Düşündürücü hekayələr kateqoriyası üzrə məqalələr

Andre Moruanın hekayəsi.

 «Stil» aksiyaları neçəyə düşüb? — Jan Monye soruşdu.

— Əlli doqquz dörddə birə — deyə on iki makinaçıdan biri cavab verdi.

Makinaların taqqıltısı bir-birinə qarışıb, caz ritmini otağa doldururdu. Pəncərədən Manhettenin nəhəng binaları görünürdü. Telefonlar cingildəyir, xəbərlər, rəqəmlər, çap olunmuş kağız lentlər bir göz qırpımında qıvrılıb uzanır, otağın içində qalaqlanırdı.

— «Stil» aksiyaları neçədir? — deyə Jan Monye yenidən soruşdu.

Hertrud Ouen cavab verdi:

— Əlli doqquz.

Yaşlı kişi öz 25 yaşlı oğlu ilə qatarın vaqonuna daxil olub yerlərini tutdular. Oğlan pəncərə tərəfdə əyləşmişdi.Qatar tərpənən kimi o, hava axınını hiss etmək üçün əlini pəncərədə bayıra çıxardı və birdən heyrətlə qışqırdı:
— Ata, görürsənmi, bütün ağaclar geriyə gedir!
Yaşlı kişi cavabında gülümsədi.
Cavan oğlanın yanında evli cütlük əyləşmişdi. Onlara 25 yaşlı oğlanın özünü uşaq kimi aparması təəccüblü gəlmişdi.

Öz həyatlarını karyeraya hesr etmiş və adətən günləri evdən kənarda keçən ər-arvad, kiçik qızlarına ad günü üçün bir hədiyyə almaq qərarına gəlirlər və oyuncaq dükanına gedirlər. Qadın satıcı qıza deyir: «Qızım bütün günü evdə bacısıyla qalır. Elə bir oyuncaq istəyirəm ki, ona mənim yoxluğumu hiss etdirməsin».

Satıcı qız başını yellədi:

Uzaqda bir kənddə, həyat yoldaşı uşağı doğulmadan ölmüş, tək başına yaşayan hamilə bir qadın vardı. Qadın, özünə yoldaş olması üçün dağda yaralı olaraq tapdığı bir gəlinciyi evində bəsləməyə başlayır.
Gəlincik qadının yanından bir an belə ayrılmazdı. Hər nə qədər evcil bir heyvan olmasa da, olduqca itaətli olmuşdu.

Amerikada bir kişi lotodan bir milyon dollar qazanır,avtomobilinə gedərkən bir qadın qızının çox ağır, ölümcül bir xəstəliyə tutulduğunu və beş yüz min dollar tapa bilməzsə sabah qızının öləcəyini söyləyir.

Əli bəy, bazardakı bir kafeyə oturdu. Yanına gülər üzlü qarson yaxınlaşdı..
«Buyurun cənab» dedi. Əli bəy qarsonun sualını cavablandırmadı cibindən bir qələm bir kağız çıxardı. Kağıza «Mən bir dilim tort və bir limonad istəyirəm qızım» yazdı.Qızım mən nə eşidirəm nə də danışa bilirəm deyə əlavə etmişdi sifarişinin sonuna. Gənc qız vəziyyəti anladı və kağıza «Yaxşı cənab» yazdı.
Əli bəy altmış yaşlarda, həyat yoldaşını itirmiş çox varlı biri idi. Xaricindən onun zəngin olduğuna dair heç bir əlamət yox idi. 
Gənc qız bir az sonra sifarişi gətirdi. Üzü gülər şəkildə sifarişini masaya qoydu. Masadakı kağıza " Nuş olsun cənab" yazdı və digər sifarişlərə yetişmək üçün tələsik qaçdı. Kafenin xeyli müştərisi vardı. Günorta dolub daşıyırdı. Kafe sahibi yaxşı qazanırdı.

Gənc ər-arvad kəndin ucqarında, gözəl bir yerdə qayğısız ömür sürürdü. Onların yeganə qız uşağından başqa, heç bir övladı yox idi. Hər ikisi uşağı dünyalar qədər sevərdi. Qız lap körpə ikən atası əldən-ayaqdan uzaq bir şəhərə, kral paytaxtına səyahətə çıxmalı oldu. Çox uzaq olduğundan nə uşağı, nə də arvadını özü ilə apara bildi. Tək getdi. Yola düşərkən söz verdi ki, qayıdanda onlara nadir hədiyyələr gətirəcək. Öz körpəsi ilə tək qalmış ana yalqızlığın xofunu, qorxusunu özündən uzaqlaşdırmalı idi. Axı onun əri bu ətrafda ilk adam idi ki, uzaq bir ölkəyə səyahətə çıxmışdı. Doğma kənddən başqa, heç yeri görməyən gənc ananın qəlbində yaranan iftixar hissi qorxuya qalib gəldi.

Bir-birini çox sevən iki səmimi dost birlikdə yola düşürlər. Dağlardan, meşələrdən, çaylardan keçib bir səhraya çatırlar. Uzun yol dostlardan birinin ürəyini sıxmağa başlayır. Eyni açılsın deyə dostunun boynuna bir şillə çəkir.
Yorğunluqdan taqəti tükənən, üstəlik də durduğu yerdə şillə yeyən dost qumun üstünə " Bu gün ən yaxşı dostum mənə şillə vurdu " yazır və dostundan " məni niyə vurdun?" — deyə soruşmadan yoluna davam edir.

Bir odunçu vardı, güzəranını odunçuluqla keçirirdi. Allaha ibadət edər, heç kəsə qarışmazdı. Qonşu kəndin sakinləri dağda müqəddəsləşdirdikləri ağaca ibadət edər, ondan mədəd umardılar. Bir gün odunçu: " Bunların tapındığı ağacı kəsim, həm bazarda satıb pul qazanaram, həm də bir qövmü Allaha üsyandan qurtarmış olaram, " — deyə düşündü.

" Cin kimisən " deyirdilər onun haqqında. Cin kimi hiyləgər idi, heç kim onu aldada bilməzdi. Belə tanınmağından çox xoşlanırdı, iş yerində, küçədə və bayırda, hansı dükana girirsə, dükançıların canına vəlvələ düşərdi. Tez onu başdan etmək istəyərdilər.
Adı üstündə; cin kimi idi Əmirxan.
Meyvə-tərəvəz satanlar, qəssablar, baqqallar daha neçə onu tanıyan dükançılar onunla bazarlıq etməkdən bezib usanmışdılar.
— Əmirxan, heç olmasa, bircə gün qiymət öldürmə, bir dəfə heç olmasa bizə inan- deyirdilər, amma Əmirxan söz eşitmirdi.