Ərzaqlar kateqoriyası üzrə məqalələr

Ərzaq fondunda quşların da xüsusi yeri vardır.Toyuq yetişdirilməsinin tarixi beş min ildən çoxdur. Quş ətində 190-a yaxın maddə vardır, buna görə də quş əti qiymətli ərzaq növüdür.Toyuq cinslərinin vətəni Cənubi-Şərqi Asiyadır.
İnsan neolit dövründə quşları həm ovlayır, həm də əhliləşdirməyə cəhd göstərirdi. Bu cəhətdən qədim Misir ilk quş bəsləyən ölkələrdən biri sayılır. İnkubator yaratmaq ideyası məhz qədim Misirdə meydana gəlib. Orta əsrlərdə bu ölkədə süni toyuq yetişdirmək sahəsində çox ustalıqla məşğul olublar.

Planetimizdə yaşayan insanları çay və qəhvə həvəskarlarına bölmək olar. Səbəb də odur ki, hər iki içkinin yaxşı dadı var və onların tərkibindəki kofein beynimizlə orqanizmimizə tonus verir.

Alimlərin yeni araşdırması hansı içkinin daha yaxşı olduğunu ortaya çıxarmaq məqsədi daşıyıb. Məlum olub ki, seçim qarşısında qaldıqda çaya üstünlük vermək yaxşıdır.

Parisdəki Jorj Pompidu adına Avropa Tibb Mərkəzinin əməkdaşları 4 il ərzində fərqli yaş qruplarından olan 131 min Fransa vətəndaşının məlumatını tədqiq ediblər. Bu zaman ərzində müşahidə olunan 95 nəfər damar xəstəlikləri ucbatından dünyalarını dəyişiblər. 632 nəfər isə fərqli səbəblərdən vəfat ediblər.

Üzərində müşahidə aparılan insanların həyat tərzlərinin araşdırılmasından sonra alimlər belə bir qənaətə gəliblər ki, hər gün çay içmək müxtəlif səbəblərdən ölüm riskini 24% azaldır. Bu amil aktiv siqaret çəkənlərdə özünü daha çox biruzə verib.

Xəstəliklərin profilaktikası nöqteyi-nəzərindən yanaşıldıqda isə mütəmadi çay içən adamlarda ürək-damar patalogiyaları riski azalıb.

Bildiyimiz kimi, sarıkök qidalara çox gözəl dad və rəng verir. Lakin bundan əlavə sarıkök çox effektli təbii müalicəvi vasitədir.

Sarıkök qədim vaxtlardan təbabətdə müxtəlif xəstəliklər və pozulmalar zamanı geniş istifadə olunub.

Sarıkök çox effektli şəkildə orqanizmi şlaklar, toksinlər, azad radikallar və digər ziyanlı maddələrdən təmizləyir.

Sarıkökün daim istifadəsi orqanizmi cavanlaşdırır, xərçəng xəstəliklərin inkişafından qoruyur.

Sarıkökün çox güclü antibakterial və antiseptik xüsusiyyətləri var. Sarıkökü hətta «təbii antibiotik» adlandırırlar. Soyuqdəymə, qripp zamanı sarıkökün 1/2 çay qaşığını 1 stəkan qaynar suda dəmləyin, 1 çay qaşığı bal əlavə edin və için. Bu vasitə iltihabı azaldır, orqanizmi isindirir, intoksikasiya ilə mübarizə aparır.

Bildiyimiz kimi, kalsium elementi insan orqanizmində böyük rol oynayır. Kalsium sümüklərimiz, dişlərimiz və dırnaqlarımız üçün əsas «tikinti» materialıdır.

Bundan əlavə kalsium əzələlər (o cümlədən, ürək əzələsi), gözlər, sinir sisteminin normal fəaliyyəti üçün çox vacibdir.

Uşaqların, hamilə və uşaq əmizdirən qadınların və yaşlı insanların bu elementə olduqca çox ehtiyacı var. Bu qrup insanlara adətən həkimlər tərəfindən müəyyən kurslarla kalsium preparatları təyin olunur.

Kalsiumun çatışmazlığı uşaqlarda ağır pozulma olan raxitə, yaşlı insanlarda isə osteoporoza (sümüklərdə kalsiumun azalması nəticəsində sümüklərin kövrək olması) səbəb olur. Hamilə və uşaq əmizdirən qadınlarda isə kalsiumun çatışmazlığı həm onların özlərinin, həm də uşaqların orqanizmi üçün ziyanlıdır.

Keçmişdə nənələrimiz uşaqlarına yumurta qabıqlarını verməklə onları raxitdən qoruyurdular.

Pendir bir çox Şərq və Qərb xalqlarının ən qədim, kütləvi və ucuz ərzaqlarından biri sayılır. Onu Yunanıstanda keçi, İtaliyada isə qoyun südündən hasil edirdilər.
Aristotel (348-322) pendir deyilən neməti də nəzərdən qaçırmamış, onu hazırlamaq qaydasını təsvir etmişdir. Pendirin hazırlanma üsulu haqqında bizə gəlib çatmış ən qədim mənbənin yaşı 2000 ilə yaxındır. Reseptdə qədim iranlıların pendirqayırma sahəsindəki təcrübəsi öz əksini tapmışdır. Qədim dünyanın xalqları bir sıra əfsanəvi hadisələri pendirlə bağlamışlar. Pendir, həm ərzaq, həm də müalicə vasitəsi kimi tərifəlayiqdir.
Güman edilir ki, artıq beş min il bundan əvvəl misirlilər pendir hazırlamaq yollarını bilirdilər.

