Flora kateqoriyası üzrə məqalələr

Kivi meyvəsi vitamin, flavonoit və minerallar baxımından olduqca zəngindir. Xüsusilə, ehtiva etdiyi C vitamini, kalium və beta-karoten kivini möcüzə bir meyvə etməkdədir.

İtaliyadakı araşdırmalar kivinin xüsusilə 6-7 yaşında uşaqlarda tənəffüs yolları üzərində möcüzə kimi təsirlər yaratdığını göstərir.

Keşniş toxumlarından həm xörəklərdə, həm də biskvit məmulatlarında istifadə edilir. Yarpaqları, gövdəsi salat və xörəklərə əlavə edilir. Keşniş iştahaaçıcıdır, həzmi asanlaşdırır, mədə-bağırsaqdakı sancıları aradan qaldırır.

Keşniş antiseptik, yəni mikroböldürücü xüsusiyyətə malikdir. Keşnişin toxumunu əzin, bir şirniyyat qaşığı keşniş toxumunu 1 stəkan qaynar suya tökün, stəkanın üstünü möhkəm bağlayın və 5 dəqiqə dəmə qoyun. Yeməkdən əvvəl 1 stəkan için.

Keşniş həm də sakitləşdirici təsirə malikdir, təzyiqi aşağı salır, yarpağından salat və souslarda istifadə edilir.

Xurmanın tərkibində kalsium, maqnezium, natrium, dəmir, kalium, kükürd, xlor və fosfor mineralları, həmçinin A, C və B qrupu vitaminləri var. Gündə 2 ədəd xurma yeməklə həzm probleminin, zəifliyin, iştahasızlığın, ürək ağrılarının, ürəkbulanmanın və hətta xərçəng başda olmaqla, bir çox xəstəliklərin qarşısını almaq olar.

Xurma körpə və uşaqlarda sağlam böyüməni, inkişafı təmin edir. Tərkibində oksitosin hormonuna bənzəyən maddə olduğundan ana südünün miqdarını artırır, gözlərin sağlamlığı üçün əhəmiyyətli olan beta-karotenlə zəngindir. 1 stəkan suya 2 ədəd xurma əlavə edib, bir gecə saxladıqdan sonra acqarına yedikdə qəbizliyi aradan qaldırır. Kalori və qida dəyəri yüksək olan xurmanın 60 faizi şəkərdir. Xurma bədəndəki toksik maddələrin xaric edilməsini sürətləndirir, acqarına yedikdə bağırsaq parazitlərini öldürür.

Tərkibində A, B, C vitaminləri, orqanik turşu kimi maddələr olan gicitkən nə qədər insanları dalayaraq, onları özündən uzaq tutmağa çalışsa da, insanlar onun sağlamlığa olan faydalarından daima istifadə etməyə çalışırlar.

Bəs gicitkən hansı sağlamlıq problemlərinə müsbət təsir edir?
 “James Madison” Universitetində aparılan tədqiqatlar nəticəsində məlum olub ki, gicitkən otunu dəmləyib çay kimi içərək aşağıdakı xəstəlikləri müalicə etmək mümkündür.

1. Qanı təmizləyir və artırır
2. Dəmir çatışmazlığını aradan qaldırır
3. İltihabı götürür
4. Revmatizmin müalicəsi üçün olduqca əhəmiyyətlidir
5. Mədə bağırsaq yaralarını yaxşılaşdırır
6. Bir çox allergiya xəstəliyinə müsbət təsir edir
7. Yetkinlik dövründə ortaya çıxan səpkiləri təmizləyir
6. Həmçinin, gicitkən toxumunu döyərək balla qarışdırıb gündə 2-3 çay qaşığı yemək cinsi gücü artırır.

Qeyd edək ki, bu reseptdən istifadə edərkən 8-10 qramdan artıq gicitkən toxumu qəbul etmək olmaz.

Hər insan səhhətində müxtəlif problemlərlə rastlaşır. Yaranan problemlərdən bəzilərinin həllini təbii yollarla da tapmaq mümkündür.

Tut
Tutun yarpağını yağış suyu ilə qaynadıb saçı yumaq saça şəffaflıq gətirir, təmizləyir və ağarmasının qarşısını alır. Tut qurusunun kompotu infarktın dərmanıdır. Qanı az olanların tut qurusunu çox yeməkləri məsləhətdir.
Körpə tut yarpağının iştaha gətirmə xüsusiyyəti var. Bunun üçün onu bişirdikdən sonra bir qədər yağda qovurub duzsuz, gündə bir dəfə (2 ay fasiləsiz) yemək lazımdır. Bu həmçinin dişin dibinin qanamasının, dişlərin çürüməsinin qarşısını alır.
Tutun meyvəsini hər səhər ac qarına yemək qanın tərkibini çox gözəl təmizləyir.
Tut yarpağını qaynadıb başı yumaq və ayaqları vanna etmək orqanizmdə qan dövranının tənzimlənməsini təmin edir.

