Məşhur rəsmlər və rəssamlar kateqoriyası üzrə məqalələr

Klassik sənət cərəyanı intibah dövründən başlayaraq sənətdə öz ağırlığını qoymuş, bərabərində böyük ustalarmeydana gətirmişdi ki, bu sənətkarların Leonardo Da Vinçi, Botiçelli, Mikelancelo, Buonorotti, Rembrandt, Rubensvə s., onlarla rəssam cərgəsinin adları sənət tarixində olması idi, sənət kitabının çox səhifəsinin boş qalması deməkidi. Bu sənətkarlar hər biri öz fərdi ustalığı ilə ad qazanmışdırlar ki, bunun arxasında böyük zəhmət dayanırdı. Həmdə bu rəssamların çəkdikləri əsərlər sadə əsərlər deyildi.

Səttar Bəhlul oğlu Bəhlulzadə 15 dekabr 1909-cu ildə Bakının Əmircan kəndində anadan olmuşdur. 1927-ci ildə rəssamlıq məktəbinə daxil olur. 1931-ci ildə Azərbaycan Rəssamlıq Məktəbinə, daha sonra 1933-cü ildə Moskva Dövlət Rəssamlıq İnstitutuna daxil olur. 1941-ci ildə V. İ. Surikov adına Moskva Rəssamlıq İnstitutunu bitirmişdir. V. A. Favorskinin və Q. M. Şaqalın tələbəsi olmuşdur. Yaradıcılığa «Kommunist» qəzetində Ə.Əzimzadənin rəhbərliyi ilə başlamışdır. 1931-33 illərdə müasir məzmunlu ilk karikaturaları çap olunmuşdur.

Onun həyatındakı yeddi qadının beşi dəli olub, ikisi intihar edib

Dünyada çox məşhurlar var ki, tarixə təkcə istedadları ilə deyil, həm də qadın düşkünü olduqlarına görə düşüblər. Məhz bu xüsusiyyətləri onlara ikili münasibətin formalaşmasına səbəb olub.

Qadının “əsiri” yox, əsl cəlladına çevrilən məşhurlardan biri də Pablo Pikasso idi. Bu rəssam təkcə qadın sevgisinin, ruhunun, hisslərinin qatili olmayıb… Özünün etirafına görə, hələ gənc ikən falına baxan bir qaraçı ona – “Sən heç kəsə xoşbəxtlik gətirməyəcəksən, Pablo” – deyib…

Fransisko Xose de Qoyya 1746-cı il mart ayının 30-da İspaniyada dünyaya göz açıb. İspan rəssamları içərisində romantiklərindən hesab edilən Qoyyanın yaratdığı əsərlərdə Pikassonun üslubunu görmək mümkündü. Rənglərdən ustalıqla istifadə və özündən əvvəlki sələflərinin üslubunu peşəkarcasına mənimsəmək bacarığı onun yaradıcılığının başlıca xüsusiyyətidir. Uşaqlığını İspaniyada keçirən rəssam ailəsi ilə birgə 1749-cu ildə Saraqosa şəhərində aldığı evə köçür. Ehtimallara görə, onun bu qədər savadlı olmasının əsas səbəbi, yaşadığı yerdə keçilən rəsm dərslərində onun fəal iştirak etməsidir.

İndi ən məşhur hərrac evləri Sezannın heç olmasa bircə akvarelini satışa çıxarmağı arzulayır. Ən bahalı rəssamların sırasında Pikasso, Klod Mone, Van Qoqdan sonra o, dördüncüdür. Onun 1999-cu ildə 60,5 milyon dollara satılmış «Pərdə, dolça və meyvə ilə boşqab» natürmortu 20 il ərzində satılmış ən bahalı 500 əsərlərin sırasında 6-cı yerdə dayanır. Amma cəmi 100 il əvvəl Sezann əsərini  40 franka satanda çox sevinirdi. O vaxtın qiymətlərinə görə Parisdə ev kirayəsi 20 frank idi, 10 franka rəssam kətan və rəngləri ala bilərdi. Kənardan baxanda Sezannın həyatı son dərəcə sadə və sakit görünür. O Qoqen kimi Taitiyə qaçmır, Van Qoq kimi özünə qəsd eləmir, Tulus Lotrek kimi içki badəsində «batmır».

