Flora kateqoriyası üzrə məqalələr

Kaliforniya Universitetində aparılan araşdırmaların nəticələrinə görə badamın içində dərmanların tərkibində olan bəzi maddələrin olduğu təsbit edilib. Eyni zamanda bəlli olub ki, nizamlı badam istifadə edənlərin beyin hüceyrələri daha gec yaşlanır.

Aparılan başqa bir araşdırmanın nəticəsində badamın toxluq hissi yaradaraq yemək yemə istəyini azaltdığı da təsdiq edilib.

Badam imtina edilməz çərəz növündən biridir. Bəs badamın faydaları nələrdir?

Qanda olan şəkəri tənzimləyir. Bor baxımından zəngindir, sümükləri möhkəmləndirir.

Badam bir Omeqa 3 qaynağı olaraq ürək və damar xəstəliklərinin qarşısını alır. Qanın laxtalanmasına mane olur, təzyiqi və şəkəri tənzimləyir. Tərkibindəki kalsium xolesterolu aşağı salır və sümük əriməsinin qarşısını alır.

Badam eyni zamanda bədəni gücləndirir, dad duyğusunu artırır. O eyni zamanda hamiləlik dönəmində qadınlar üşün çox faydalıdır.

Bizə ilk baxışdan adi görünən bu çərəz sidik yollarında və cinsi orqanlardakı iltihabların aradan qaldırılmasında da əhəmiyyətli rola malikdir.

Feyxoa — subtropik zonada yetişən ekzotik meyvədir.

Xeyirli və ziyanlı xüsusiyyətləri onun tərkib hissəsindən asılıdır. Onun azkalorili meyvə olduğuna baxmayaraq( təxmini olaraq 100 qr — 50 kkal),bu meyvəni çox yedikdə yodun normasının həddən artıq çoxalmasına gətirə bilər.

Feyxoanın xeyiri haqda:
Bu meyvə — təbii yodun mənbəyidir. Bu element, qalxanvari vəzin disfunksiyası halında ona çox yaxşı təsir göstərir. Dəmirin, feyxoanın tərkibində su ilə qatışıq halda olması, orqanizm tərəfindən çox yaxşı mənimsənilməsinin təmin edir.

Feyxoanın mineral tərkibi də çox zəngindir. Kaliy, maqniy, dəmir, fosfor, və sink elementləri ilə zəngin olan bu meyvə, orqanizm üçün vacib olan mikroelementlər mənbəyidir.

Vitaminlərə gəldikdə, bu meyvədə insan orqanizmi üçün lazım olan bütün vitaminlər toplanmışdır. Xüsusi ilə C vitamini qeyd edildiyindən, bu meyvə, qrip epidemiyası zamanı yaxşı köməkçi sayılır. Bu məhsulla immun sistemi möhkəmləndirmək mümkündür.

Meyvənin ətinin tərkibində pektin var, o,isə yüngül qarın işlətmə effektinə malikdir. Bu meyvənin həzm sisteminə də xoş təsir etməsindən xəbər verir. Qabığında isə aşılayıcı maddələr vardır. Onu qurudub, əzilmiş halda qarın işləməsi zamanı yeməkdən əvvəl yarım stəkan içmək lazımdır: 1 x/q qurudulmuş və əzilmiş feyxua qabığına, 1 st. qaynar su əlavə etmək.

Mütəxəssislərin fikrincə, dağ çiyələyi tam bir vitamin anbarıdır.
Dağ çiyələyi təbiətdə öz-özünə yetişir və adi çiyələkdən daha kiçik olması ilə fərqlənir.

Yaşlanmaya qarşı xeyirli olan bu meyvə bəzi xəstəlikləri törədən virusların məhv edilməsində də  böyük təsirə malikdir. Bu meyvə immuniteti də gücləndirir.

Dağ çiyələyi qida dəyəri yüksək olan bir meyvədir. C vitaminilə zəngin olan dağ çiyələyi ishala səbəb olan mikrorqanizmlərin qarşısını alır. Üzdəki çivzə və sızanaqlara, qızdırmanın aşağı salınmasında faydalıdır.