Zəfəran bənövşəyi çiçəyin içərisində olan xoş qoxulu bitkidir. Əsrlərdir dünyanın bir neçə ölkəsində yetişdirilən bu qiymətli bitki onlarla dərdin dərmanıdır. İlk olaraq zəfəran iştah açıcıdır. Onun qoxusu bədənin müqavimətini artırır. Sinir zəifliyini arada qaldırır. Qoxusu sakitləşdirici təsirə malikdir.
Zəfəran tempereturu salır, öskürəyi kəsir. Bu özəlliklərinə görə, astma və bronxit xəstəliklərində faydalıdır. Bundan əlavə bu qiymətli bitki qaraciyər, öd, ürək, göz zəstəliklərinin də dərmanı ola bilər. Zəfəran diş əti ağrılarını azaldır və dişləri qüvvətləndirir.

Soyuqdəymənin ən yaxşı dərmanı kəklikotudur. Müalicəvi bitkilərdən olan kəklikotu faydalı xüsusiyyətləri ilə əsl şəfa mənbəyidir. Kəklikotu hələ qədimdən xalq təbabətində əsasən soyuqdəymənin dərmanı kimi işlədilib. Tərlədici, bəlğəmgətirici və antiseptik xassəyə malik olduğu üçün laringit, bronxit, göy öskürək, pnevmaniya kimi xəstəliklərdə, eləcə də boğaz ağrılarında ondan faydalı vasitə kimi istifadə etmək olar.
Kəklikotu dəmləməsi qarqara şəklində ağız boşluğunun və udlağın iltihabı zamanı, eləcə də mədə-bağırsaq xəstəliklərində əhəmiyyətli sayılır. Onun çiçəklərini çeynəmək diş ağrısına, damaqların möhkəmlənməsinə müsbət təsir edir.

Qədim əfsanələrə görə, yunanlar bu bitkini bilik və ağıl rəmzi kimi qiymətləndirirdilər. İslam dinində isə zeytun ağacını müqəddəs sayıb, ona and içərmişlər. Deyilənə görə, zeytun ağacı 300-400 il yaşayır. Onun vətəni Kiçik Asiya və Yunanıstan hesab olunur. Azərbaycanda isə əsasən Abşeronda yetişdirilir.
Yetişmiş zeytun həzmə kömək edir, mədəni qüvvətləndirir. Duza qoyulmuş zeytunu çox yemək isə insanı arıqladır, yuxusuzluq gətirir. Zeytunun yarpaqlarının qaynadılmış suyu və şirəsi qan təzyiqini və bədən hərarətini aşağı salmaq üçün, həmçinin, qanaxma zamanı imalə kimi istifadə edilir.

Bitkilərin müalicəvi xüsusiyyətləri insanlara qədim zamanlardan məlumdur. «Min dərd varsa, min bir də dərmanı var» deyən ulularımız öz azar-bezarlarını bitkilərdən hazırladıqları dərmanlarla müalicə ediblər. Həmin müalicə üsulları zamanın sınağından uğurla çıxıb və bugünkü elmi-texniki tərəqqi əsrində də öz əhəmiyyətini itirməyib. Hətta bir vaxt xalq təbabətinə — türkəçarəyə qısqanclıqla yanaşan elmi təbabət də bu gün onun əhəmiyyətini etiraf edir. Qeyd etmək lazımdır ki, bitkilərdən hazırlanan dərmanlar heç vaxt fəsad törətmir. Bitkilərin müalicəvi xüsusiyyətlərini nəzərə alıb onlardan müxtəlif xəstəliklər zamanı istifadə edilməsi barədə məlumat veririk.

Tut meyvəsinin Azərbaycanda 3 növü yetişir; ağ, qara, qırmızı. Tut meyvələrinin yetişməsi may – iyun aylarına təsadüf edir.
Ağ tutun yarpaqlarında üzvi turşular, C, vitamini, aşılayıcı maddələr, meyvələrində isə şəkər, üzvi maddələr, C, B vitamini, karotin, müxtəlif amin turşuları vardır.
Xalq təbabətində tut yarpaqlarının dəmləməsini, təzə meyvələrini, meyvələrinin şirəsini (bəhməz, doşab) ürək-damar xəstəliklərində, qanazlığı, skarlatina, övrə zamanı işlədirlər. Eləcə də tut meyvələrini mədə və 12 barmaq bağırsağın xora xəstəlikləri zamanı qəbul etmək məsləhət görülür.