Adi çörəkdən, yəni tərkibi un, duz, maya və sudan ibarət olan çörəkdən başqa, ayrı-ayrı xalqların öz xüsusi çörəkləri də vardır. Bu çörəklər bir-birindən adına və hazırlama üsuluna görə seçilir. Adətən belə çörəkləri hazırlayanda xəmirə yağ, süd, yumurta vururlar. Buna ən bariz nümunə «Şərq şirniyyatı»dır.
Çörək ətir saçsın deyə qədim İtaliyada xəmirə dəfnə yarpağı əlavə edirdilər.
Başqırdlar darını yağda qızardır, həvəngdə əzir, qoğal (ontan) hazırlayır və onu bala batırıb çayla içirdilər.
Təzə çörək nə qədər dadlı olursa, boyat, xüsusilə də keyfiyyətsiz və ya köhnə undan bişirilmiş çörək o qədər xoş gəlmir.
Təzə çörəyi təknəyə yığıb süfrəyə bükməklə bir neçə gün saxlamaq mümkündür. Bunu Zaqafqaziya xalqları çoxdan təcrübədən keçirmişlər. Çörəyi uzun müddət qurumaqdan və kiflənmədən qorumaq üçün başqa üsullar da var.

Qış aylarında təbii dərman kimi istifadə edilən quru əncirin faydalarına nəzər yetirək.

Tərkibindəki protein sayəsində vitamin və minerallarla hüceyrələrin yenilənməsini təmin edən xolesterolun qana qarışmadan bədəndən atılmasına kömək edir.

Tərkibindəki “benzaldehit” maddəsi ilə xərçəng hüceyrələrinin böyüməsini əngəlləyir.

Maqneziumun 30, fosforun 20, B1 vitaminin 5, B2 vitaminin isə 4 faizini əhatə edən quru əncir bağırsaqların müntəzəm çalışması üçün antioksidandır.

Qrip infeksiyalarının əngəllənməsində təsirlidir.

Dərinin gözəlləşməsində effektlidir.

Gündəlik bir, ya da iki ədəd yeyilməsi məsləhətdir. 

Yaz aylarında çiçəkləri ilə evimizi ətirləndirdiyimiz iydənin faydalarını bilirsizmi? 

Vitamin deposu olan iydənin tərkibində orqanik asitlər, vitaminlər, flovan qlükozidlər, uçan yağ, taninlər var.  

— İshalı dayandırır.
— Öskürəyə faydalıdır.
— Bədən müqavimətini artırır.
— Bağırsağa faydalıdır.
— Sidik problemlərini nizama salır.
— Mədə bulantısı və qusmanı əngəlləyir
— Ağızı təmizləyir.
— Soyuqdəyməyə faydalıdır.
— Qripin qarşısını alır.
— Cinsəlliyi gücləndirir.
— Eqzemanı aparır.
— Böyrəkləri çalışdırır.

Çiçəkləri də suda qaynadılaraq içilə bilər. Xoş qoxusu olan iydə çiçəyini qoxulamaq zehni açır. İydə meyvəsi təzə olaraq, ya da kompot hazırlanaraq yeyilir.

Çox yeyilsə, qəbzlik yarada bilər. 

Məkkəgülü (karkade) çayını ərəblər bütün xəstəliklərin dərmanı adlandırırlar. Sözsüz ki, bu içkinin belə qiymətləndirilməsi təsadüfi deyil. Öz zəngin tərkibi ilə məkkəgülü çayı bir çox dərdlərin təbii dərmanıdır.

Tərkibində 13 üzvi turşu olan bu içkinin dadı turş, rəngi qırmızıdır.

Hibiskus bitkisinin ləçəklərindən hazırlanan məkkəgülü çayı qan təzyiqi və 2-ci tip şəkərli diabet xəstəlikləri üçün olduqca faydalıdır.

Hibiskus bitkisi antioksidantlara zəngin olduğundan orqanizmi cavanlaşdırır, onu azad radikalların təsirindən qoruyur, xoşxassəli və bədxassəli şişlərin yaranmasının qarşısını alır.

Bu çayı soyuqdəymə və qripin profilaktikası üçün ən təsirli vasitə hesab etmək olar.

Öskürəyə qarşı xeyirlidir və xəstəlik zamanı yüksək temperaturu normaya salır.

Məkkəgülü çayı qan damarlarını möhkəmləndirir, qanda xolesterinin miqdarını azaldır, damar tıxaclarının yaranmasının qarşısını alır.

Dadı bənzər, çöküntüsü yox, fincanı bənzər, falı yox! Tapın görək bu nədir? Əlbəttə ki, çoxlarının sevimli içkisi espresso.

Çoxlarının bəh-bəhlə danışdığı türk qəhvəsinin digər oxşar növü isə qərbdə qəhvə hazırlanmasında tətbiq edilir. Onlar bir az fərqli olaraq qəhvəni bir az daha iri çəkib isti suda saxlayır, ardından isti süzgəc və ya filtrdən keçirərək içirlər.

Əsl yaxşı espresso necə olur?
Hər şeydən əvvəl espressoda önəmli olan üzərindəki köpüyüdür. Bu köpüyə “crema” (krem) deyilir. Krem qəhvənin möhtəşəm aromasının bayıra uçmaması, yox olmaması üçün xidmət edir və qəhvə içilib qurtarana kimi yox olmur. Yaxşı bir krem həm qəhvənin keyfiyyətinə, həm də hazırlayanın bacarığına bağlıdır.

Mükəmməl bir espressonun köpüyü qalın, açıq-qəhvəyi rəngdə olur. Buna “pələng dərisi” adı verilir.