Damar tıxanmasının qarşını alan dağ çiyələyi xərçəng xəstəliyinin irəliləməsinin qarşısını alır. Bununla yanaşı, revmatizm ağrılarına qarşı xeyri var. Sinirləri qüvvətləndirib bağırsaq qurdalarını tökür. 

Mənbə: ailem.az

Pomidor yay fəslində ən çox istifadə olunan tərəvəz məhsuludur. Məşiətdə pomidor həm bir sıra yeməklərin, salatların hazırlanmasında, həm də duza və sirkəyə qoyulmada istifadə olunur. İstehlakçılar pomidor alarkən bəzi məlumatları bilməlidir. Pomidorun geniş yayılmış üç- adi, peru və tüklü növləri mövcuddur. Pomidor meyvəsi yastı, yumru, uzunsov-oval, armudvarı və ellipsvarı olur. Diametri 3-dən 10 sm-dək, çəkisi 20-900 qram və daha çox olur.

Pomidorun tərkibində orta hesabla 93-96% su, 0,61% mineral maddə, 4 faizə qədər karbohidratlar, 0,19% yağ, 0,84% sellüloza dəmir və s. var. Tərkibində quru maddələr, o cümlədən həll olan şəkərlər, üzvi turşular, natrium, kalium, kalsium, dəmir, fosfor kimi maddələr, bir sıra vitaminlər, karotin və s. var. Meyvəsi 80-140 günə yetişir. Pomidor 15°C-dən aşağı temperaturda bitki adətən çiçəkləmir. İsti sevən bitki olduğundan, əsasən orta isti və cənub rayonlarında becərilir. Quraqlığa nisbətən davamlıdır. Pomidoru bütün torpaqlarda yetişdirmək olar.

Pomidor nazik qabıqdan, ətli hissədən, toxum kameralarından və toxumlardan ibarətdir. Pomidorun 600-ə qədər becərilən növü məlumdur. Bunlar biri-digərindən formasına, rənginə, üzərinin vəziyyətinə, böyüklüyünə, toxum kamerasının sayı və yerləşməsinə görə fərqlənirlər.

Bizim hər birimizin çox sevdiyi meyvə, tərəvəz və ədviyyat olsa da, çoxumuz, güman ki, onların haradan gəldiyini və hətta bitkilərinin hansı formada olduğunu bilmirik. Buna görə də, biz 22 ədəd dadlı meyvə, tərəvəz və ədviyyatdan ibarət onların necə yetişdiklərini göstərən siyahı tərtib etdik.

         Biz əminik ki, siz onların bəzilərinin necə becərildiyini bilsəniz də hamısı ilə tanış deyilsiniz. Mən şəxsən bilmirdim ki, anakardium (püstəkimilər fəsiləsindən olan bitki) bu formada olur və and içə bilərdim ki, kivi ağacda yetişir. Həmçinin, maraqlıdır ki, bu bitkilərin müxtəlif hissələrini yeməyi xoşlayırıq. Darçın qabığı, yerfındığı kökləri, tikanlı kəvər zoğları, küncüd toxumu və banan öz bitkilərinin müxtəlif hissələrindən yetişirlər və hər biri çox dadlıdırlar.

C və A vitamini, folik turşusu, kalsium və lif tərkiblidir. Haradasa bir stəkan südə bərabər kalsium tərkibli olan brokoli süd məhsulları içməyənlərə üçün əhəmiyyətli bir qidadır. Vacib olan antioksidant qaynağıdır. Ürək xəstəlikləri və xərçəng kimi əhəmiyyətli xəstəliklərə qarşı təsirlidir.

Tərkibindəki kalium sayəsində sinir sisteminə müsbət təsirə göstərir. Eyni zamanda, beyin funksiyaları və əzələ sistemi üzərində də əhəmiyyətli təsirə malikdir. Brokolini tərkibindəki kalium, kalsium və maqnezium qan təzyiqini tənzimləməyə dəstək olur.

