Qaçış(jogging, Бег трусцой) idmanın ən sadə, mümkün, faydalı növlərindən biridir. Düzgün qaçmağı necə öyrənmək lazımdır ki, özünə ziyan vurmayasan, əksinə öz sağlamlığını yüksəldəsən?
Qaçışın nə olduğunu başa düşmək üçün, heç olmasa bir dəfə də olsa özünü divandan durmağa məcbur edib təmiz havada qaçmalısınız. Minimum siz hərəkətdən məmnunluq alacaqsınız, unudulmaz azadlıq və uçma hissini duyacaqsınız. Maksimum isə siz öz sağlamlığınızı yüksəldəcəksiniz (tək fiziki sağlamlığı yox).
Siqaret tütün bitkisinin qurudulmuş yarpaqlarından hazırlanır. Tütün müxtəlif cür, yəni burunotu kimi, çubuqla çəkilir. Tütün istər trubka, istər müştüklə çəkilsin, istərsə də tütünün yarpaqlarından hazırlanmış uzun və qalın siqaretlərdən istifadə olunsun, bütün bunlar nikotinin insan orqanizminə göstərdiyi zərərli təsirin qarşısını ala bilməz. Tütünün və hər cür siqaretin zərərsiz olanı çəkilməyənidir. Bir sözlə, insan orqanizmi üçün ən zərərli vərdiş, heç şübhəsiz, siqaret çəkməkdir.
Yer üzündə elə insan yoxdur ki, o qorxu hissi keçirməsin. «Heç nədən qorxmuram» deyən insanların belə məncə içində qorxduqları nəsə var ki, onu boyunlarına almırlar. Ən xırda qorxudan tutmuş böyüyünəcən, hər birimiz fərqli-fərqli fobiyalara tutuluruq. Uşaq olanda qorxunu ciddi qəbul etmir və buna bir məzə kimi yanaşırdım. Təbii ki, başqalarına yaşatdığım balaca qorxuları nəzərdə tuturam. Amma, böyüdükcə belə hallara tamam başqa cürə yanaşırsan, çünki gözün açılır, çünki daha çox şey öyrənirsən.
Biz nə qədər içsək də, mütəxəssislər içkinin ziyanlı olmasını nə qədər təkrar etsələr də, heç bir təfavütü yoxdur, biz bayramları badə qaldıraraq qeyd edirik. İçkiləri hansı ardıcıllıqla qarışdırmaq olar?
Əlləri yumanın əhəmiyyətini hamı bilir, ancaq buna çox adam riayət etmir. Hazırda xəstəxanalarda infeksiyaların sürətlə yayılmasının səbəbi kimi, xüsusilə tibb işçilərinin hər xəstə ilə təmasdan əvvəl və sonra əllərini yumamaları göstərilir.
Əl yumada məqsəd kimyəvi, fiziki maddələrin və infeksiya törədicilərini uzaqlaşdırmaqdır. Əl adi su ilə yuyulduqda, bunlar, mexaniki olaraq uzaqlaşdırılır, ancaq təmizlik tam mümkün olmur. Buna görə də, su ilə bərabər, sabundan da istifadə etmək lazımdır. Sabun, təkcə əlin dezinfeksiyası üçün deyil, allergiyaya səbəb olan maddələrin də (nikel, qurğuşun, dəmir və s.) uzaqlaşdırılmasında ən təsirli vasitələrdəndir.
Belə bir məsəl var:“Yarmqarın yeyin ki, sağlam olasınız.”
Bəzən insan o qədər yeyib-içir ki, sonra tərpənməyə halı da olmur. Qarın köpür, nəfəs almaq mümkün deyil. Bu yerdə də deyirlər ki, “qarın doyur göz doymur”.
İnsan orqanizminin fəaliyyəti həyatla sıx bağlıdır. Bu, yeni elmi kəşf deyildir. Qədim Şərqin peşəkar həkimləri və xalq loğmanları hələ bir neçə əsr əvvəl bu qanunauyğunluğu dərk etmiş, xəstələri vaxtın əlverişli anından asılı olaraq müalicəyə çalışmışlar.
Müəyyən olunmuşdur ki, maqnit sahəsinin mənfi təsirinin dərəcəsi insan orqanizminin gün ərzində fəaliyyəti ilə bağlıdır. İnsanın əhvalı və iş qabiliyyəti vaxt anomaliyasından asılıdır.
SAAT:
1.00. Adamların çoxu artıq 3 saata yaxındır ki, yatıb. Yuxu dərin deyil. Bu dövrdə orqanizm ağrıya çox həssasdır.
2.00. İnsan orqanizminin qara ciyərdən başqa bütün orqanları ritmik olaraq fəaliyyətini yavaşıdır. Qara ciyər isə toksik maddələri qüvvətlə dağıdır və onları orqanizmdən çıxarmağa kömək edir.
3.00. Bütün orqanizm dincəlir. Əzələlər tam boşalır. Nəbz və tənəffüs tezliyi azalır.
4.00. Qan təzyiqi aşağı səviyyədədir. Buna müvafiq olaraq beyin maddələri qanla kifayət qədər təmin olunmur. Xəstələrin çoxu məhz bu saatda dünyalarını dəyişir. İnsan duyumu bu dövrdə çox həssas olur.
5.00. Böyrəklər sidik ifrazını dayandırır. Yuxu dərin və eyni zamanda oyanmağa yaxındır. Əgər adam oyanarsa, özünü gümrah hiss edər.
Yaşlı insanların 30 faizi pis yatır
Faina Georgiyevna Ranevskaya bunları xatırlayır:
«Yuxu dərmanı qəbul edib, uzanmışam. Gah sağ böyrü, gah da sol böyrü üstə dönərək, «yat» deyə özümə əmr edirəm. Heç nə alınmır. Bir saat uzandıqdan sonra mətbəxə keçib, daha bir həb içirəm. Puşkinin şerlərini oxuyaraq, yuxuya gedəcəyimi gözləyirəm. Ən nəhayət, yatıram. Yuxumda Puşkini görürəm. Mən onun ardınca qaçaraq, qışqırıram: «Siz mənim ən çox sevdiyim şairsiniz». О isə cavabında üzünü mənə tutub deyir: «A qoca kaftar, heç bilirsən məni necə təngə gətirmisən!».
Həkimlər ya həyat yoldaşı ilə, ya da iş yerində baş verən mübahisədən bir gün sonrakı gecə yuxusuz qalan insanın durumunda qorxulu heç nə görmürlər. Bütün bunlardan savayı, bəzən toy və digər xoşbəxt hadisələr ərəfəsində də yuxusuzluq müşahidə olunur. Lakin hər gecə, yaxud bir gecədən bir istirahət etmək mümkün olmadıqda, bu hal, daimi yuxusuzluq hesab olunur.