«İncəsənət bizi həqiqəti anlamağa kömək edən yalandır»
Mamaça təzəcə doğmuş donya Mariyaya qorxu hissiylə baxırdı, axı özünə gələn kimi uşağını görmək istəyəcəkdi. Doktor Salvador da təəssüflə cansız uşağa bir daha baxıb siqarının tüstüsünü birbaşa nəfəssiz çağanın üzünə üfürdü. Körpə öz-gözünü turşudaraq çığırmağa başladı. Dünya dahi rəssam və şöhrətpərəst Pablo Pikassonun səsini ilk dəfə belə eşitdi.
Bu hadisə Malaqada, müəllim Xose Luis Blaskonun evində baş verirdi. Həvəskar rəssam olan müəllimin rəsmləri, demək olar ki, bütün şəhərin evlərini bəzəyirdi. Kiçik Pablonun məktəbdən acığı gələrdi, diplomu ona atasına görə vermişdilər. Oğlunun dahiliyini anlayan kimi atası rəssamlığın daşını atıb rəng və fırçaların hamısını ona hədiyyə eləyir. Amma kiçik şəhərdə yaşayıb atası kimi dovşan və quşları rəngləmək onun taleyi deyildi: «Mən ağlım başıma gələcək dövrü gözləyə bilməzdim. Gözləsəydim, sonra ağıl mənə mane olardı».

Tam adı: Tommaso Bigordi Domeniko
Doğulduğu tarix: 1449-ci il
Doğulduğu yer: Florensiya, İtaliya                                                             
Ölüm tarixi: 11 Yanvar 1494-ci il
Öldüyü yer: Florensiya, İtaliya
Ölümün səbəbi: təyin olunmamış
Cinsi: Kişi
Din: Katolik
İrq  və ya Etnik mənsubolma: Ağ
Məşğuliyyəti: Rəssam
Milliyyəti: İtaliyan

Sənin qırmızı rəngin
fəhlənin və şairin
mübarizlərin gerçəkliyinin,
ağrının, ümidin və qələbənin
yeganə qırmızı rəngi olacaq.
Pyer Paola Pazolini

Çağdaş Avropa rəngkarlığı postmodernizmdən başlayaraq, XX əsr rəssamlığı üçün çox xarakterik olan tendesiyalara bu gün də sadiqdir: plastik formaların deformasiyası, stilistik kompozisiya həlli, kətan səthində formaların qismən dağıdılması, kətan arxasında illizion sahə yaradılması və s. Bu zaman kətan rəsmin məhdud elementlərini əks etdirən ekrana bənzəyir?

Aslan Pirosmaninin oğlu Niko gənc rəssam Le-Dantyu və Zdaneviç qardaşları tərəfindən Tiflisdə heç kəsin fərqində belə olmadığı xəzinə kimi milli sərvət kəşf olundu.
***
1913-cü ilin mart ayının 24-də indiki Puşkin küçəsində “Mişen” qrupunun sərgisində ilk dəfə olaraq Pirosmaninin də əsərləri sərgiləndi və sənətsevərlərin, özəlliklə də futuristlərin diqqətini cəlb etdi. “Mişen”in kataloqunda Pirosimaninin “Pivə içən qız”, “İ.M.Zdaneviçin portreti”, “Maral” əsərlərinin adları çəkilir.

XX əsrin əvvəllərində Tiflisdə, Kür çayının sol sahilində qəribə bir adam yaşayırdı – o, kinto Niko idi. Ucuboylu, solğun bənizli kinto Nikonu Tiflisdə hamı tanıyırdı, onu Tiflisin hər yerində görmək olardı, o, saatlarla şəhərin labirintə bənzər küçələrində fikirli-fikirli gəzib dolaşardı, çox vaxt da yüngülcə sərxoş olardı.
Tiflisdə onun məhəbbət macərası dillərdə dastan idi, o, Marqarita adlı bir aktrisanı dəlicəsinə sevirmiş, o, məhəbbətin uğrunda hər şeyindən keçib. Niko bir gün evini-eşiyini, dükanını – sata biləcəyi hər şeyini dəyər-dəyməzinə satır. Tiflisin bütün qızılgüllərini alıb aktrisanını yaşadığı küçəyə səpir.
Alla Puqaçovanını “Milyon, milyon qızılgül” mahnısını yada salın – bu məşhur mahnıdakı bədbəxt rəssam kinto Nikodur, Niko Pirosmanidir. Mahnının sözlərini Andrey Voznesenski yazıb, Voznesenski görkəmli şair, istedadlı memar və orijinal rəssamdır. Tiflisin mərkəzində ucaldılmış “Ana dili” abidəsinin üç müəllifindən biri Andrey Voznesenskidir.