C vitamini soyuqdəyməni yüngülləşdirən təsirə malik olduğuna görə brokolini soyuqdəymə zamanı istifadə etməniz faydalıdır. Osteoporozun (sümük əriməsi) qarşısının alınması və sümük sağlamlığı üçün brokoli əhəmiyyətli bir mənbədir. Həm kalsium, həm də K vitamininin təsiriylə sümüklərin güclənməsini təmin edir. Brokoli beta karoten baxımından zəngindir və bu da immunitet sistemində əhəmiyyətli təsirə malikdir. Sink, selenium kimi minerallar immunitet sistemini gücləndirməyə kömək edir.

Bir çox dərdə dərman olan balqabaq tumu, xüsusilə qovrulmamış halda yeyilməsi, bağırsaq parazitlərinin salınmasında çox faydalı olaraq bilinir. Bu tammailə doğrudur. Amma balqabaq tumunun faydaları parazit salmaqla məhdud deyil.

Yaxşı bir xolesterol salıcı və zülal qaynağı olduğu deyilir. Tərkibində olan B15 vitamininin, xolesterolu saldığı və zülal istehsalında köməkçi olduğu bilinməkdədir.

Böyrək zəifliyinə faydalıdır.

Balqabaq tumunun saça faydası olduğu da bilinir. Tərkibindəki zülal, sink və minerallar sayəsində, saçlar üçün çox faydalıdır. 
Saç tökülmələrinin qarşısını alır, daha sağlam olmalarını təmin edər.

Böyrək və sidik kisəsi iltihablarına qarşı təsirlidir.
Sidikdən qan gəlməsi hallarında faydalıdır.

Çiy balqabaq tumu bağırsaq qurdlarını salır.
Bağırsaqlardakı lent və soxulcanları salmaqda çox təsirlidir.
Prostat xəstəlikləri üzərində təsirlidir. Bir çox prostat dərmanının birləşməsində balqabaq tumu vardır.
Təşkil etdiyi Omeqa 3, Omeqa 6 sayəsində dəri sağlamlığına əhəmiyyətli təsir edir.

Balqabaq tumunun içərisində olan fosfor, xüsusilə xroniki böyrək çatışmazlığı olan xəstələr üçün və yüksək fosfor çətinliyi yaşayanlar üçün təhlükəli ola bilər. 
Bəzi böyrək xəstələrində eyni zamanda fosfor yüksəkliyi də olur. Bu xəstələrin mümkün qədər fosfor ehtiva edən qidalardan uzaq dayanmaları məsləhətdir. 
Bu xəstələr balqabaq tumunu mütləq və mütləq həkimlə məsləhətləşərək istifadə etməlidir.

Noxud kiçik olsa da insan sağlamlığının keşiyində duran bitkilərdəndir. Əgər bədəninizdə olan C vitamini ehtiyatını doldurmaq istəyirsinizsə, depressiyanı özünüzdən uzaqlaşdırmaq istəyirsinizsə, qəlbinizi qorumaq istəyirsinizsə yaşıl noxudları yeməkdən qafil olmayın.

Feyxoanın əhəmiyyətli xüsusiyyəti onda suda həll olunan yod birləşmələrinin olmasıdır. Bir kq təzə feyxoada 2 mq-dan 10-mq-a qədər yod var. Ona görə də orqanizmdə yod çatışmazlığı nəticəsində yaranan xəstəliklərdə xüsusilə faydalıdır.

Aterosklerozda və qalxanavari vəzinin xəstəliyində feyxoa qəbul etmək profolaktika və müalicə vasitəsidir. Təcrübə zamanı müəyyən olunub ki, feyxoadan alınan ateroskleroz, triotoksikoz və sinqa xəstəliklərinin müalicəsi zamanı faydalıdır. 

Meyvənin qabığı qalın, dadı büzüşdürücüdür. Meyvəsinin lət hissəsi sərinləşdirci və turşməzədir. Feyxoanın ananas və çiyələk kimi xoş ətri var. Tam yetişən zaman meyvəsindən istifadə edirlər.

