiş:
-Müəllim sənə daha əvvəl sadə bir adam olduğumu və bu mövzulardan çox anlamadığımı söyləmişdim. Yenə də əgər axıra gəlir, biri xaricində bütün atların qaçdığını görsəydim, onu bəsləyərdim; amma əlimdəki bütün yemi ona verib də heyvanı çatlatmazdım.   «Nə qədər bilsən bil, söylədiklərin qarşıdakının anladığı qədərdir.»