Fiqh (şəriət) kateqoriyası üzrə məqalələr

1-Yemək pak olmalıdır, nəcis yeməyi yemək haramdır.

2-Ruzi halal yoldan kəsb olunmalıdır. Müsəlman şəxs malını halal yoldan kəsb etdiyi halda, onun xums və zəkatını da verməlidir. Şəriətə uyğun olmayan yoldan qazanc əldə edən şəxslərin yeməyindən qorunmaq lazımdır. İmam Əli (ə) Osman ibn Hüneyfə yazdığı məktubda belə buyurur: «Yeməyinin halallığında şübhə etsən, onu yemə.»

3-İmam Baqir (ə) buyurmuşdur: «Allah dərgahında yemək-içməkdə və cinsi məsələlərdə haramdan qorunmaqdan yaxşı ibadət yoxdur.»

Bəzi hamilə xanımlar oruc tutmağın hamiləlikdə qoyduğu mənfi təsirləri hiss edib oruc tutmurlar, digərləri isə, hamiləliyin axırlarında taqətdən düşməklərinə baxmayaraq, Ramazan ayının orucunu tuturlar. Onlardan hansının düzgün qərar verdiyini necə bilmək olar? Rəvayətlərə nəzər saldıqda və hamilə xanımların fiziki durumlarını araşdırdıqda hamilə xanımların doğru qərar verməkləri asanlaşar. Belə ki, hamiləlikdə uşağın və ananın sağlam inkişafına önəm verildiyi üçün İslam məsələnin həllini xanımların öz ixtiyarına qoyur. Həmin rəvayətlərdən bəzisini nəzərinizə çatdırırıq: İmam Cəfər (ə) oruc tutanın və xəstənin həddini bəyan edərək belə buyurub: «Bu onun özundən asılıdır, çünki qadın öz fiziki durumunu digərlərindən daha yaxşı başa düşür». Əba Cəfərdən (ə) rəvayət olunur ki, doğuşuna yaxın olan hamilə qadınlar və südü az olan analar Ramazan ayının orucunu tutmaya bilərlər. Çünki onların oruc tutmağa taqətləri olmur. Sonradan orucun qəzasını tutmalı və sədəqə verməlidirlər".

Ölən insanın ardınca oxunan Quranın ölüyə heç bir təsiri yoxdur. Bu məsələ ilə əlaqədar heç bir dini dəlil — ayə və ya hədis də yoxdur.

Lakin Allah Təala tövsiyə edir ki, bizdən əvvəlki müsəlman qardaşlarımız üçün xeyir-dua edək. Peyğəmbərimiz Muhəmməd (s. a. v.) də bununla bağlı olaraq həyata keçirdiyi işlərlə bizə nümunə olub.

Allah belə buyurur:

İslamda evlilik həzz və ləzzət üçün deyil, ailənin təşəkkülü, millətin uzunömürlülüyü, fərdi duyğu və düşüncələrin dağınıqlıqdan qurtulması və cismani arzuları cilovlanması üçündür. Evlilikdə həzz və ləzzət isə insan təbiətinə yerləşdirilmiş və evliliyə təşviqedici faktordur.
Fiqh elmində (İslam hüququ) evliliyə ilk addım sayılan nişanlanma müstəqil mövzu kimi ələ alınmır. Lakin bu İslamda nişanlılıqla əlaqəli hökmlərin olmaması mənasına gəlməz.

Məsələ 763: İnsan gərək əsr namazını, zöhr namazından sonra və xiftən namazını şam namazından sonra qılsın. Əgər bilərəkdən əsr namazını zöhrdən qabaq və yaxud xiftən namazını, şam namazından qabaq qılsa, namazı batildir.
Məsələ 764: Əgər zöhr namazı niyyəti ilə namaza başlayar və namaz əsnasında zöhr namazını qıldığını anlayarsa, niyyətini əsr namazına çevirə bilməz. Belə ki, namazını pozub, əsr namazını qılmalıdır. Şam və xiftən namazlarında da hökm eynidir.

Məsələ 651: Müqəddəs İslam şəriətində müstəhəbb olan qüsllər çoxdur. Aşağıdakıları misal göstərmək olar:
1. Cümə qüslü: onun vaxtı sübh azanından sonra ta günəşin qürubuna qədərdir. Ən yaxşı odur ki, zöhrə yaxın əmələ gətirilsin (əgər zöhrə qədər əmələ gətirilməsə, ən yaxşı odur ki, qüruba qədər əda və qəza niyyətsiz əmələ gətirsin). Əgər cümə günü qüsl etməsə müstəhəbbdir ki, şənbə günü sübhdən qüruba qədər onun qəzasını əmələ gətirsin. Cümə günü su tapa bilməyəcəyini yəqin edən şəxs, qüslünü cümə axşamı günü rəca qəsdi ilə yerinə yetirə bilər. Cümə qüslündə bu duanı oxumaq müstəhəbbdir:"Əşhədu ənla dahə illəllah vəhdəhu lə şərikə-ləh və ənnə Muhəmmədən əbduhu və rasuluhu əllahumməsəlli əla Muhəmmədin və ali Muhəmməd vəcəlni minət-təvvabin vəcəlni minəl-mutəhhərin".

Məsələ 539: Mühtəzir olan, yəni can verməkdə olan bir müsəlmanı, kişi olsun və ya qadın olsun, böyük olsun və ya kiçik, ehtiyata əsasən mümkün olduğu təqdirdə, ayaqlarının altı qibləyə tuşlanacaq şəkildə arxası üstə uzandırılmalıdır.
Məsələ 540: Meyitin qüslü tamamlanmayanadək onu üzü qibləyə uzandırmaq daha yaxşıdır. Amma qüslü tamam olduqdan sonra, onu namaz qıldığı zaman uzandırıldığı şəkildə uzandırmaq daha yaxşıdır.

Məsələ 527: Bir şəxs ölmüş bir insanın soyumuş və qüsl edilməmiş bədəninə toxunarsa, yəni bədəninin bir yerini ona toxundurarsa, istər yuxuda olsun, istər ayıqlıqda, istər ixtiyari olsun, istər qeyri-ixtiyari, hətta əgər onun dırnaq və ya sümüyünün bir yeri meyitin dırnaq və ya sümüyünə toxunarsa, məssi-meyit (meyitə toxunmaq) qüslü etməlidir. Amma ölmüş bir heyvana toxunarsa, qüsl etməsi vacib deyildir.

Vacib qüsllər yeddidir:
1. Cənabət qüslü.
2. Heyz qüslü.
3. Nifas qüslü.
4. İstihazə qüslü.
5. Məssi-meyit qüslü.
6. Meyit qüslü.
7. Nəzir, and və s. vasitəsilə vacib olan qüsllər.

Vacib qüsllər yeddidir:
1. Cənabət qüslü.
2. Heyz qüslü.
3. Nifas qüslü.
4. İstihazə qüslü.
5. Məssi-meyit qüslü.
6. Meyit qüslü.
7. Nəzir, and və s. vasitəsilə vacib olan qüsllər.