Yetişmiş meyvələrində orta hesabla 6,9 faizə qədər şəkər, 2,5 qədər üzvi turşular, C vitamini var. Feyxoanın konservləşdirilmiş şirəsi boğaz şişinin qarşısının alınmasında istifadə edilir.

Zob xəstəliyi olanlar üçün feyxoanı yemək və şirəsini içmək çox faydalıdır.

Bu zaman 11 kq şəkər və 1 kq feyxoanı ət çəkən maşından keçirmək və şüşə qaba yığıb, feyxoa şirəsini tam buraxana qədər gözləmək lazmdır. Bundan səhər və axşam 1 xörək qaşığı qəbul etmək, 10 gün qəbul edib 10 gün istirahət etmək məsləhətdir. Feyxoa həmçinin, stenokardiya xəstəliyinin müalicəsinə də kömək edir.

Umumi yazsaq, feyxuanin faydalari aşağıdakılardır:
— Feyxoanın ətində və xüsusilə də qabıqlarında «katexin» və «antosinlər» fenol birləşmələri var ki, bu maddələr güclü antioksidantlar sayılır. Antioksidantlar xərçəng xəstəliklərinin profilaktikası üçün olduqca vacib olan maddələrdir.
— Feyxoa ateroskleroz zamanı da çox xeyirlidir — bu xəstəliyin inkişafını ləngidir, damarları daha elastik edir.
— Feyxoanın iltihab və virusəleyhinə xüsusiyyətləri var. Soyuqdəymə xəstəlikləri zamanı feyxoadan hazırlanmış çay orqanizmə çox yaxşı müalicəvi təsir edir. 3 feyxoanı doğrayın (qabıqlı), üzərinə 1 stəkan qaynar su əlavə edib dəmləyin və 20 dəqiqədən sonra 1 çay qaşığı bal əlavə edib için. Belə dəmləməni gün ərzində 2-3 dəfə qəbul edin.
— Feyxoa müxtəlif vitaminlər və minerallarla zəngindir. Soyuq fəsillərdə bu meyvə insanı hipovitaminozdan xilas edir.
— Feyxoa yarpaqlarının dəmləməsi diş ağrısı və damaqların iltihabı və qanaması zamanı çox yaxşı kömək edir. Yarpaqları qaynar suda dəmləyin və qarqara üçün istifadə edin.
— Feyxoa yarpaqlarının dəmləməsi antiseptik xüsusiyyətlərə malikdir. Bu dəmləmə dəridə olan kiçik yaraların, xoraların, yanıqların və s. sağalmasını tezləşdirir, dəri xəstəlikləri zamanı istifadə oluna bilər. Dəmləmədə steril tənzif isladıb zədələnmiş sahəyə qoyun. Belə islatmaları gündə bir neçə dəfə etmək lazımdır.
— Feyxoa arterial təzyiqinin tənzimlənməsində kömək edir.
— Feyxoa immun sistemini möhkəmləndirir.
— Feyxoa bağırsaqların fəaliyyətini yaxşılaşdırır.

1880-ci ildə Amerika mətbuatı bir qeyri-adi ağac haqqında yazılar dərc edirdi. Bu ağac adam yeyirdi!!!

Amerika mediası ağacı belə təsvir edirdi: “Onun başında altı qamçısı, səkkiz iri yarpağı var. Canlı adamla yanaşı, fil də daxil olmaqla digər canlıları da uda bilir”.

Təbiətin ekozit bitkiləri arasında “adamyeyən ağac”ın olub-olmaması barədə müxtəlif fikirlər səslənməsi ilə yanaşı, bunun illüziya, uydurma, xalq əfsanəsi olduğunu qeyd edənlər də var.

Amma “adamyeyən” olmasa da, digər canlılarla qidalanan ağacların olduğunu artıq elm sübut edib.

Həşərat yeyən bitkilər
Alimlərin araşdırması nəticəsində bəlli olub ki, bəzi bitkilər həşəratlarla qidalanırlar. Bu bitkilərin 500-ə qədər növu var. Bu bitkilər şikarını cəlbedici parlaq rəngi, gözəl ətri və dadlı nektarı ilə “özünə çəkir”.